Έφυγε χθες από τη ζωή, πλήρης ημερών ο Βάσσος Λυσσαρίδης, μια εμβληματική προσωπικότητα της Κύπρου. Η ζωή του ταραχώδης αφού υπήρξε πρωταγωνιστής στη πολιτική ζωή της Κύπρου από το 1955, ενώ επί σειρά ετών βρισκόταν στο πλευρό του Μακάριου ως προσωπικός ιατρός του και ο εξ απορρήτων του.
Σε μια συνέντευξη του πριν λίγα χρόνια στην κυπριακή εφημερίδα «Πολίτης» θέλησε να αποκαλύψει ένα σημαντικό γεγονός που αφορούσε στον ρόλο των ΗΠΑ μετά την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Είχε ζητήσει να μην δημοσιευθούν τότε τα όσα είπε. Είχε σκοπό να τα γράψει ο ίδιος και αν δεν το έκανε έδωσε την άδεια στον δημοσιογράφο να τα δημοσιεύσει μετά τον θάνατό του.
Το σχέδιο ανατροπής του Μακαρίου- η CIA και οι 500.000 λίρες
Ακολουθεί η απομαγνητοφώνηση των όσων είπε ο Βάσος Λυσσαρίδης για την προσέγγισή του από τους Αμερικανούς, οι οποίοι όπως υποστήριξε του πρόσφεραν χρήματα για να κάνει κόμμα, ενώ εμμέσως τον προέτρεψαν να «τελειώνει» με τον Μακάριο -του οποίου ήταν γιατρός- για να γίνει ο ίδιος Πρόεδρος.
«Οι Αμερικανοί με πλησίασαν για να με κάνουν Πρόεδρο από το 1961… το 1961, με τον Μακάριο. Με κάλεσε κάποιος της CIA -ονομάζονται πολιτικοί σύμβουλοι της αμερικανικής πρεσβείας- και άρχισε να μου μιλάει για σοσιαλισμό. Από πότε η Αμερική είναι σοσιαλιστική; Δεν είχα κόμμα ακόμα. Λέω, πού με ξέρει αυτός; Απεδείχθη ότι με ήξερε από κει ώς εκεί. Μου λέει, ‘εμείς είμαστε εναντίον του κομουνισμού αλλά ξέρουμε ότι μόνο ο σοσιαλισμός είναι αντίβαρο… (ήταν η εποχή του Μπραντ, δεν θυμάμαι) και εδώ δεν υπάρχει σοσιαλιστικό κόμμα. Εμείς θα σου δώσουμε 500 χιλιάδες λίρες για να δημιουργήσεις ένα σοσιαλιστικό κόμμα και να βγάλεις εφημερίδα’. Εγώ σιωπώ και αυτός νομίζει πως είναι λίγα και μου λέει ‘πρώτη δόση οι 500 χιλιάδες λίρες’. Εγώ πάλι σιωπώ και σου λέει ‘θέλει κάτι άλλο αυτός’.
Συνεχίζει ‘γιατί να μην είσαι εσύ Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας;’. Σου λέει ‘δεν είναι των λεφτών, είναι της φιλοδοξίας. ‘Πώς εσύ ανέχεσαι έναν ιερωμένο να είναι Πρόεδρος;’. Ε, δεν βάσταξα πια. Του λέω, ‘αυτός ο ιερωμένος είναι πελάτης μου, η υγεία του είναι στα χέρια μου και αφού αποφάσισα να γίνω Πρόεδρος, όχι με δημοκρατικές μεθόδους αλλά με τα λεφτά σας και την επιρροή σας, τι εύκολο για μένα είναι να τελειώνουμε’… ‘Ω με παρεξήγησες’ μου είπε και εγώ έφυγα χωρίς να τελειώσω το φαγητό μου.
«Τα έδωσαν στον Γιωρκάτζη»
Έφυγα και πήγα στον Μακάριο. Ήταν ο Γιώργος απέξω και μου είπε ότι κοιμάται. Κοιμάται, ή ξύπνιος, δεν ξέρω. Μπήκα μέσα, δεν κοιμότανε. Του λέω, ‘Μακαριώτατε αν ήσουν η αμερικανική πρεσβεία και θα πλησίαζες τους διαφόρους πολιτικούς, πότε θα με πλησίαζες εμένα;’. Μου λέει, ‘τελευταίο’. Του λέω, ‘και μετά το ΑΚΕΛ;’ ‘Και μετά το ΑΚΕΛ’ μου λέει. ‘Σίγουρα;’ ‘Σίγουρα’. ‘Σε πλησίασε κανένας μέχρι σήμερα από το περιβάλλον σου;’ Μου λέει ‘όχι’. ‘Αν οι Αμερικανοί πλησίασαν τον τελευταίο, τι γίνεται με αυτούς που δεν ήρθαν να σου πουν μία λέξη;’ ‘
Σε πλησίασαν;’ με ρώτησε και του είπα την κουβέντα. ‘Να φωνάξεις τώρα τον Αμερικανό πρέσβη και να του πεις ότι είναι persona non grata. Καταλαβαίνεις τις έκανε; Πλησίασε τον γιατρό σου για να τον κάνει Πρόεδρο’. Και εγώ θα βιαζόμουν για να γίνω Πρόεδρος. Θα καρτερώ να πεθάνει; Άρχισε να περπατάει ο Μακάριος και του λέω ‘δεν θα κάνεις τίποτα’ και δεν έκανε τίποτα. Αυτές τις 500.000 λίρες τις έδωσαν στον Γιωρκάτζη. Είχαν εγκριθεί ήδη και έπρεπε κάπου να τα δώσουν».
Το βίντεο από την απόπειρα δολοφονίας του Βάσου Λυσσαρίδη το 1974
