25.8 C
Athens
Monday, May 20, 2024
More

    10 Μαΐου 1837: Ο οικονομικός πανικός με την κατάρρευση τραπεζών και επιχειρήσεων και την ανεργία του 25%

    Ο Πανικός του 1837 ήταν μια οικονομική κρίση στις Ηνωμένες Πολιτείες που προκάλεσε μεγάλη ύφεση μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1840. Ο πανικός είχε τόσο εγχώριες όσο και ξένες ρίζες. Οι κερδοσκοπικές πρακτικές δανεισμού στις δυτικές πολιτείες, η απότομη πτώση των τιμών του βαμβακιού, η φούσκα της γης που έσκασε, οι διεθνείς ροές και οι περιοριστικές πολιτικές δανεισμού στη Μεγάλη Βρετανία, ήταν μερικές μόνο από τις αιτίες της συγκεκριμένης κρίσης.

    Της Πέπης Οικονομάκη

     

    Σαν σήμερα, στις 10 Μαΐου 1837, οι τράπεζες στη Νέα Υόρκη ανέστειλαν τις πληρωμές σε νόμισμα. Παρά μια σύντομη ανάκαμψη το 1838, η ύφεση παρέμεινε για περίπου επτά χρόνια. Οι τράπεζες και οι επιχειρήσεις κατέρρευσαν και χιλιάδες εργαζόμενοι έχασαν τη δουλειά τους. Η ανεργία μπορεί να έφθανε το 25% σε ορισμένες περιοχές.

    Η κρίση εξαπλώθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Ευρώπη. Τα έτη 1837 έως 1844 ήταν, σε γενικές γραμμές, έτη αποπληθωρισμού των μισθών και των τιμών.

    Αμερικανικό τραπεζογραμμάτιο, 1837. Συλλογή νομισμάτων, Ιστορικές συλλογές Βιβλιοθήκης Baker

    Πώς φθάσαμε στον Πανικό 

    Μετά την αμερικανική ανεξαρτησία, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση συμφώνησε να αναλάβει τα πολεμικά χρέη των επιμέρους Πολιτειών, στο πλαίσιο της ένωσης των πρώην αποικιών. Οι Φεντεραλιστές, οι υπέρμαχοι μιας ισχυρότερης κεντρικής κυβέρνησης, ίδρυσαν μια εθνική τράπεζα και υποστήριξαν ότι το χρέος θα μπορούσε να είναι ένας χρήσιμος τρόπος να χρηματοδοτηθεί η οικονομία της νέας χώρας.

    Ο Αμερικανός πρόεδρος Άντριου Τζάκσον
    Ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος Andrew Jackson αντιπαθούσε τα χρέη, εξαιτίας ενός deal για την αγορά γης που είχε πάει στραβά, την εποχή που έκανε τέτοιες κερδοσκοπικές συμφωνίες. Κατά την προεκλογική καμπάνια για την επανεκλογή του, το 1832, χαρακτήρισε το εθνικό χρέος σαν «ηθική αποτυχία» και «μαύρη μαγεία».

    Κατά τη διάρκεια της θητείας του, άσκησε βέτο σε μια σειρά από νομοσχέδια για δαπάνες και έδωσε τέλος σε έργα που θα επέκτειναν τις υποδομές ανά τις ΗΠΑ. Αποπλήρωσε το χρέος πουλώντας τεράστιες εκτάσεις κρατικής γης στα δυτικά και μπόρεσε να το μηδενίσει το 1835.

    Όμως, ο θρίαμβος του Jackson φύτεψε τον σπόρο της μεγάλης οικονομικής κρίσης. Το ξεπούλημα της κρατικής γης οδήγησε σε μία φούσκα του real estate, ενώ σε συνδυασμό με άλλα στοιχεία της δημοσιονομικής πολιτικής του και με τα προβλήματα σε ξένες οικονομίες, προκάλεσαν τον Πανικό του 1837.

    Panic of 1837 - Wikipedia

    Ένας τραπεζικός πανικός και η μεγάλη ύφεση που ακολούθησαν «γονάτισαν» την οικονομία και ανάγκασαν την ομοσπονδιακή κυβέρνηση να αρχίσει να δανείζεται και πάλι.

    Οι ΗΠΑ είναι έκτοτε χρεωμένες. Το χρέος εκτινάχθηκε κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου αλλά σχεδόν αποπληρώθηκε έως τις αρχές του 20ου αιώνα, μόνο για να γιγαντωθεί και πάλι με το ξέσπασμα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

    Αρκετοί πρόεδροι και πολιτικοί έχουν υποσχεθεί να το μειώσουν, όμως σήμερα ξεπερνά τα 34 τρισ. δολάρια.

    Τελευταία Άρθρα

    Σχετικά Άρθρα