Υπάρχει μια έντονη ελπίδα για ένα soft landing της αμερικανικής οικονομίας, δηλαδή να ξεφύγει από όλη αυτή τη κρίση χωρίς να περάσει σε βαθιά ύφεση. Αυτό βέβαια εξαρτάται κατά βάση από το αν η FED είναι πρόθυμη να αποδεχτεί μια αύξηση των τιμών παραπάνω από το αναμενόμενο.
Ο πρόεδρος της FED, Jerome Powell, και οι συνεργάτες του φαίνεται πως έχουν αποφασίσει να αυξήσουν τα επιτόκια κατά 0,25% αυτήν την εβδομάδα, μετά από μια περίοδο παύσης στην αύξηση των δανείων τον προηγούμενο μήνα. Ο στόχος τους είναι να καθυστερήσουν την οικονομία αρκετά ώστε να μειώσουν τον αυξημένο πληθωρισμό στον μελλοντικό τους στόχο, που είναι το 2%, χωρίς όμως να προκαλέσουν σοβαρή ύφεση στις ΗΠΑ.
Εδώ προκύπτει ωστόσο το ερώτημα για το τι πρόκειται να ακολουθήσει. Ο πρώην πρόεδρος της FED, Ben Bernanke, δήλωσε: «Η αύξηση των επιτοκίων αυτήν την εβδομάδα μπορεί να είναι η τελευταία φορά που η κεντρική τράπεζα θα αυξήσει τα επιτόκια ως μέτρο για να περιορίσει τον πληθωρισμό. Μέχρι τώρα, τα επιτόκια έχουν ήδη αυξηθεί κατά 5% στην προσπάθεια να περιορίσουν τη προσφορά χρήματος». Πολλά βέβαια θα εξαρτηθούν από το πόσο καιρό θα μπορεί να υποστεί η FED τις επιπτώσεις του πληθωρισμού, θα συμπληρώσω εγώ!
Στον τομέα της αγοράς τώρα, παρόλο που δεν υπάρχει ύφεση, η αγορά εργασίας είναι πολύ πιεσμένη καθώς οι εργοδότες δυσκολεύονται να βρουν εργαζόμενους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να προσφέρουν υψηλότερους μισθούς για να προσελκύσουν περισσότερους εργαζόμενους. Ωστόσο, αυτή η αύξηση των μισθών καταλήγει σε αυξημένες τιμές προϊόντων και υπηρεσιών για να καλύψουν τα κόστη. Ο επικεφαλής αναλυτής της JPMorgan ($JPM), Bruce Kasman, επισημαίνει πως: «Είναι δύσκολο να σταματήσει αυτή η πίεση χωρίς ύφεση, και προβλέπει πως ο πληθωρισμός θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα, ωστόσο κάτω από το 3%»
Συνεπώς «Υπάρχει κίνδυνος η FED να αναγκαστεί να αυξήσει τα επιτόκια και άλλο μετά το τέλος της εβδομάδας, ειδικά αν η οικονομία των ΗΠΑ δεν πέσει σε ύφεση αργότερα μέσα στο 2023» όπως είπε ο Kasman. Παρόλα αυτά, η επίσημη άποψη της JPMorgan ($JPM) είναι πως η αύξηση του Ιουλίου θα είναι η τελευταία της κεντρικής τράπεζας. Επιπλέον, η βασική αναλυτής της Stifel Financial, Lindsey Piegza, πιστεύει πως η FED δεν έχει κάνει αρκετά πριν σταματήσει τις αυξήσεις. Έτσι, προβλέπει ότι η κεντρική τράπεζα θα αυξήσει τα επιτόκια στο 6%, από το τρέχον εύρος του 5% έως 5,25%. Αυτή είναι μια πιο «επιθετική» άποψη που δεν έχουμε δει πολλές φορές να στηρίζεται από κάποιους.
Υπάρχει όμως και η αντίθετη πλευρά. Αυτή των αναλυτών που είχαν συμβουλέψει εξ αρχής την FED για τον πληθωρισμό όμως τώρα διαφωνούνε για το πως πρέπει να προχωρήσει. Συγκεκριμένα, ο οικονομικός σύμβουλος της Allianz SE, Mohamed El-Erian, υποστηρίζει ότι:
Η μείωση του πληθωρισμού σε ετήσιο ρυθμό 2% είναι πιθανό να αποδειχθεί πιο δύσκολη για τον τομέα των υπηρεσιών. Ο λόγος είναι πως εκεί οι τιμές είναι πιο σταθερές και οι μισθοί αποτελούν μεγαλύτερο μέρος του κόστους λειτουργίας των επιχειρήσεων.
Ο αγαπημένος δείκτης πληθωρισμού της FED, αυτός που μετράει τις τιμές των προσωπικών καταναλωτικών δαπανών, αυξήθηκε κατά 3,8% τον Μάιο σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι. Ο core PCE, που αφαιρεί τις τιμές τροφίμων και ενέργειας, αυξήθηκε κατά 4,6%.
Ο Powell ωστόσο επιμένει πως η FED είναι αφιερωμένη στον στόχο της για πληθωρισμό 2%. Έχει παραδεχθεί κιόλας ότι μπορεί να χρειαστεί αρκετός χρόνος για να φτάσει εκεί, ενδεχομένως μετά το 2025. Έχει κατανοήσει επίσης ότι για την επίτευξη αυτού του στόχου θα χρειαστεί μια πιο ήπια αγορά εργασίας. Αλλά στοιχηματίζει ότι αυτό μπορεί να γίνει πράξη χωρίς σημαντική αύξηση της ανεργίας.
Η προτεινόμενη πρόταση λοιπόν για την αντιμετώπιση του προβλήματος ήρθε από τον El- Erian, που είναι και αρθρογράφος του Bloomberg: «Η Fed πρέπει να συνεχίσει να προσπαθεί να μειώσει τον πληθωρισμό κοντά στο 2%. Παράλληλα, όμως, πρέπει να είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο της πιθανής αντίδρασης στις χρηματοπιστωτικές αγορές ή της επιρροής στην οικονομία, αν προσπαθήσει πολύ έντονα να επιτύχει τον στόχο του πληθωρισμού. Ίσως να χρειαστεί να επανεξετάσει τον στόχο του 2% στο μέλλον, αν παρατηρηθεί ότι δεν είναι εύκολο να τον πετύχει».
Συμπεραίνοντας, ο Summers, του Bloomberg Television, προειδοποίησε ότι η αύξηση του πληθωρισμού τώρα μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στο μέλλον, καθώς οι οικονομικές δυνάμεις ώθησαν τις τιμές προς τα πάνω.
Είπε επίσης πως «οι πιθανοί στόχοι που θα θέσουν μπορεί να είναι το χαμηλότεροι σημείο του κύκλου οικονομικής ανάπτυξης, όχι ο μέσος όρος του κύκλου. Κατά τη διάρκεια μιας οικονομικής ανάκαμψης, είναι πιθανό ο πληθωρισμός να αυξηθεί.»
«Δήλωσε πως οι πιθανότητες μιας ήπιας πτώσης του πληθωρισμού κάτω από 3% είναι μεγαλύτερες από πριν, αλλά παραμένουν αρκετά χαμηλές, κάτω από το 50%» είπε για το τέλος ο έμπειρος δημοσιογράφος.
Γενικά, πρόκειται για μια κατάσταση όπου ο καθένας λέει τη δική του άποψη αλλά τελικά η FED είναι αυτή που θα αποφασίσει τι θα γίνει τελικά. Ας ελπίσουμε πως θα είναι προς όφελος όλων αυτό που θα αποφασίσει.