Η ελληνική οικονομία συνέχισε να αναπτύσσεται το δεύτερο τρίμηνο του 2024, με ελαφρώς εντονότερο ρυθμό σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο, κυρίως λόγω της αύξησης της ιδιωτικής κατανάλωσης και των ακαθάριστων επενδύσεων παγίου κεφαλαίου, αναφέρει η Τράπεζα της Ελλάδος στο «Note on the Greek economy». Για τον πληθωρισμό προβλέπει περαιτέρω επιβράδυνση στο 3% το 2024.
Όπως σημειώνεται η οικονομική δραστηριότητα συνέχισε να επεκτείνεται με ικανοποιητικό ρυθμό το δεύτερο τρίμηνο του 2024 (2,3% σε ετήσια βάση), ξεπερνώντας τον μέσο όρο της ζώνης του ευρώ. Ο πληθωρισμός βάσει του ΕνΔΤΚ υποχώρησε γρήγορα από τις κορυφές του 2022 λόγω της πτώσης των τιμών της ενέργειας το 2023, αλλά παραμένει σχετικά αυξημένος στο 3% το 2024:8Μ λόγω των επίμονων αυξήσεων στις τιμές των υπηρεσιών.
Στην αγορά κατοικίας, οι τιμές των διαμερισμάτων συνέχισαν να αυξάνονται με επιταχυνόμενο ρυθμό το 2023, με τους ρυθμούς αύξησης να επιβραδύνονται κάπως το πρώτο εξάμηνο του 2024. Οι εξελίξεις στην αγορά εργασίας παρέμειναν θετικές, με την απασχόληση να αυξάνεται και την ανεργία να μειώνεται σε μονοψήφια νούμερα. Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε σημαντικά το 2023, αλλά επιδεινώθηκε τους πρώτους επτά μήνες του 2024 (κατά 1,3 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση).
Το πρωτογενές δημοσιονομικό αποτέλεσμα του 2023 διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα 1,9% του ΑΕΠ, σημαντικά μεγαλύτερο από τον στόχο του 1,1%, λόγω των υψηλότερων φορολογικών εσόδων καθώς και των χαμηλότερων πρωτογενών δαπανών. Ο λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 10,8 π.μ. σε σχέση με το 2022 στο 161,9% του ΑΕΠ λόγω της οικονομικής ανάπτυξης και του αυξημένου πληθωρισμού. Αφού μετριάστηκε σημαντικά κατά τη διάρκεια του 2023, η αύξηση των τραπεζικών πιστώσεων προς τις επιχειρήσεις ανέκαμψε έντονα.
Επιβραδύνθηκε ο ρυθμός αύξησης των καταθέσεων
Ο ρυθμός αύξησης των καταθέσεων των νοικοκυριών επιβραδύνθηκε το 2023-2024, υπό την αρνητική επίδραση του υψηλού πληθωρισμού και της υποκατάστασης των καταθέσεων από άλλες αποταμιευτικές επιλογές. Αφού αυξήθηκαν αισθητά από το δεύτερο εξάμηνο του 2022, τα τραπεζικά επιτόκια δανεισμού παραμένουν υψηλά.
Οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων και τα spreads υποχώρησαν, καθώς ο αντίκτυπος των υψηλότερων επιτοκίων μετριάστηκε από την αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας στην επενδυτική βαθμίδα.
Οριακή επιτάχυνση της ανάπτυξης το 2024 και 2025
Όσον αφορά το μέλλον, σύμφωνα με τις προβολές της ΤτΕ, η ανάπτυξη αναμένεται να επιταχυνθεί οριακά το 2024 και το 2025, κυρίως λόγω των επενδύσεων, που υποστηρίζονται από τους διαθέσιμους ευρωπαϊκούς πόρους, και της ιδιωτικής κατανάλωσης. Ο πληθωρισμός αναμένεται να επιβραδυνθεί περαιτέρω σε 3% το 2024 λόγω της περαιτέρω μείωσης των ρυθμών πληθωρισμού των τροφίμων, των μη ενεργειακών βιομηχανικών αγαθών και των υπηρεσιών. Ο δημοσιονομικός προσανατολισμός το 2024 αναμένεται να είναι ελαφρώς επεκτατικός, λόγω των αυξημένων επενδυτικών δαπανών που χρηματοδοτούνται από το ΤΑΜΕ.
Οι κίνδυνοι και οι αβεβαιότητες για την ελληνική οικονομία
Η επιδείνωση της γεωπολιτικής κρίσης στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή αποτελεί σημαντικό πτωτικό κίνδυνο για τις προοπτικές ανάπτυξης, καθώς αυξάνει την αβεβαιότητα και ασκεί ανοδικές πιέσεις στις τιμές της ενέργειας.
Οι προβλέψεις της ΤτΕ
Ετήσιες μεταβολές (%)
| 2022 | 2023 | 2024 | 2025 (Εκτίμηση) | 2026 (Εκτίμηση) | |
| Πραγματικό ΑΕΠ | 5,6 | 2,0 | 2,2 | 2,5 | 2,3 |
| Ιδιωτική κατανάλωση | 7,4 | 1,8 | 1,9 | 2,0 | 1,9 |
| Κρατική κατανάλωση | 2,1 | 1,7 | 0,1 | -0,5 | 0,1 |
| Ακαθάριστος σχηματισμός πάγιου κεφαλαίου | 11,7 | 4,0 | 8,2 | 9,4 | 8,0 |
| Εξαγωγές (αγαθά και υπηρεσίες) | 6,2 | 3,9 | 3,3 | 3,7 | 4,3 |
| Εισαγωγές (αγαθά και υπηρεσίες) | 7,2 | 2,2 | 3,6 | 3,7 | 4,0 |
| ΕνΔΤΚ | 9,3 | 4,2 | 2,9 | 2,2 | 2,1 |
| ΕνΔΤΚ χωρίς τρόφιμα και ενέργεια | 4,6 | 5,3 | 3,4 | 2,9 | 2,5 |
| Συνολική απασχόληση | 1,0 | 1,6 | 1,6 | 1,6 | 2,5 |
| Ποσοστό ανεργίας (% του εργατικού δυναμικού) | 12,5 | 11,1 | 10,4 | 9,5 | 8,7 |
| Ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (% του ονομαστικού ΑΕΠ) | -10,3 | -6,3 | -6,1 | -5,3 | -5 |