Η αποκατάσταση του Κάστρου του Διδυμοτείχου αποτελεί μέρος του προγραμματισμού έργων του υπουργείου Πολιτισμού για την περιοχή του Έβρου. Το ερευνητικό πρόγραμμα που εκπονήθηκε σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης έχει ήδη ολοκληρωθεί και αποτελεί τη βάση για τις επεμβάσεις, οι οποίες στοχεύουν στην προστασία του κάστρου και τη σύνδεσή του με το αστικό περιβάλλον.
«Διαθέτουμε πλέον ένα στρατηγικό σχέδιο για την προστασία του μνημειακού συνόλου του Κάστρου Διδυμοτείχου και την ανάδειξη της διαχρονικής και συγχρονικής σχέσης του με τον αστικό ιστό που το περιβάλλει. Η αποκατάσταση και ανάδειξη του Κάστρου αποτελεί ένα εκτεταμένο έργο με ορίζοντα ολοκλήρωσης σε βάθος χρόνου. Όμως, τώρα πλέον, βάσει των αποτελεσμάτων και των συμπερασμάτων του έργου, δρομολογούμε το πρόγραμμα των επεμβάσεων που απαιτεί το μνημείο, δίνοντας προτεραιότητα στις εισόδους του Κάστρου, στις διαδρομές μέσα σε αυτό και στον περιβάλλοντα χώρο του. Στόχος μας είναι η προστασία, η μορφολογική αποκατάσταση και η λειτουργική ένταξη του μνημείου στον ιστό της πόλης. Η διάσωση και ανάδειξη της πολιτιστικής ταυτότητας του Διδυμοτείχου, στη μεγάλη διαχρονία του, αποτελεί προτεραιότητα για το Υπουργείο Πολιτισμού, στο πλαίσιο της γενικότερης στρατηγικής της Κυβέρνησης για την ανασυγκρότηση και την ανάπτυξη της ακριτικής περιφερειακής ενότητας του Έβρου» σημειώνει η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη.
«Πρόθεσή μας είναι να αναδείξουμε την άυλη πολιτιστική κληρονομιά του τόπου, την ιστορία και θρύλους που έχουν συνδεθεί με το Κάστρο, ώστε να αναδειχθεί η σημασία του, αλλά και να εμπλουτιστεί η εμπειρία του επισκέπτη. Μετά την αποκατάσταση του Ναού του Αγίου Αθανασίου στο Κάστρο, την έναρξη των εργασιών για την αποκατάσταση του Τεμένους Βαγιαζήτ, και των τριών μεταβυζαντινών εκκλησιών στην ευρύτερη περιοχή του Διδυμοτείχου, το Υπουργείο Πολιτισμού θέτει ως προτεραιότητα το Κάστρο των Δίδυμων Τειχών, που δεσπόζει στο χώρο από την εποχή του Ιουστινιανού. Μία πάγια απαίτηση της τοπικής κοινωνίας ικανοποιείται. Όπως έχουμε δεσμευθεί, στις αρχές του 2025 θα γίνει παρουσίαση των αποτελεσμάτων του προγράμματος στο Διδυμότειχο», προσθέτει η Υπουργός.
Το Κάστρο του Διδυμοτείχου, το πιο σημαντικό στην περιοχή της Θράκης, βρίσκεται στην κορυφή του λόφου Καλέ, κυριαρχώντας στην πόλη και είναι χτισμένο πάνω σε δεκάδες λαξευμένα σπήλαια. Η σημερινή του μορφή χρονολογείται από τον 6ο αιώνα μ.Χ. Στη Βυζαντινή περίοδο, το Διδυμότειχο υπήρξε σημαντικό κέντρο εμπορίου, διοίκησης και στρατιωτικής δραστηριότητας, με την ιδιαίτερη γεωστρατηγική του θέση να έχει αναγνωριστεί από την αρχαιότητα. Η ισχυρή οχύρωσή του, με τα παχύτατα τείχη, διαμόρφωσε τον περίβολο του κάστρου. Σήμερα, το κάστρο διατηρείται σε μεγάλο μήκος, με τα τείχη να εκτείνονται για 1.300 μέτρα και να περιλαμβάνουν 24 πύργους. Μέσα στον περίβολο υπάρχουν λαξευμένα σπήλαια, τα οποία χρησιμοποιούνταν ως κατοικίες. Σύμφωνα με ιστορικές πηγές, τα τείχη ανακατασκευάστηκαν επί Ιουστινιανού, ενισχύθηκαν το 751 μ.Χ. επί Κωνσταντίνου Ε’ και ανακαινίστηκαν ξανά το 1303. Το 1713-14, ο Βασιλιάς της Σουηδίας Κάρολος ΙΒ’ βρέθηκε στο κάστρο σε κατάσταση ημιαιχμαλωσίας. Εντός του κάστρου υπάρχει η αρμενική εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, η οποία είναι χτισμένη στη θέση του βυζαντινού ναού του Αγίου Γεωργίου του Παλαιοκαστρίτη, όπου στις 26 Οκτωβρίου του 1341 στέφτηκε αυτοκράτορας ο Ιωάννης Στ’ Καντακουζηνός.
Με βάση τα αποτελέσματα του ερευνητικού προγράμματος, δρομολογούνται άμεσες επεμβάσεις στις δύο πύλες, τη Πύλη Γέφυρας και την Πύλη Αγοράς, καθώς και σε τέσσερις πύργους (Π1, Π2, Π3, Π4). Το λιθόστρωτο στις διαδρομές μεταξύ των δύο πυλών αποκαθίσταται για να βελτιωθεί η κινητικότητα εντός του Κάστρου. Οι σπηλαιώσεις διατηρούνται, ενώ γίνονται σημειακές αποκαταστάσεις στα τείχη, με προτεραιότητα στα τμήματα που έχουν υποστεί κατάρρευση. Παράλληλα, δημιουργείται χώρος στάθμευσης και θέασης κοντά στον Πύργο 1, γνωστός και ως Πύργος της Βασιλοπούλας. Ορισμένες απαλλοτριώσεις και η διαχείριση των εγκαταλελειμμένων κατασκευών είναι επίσης απαραίτητες.