Θεωρείται το next big thing σε ό,τι αφορά την επιχειρηματικότητα στην ψυχαγωγία με σύνδεση στην τεχνολογία, με μεγάλες εταιρείες στο εξωτερικό να έχουν επενδύσει τα προηγούμενα χρόνια, βλέποντας την κατακόρυφη πτώση της ανάγνωσης.
Στη Μεγάλη Βρετανία το σύνολο των εκδοτικών εταιρειών διαθέτει τμήμα audiobooks, το οποίο συνεχώς ενισχύεται ενώ πριν από τρία χρόνια η Amazon ενέταξε στο site της κατηγορία audiobooks, ανοίγοντας ένα νέο παράθυρο εσόδων.
Τα audiobooks είναι ο πιο ραγδαία αναπτυσσόμενος τομέας των εμπορικών εκδόσεων βιβλίων διεθνώς, στις ΗΠΑ με διψήφιο αριθμό ανάπτυξης για μια δεκαετία, ενώ και στην Ευρώπη η εξέλιξη είναι διευρυμένη με ώριμες πλέον αγορές σε 18 χώρες. Πρωτεργάτες, πάντως, σε αυτή την τάση υπήρξαν οι Σκανδιναβοί, οι οποίοι τώρα ακούνε σχεδόν όσα βιβλία διαβάζουν και σε χαρτί.
Ενδεικτικό της νέας φρενίτιδας με τα ‘’βιβλία που ακούγονται’’ στη Μεγάλη Βρετανία είναι το γεγονός ότι κάθε best seller γίνεται μέσα σε λίγες ημέρες audiobook.
Πρόσφατο παράδειγμα το βιβλίο του Πρίγκιπα Χάρι ‘’Spare’’ (μεταφραση στα Ελληνικά: Ρεζέρβα), το οποίο παράλληλα με την έκδοσή του, ηχογραφήθηκε για audiobook και μάλιστα από τον ίδιο τον συγγραφέα, τον Πρίγκιπα Χάρι.
Στην Ελλάδα, ήταν πριν από μερικούς μήνες που σε εκδήλωση μεγάλης εταιρείας είχε ακουστεί η πρόθεση ανοίγματος στον συγκεκριμένο χώρο, την ώρα που θεωρείται εν γένει το επόμενο βήμα στο χώρο του tech με σύνδεση στην ψυχαγωγία.
Σε αυτό το πλαίσιο, είχε ξεκινήσει προηγουμένως και η προσπάθεια της JukeBooks, εν μέσω πανδημίας, με τον σχεδιασμό της να αρχίζει τον Οκτώβριο του 2020 και την εταιρεία να συστήνεται τελικά έναν χρόνο αργότερα.
Σύμφωνα με όσα τονίζει ο επικεφαλής της Γιώργος Πούτος «διαπιστώνοντας μεγάλο ενδιαφέρον από την πλευρά του ελληνικού κοινού για τα audiobooks η αρχική προσδοκία ήταν να επαναφέρουμε το διάβασμα σαν μια απολαυστική, καθημερινή συνήθεια, «δημιουργώντας» τον κατάλληλο χρόνο αξιοποιώντας την κατάλληλη περίσταση ακρόασης όπως όταν πηγαίνεις για περπάτημα, όταν οδηγείς ή ακόμη και όταν βρίσκεσαι στο σούπερ μάρκετ».
Κατά τον ίδιο, αν και η πανδημία δεν ήταν ο καταλύτης για την έναρξη του ed tech, εν τούτοις άλλαξε τις συνήθειες σε σχέση με οτιδήποτε ψηφιακό. «Αυτές οι τάσεις σίγουρα διευκόλυναν τους Έλληνες εκδότες να αντιληφθούν το όφελος της επένδυσης στα audiobooks. Παράλληλα, η αύξηση των podcasts, διαφορετικού αλλά συγγενούς είδους με τα audiobooks, ενίσχυσε το ενδιαφέρον. Όμως η ιδέα για το JukeBooks προήλθε από τη διεθνή απήχηση του είδους» αναφέρει.
Παρά τη βραχεία ζωή της, η πλατφόρμα αυτή τη στιγμή μετρά περίπου 500 τίτλους, ελληνικών και μεταφρασμένων audiobooks, ενώ η συλλογή εμπλουτίζεται σταθερά κάθε μήνα. Η εταιρία, δε, απαρτίζεται από προσωπικό δύο κατηγοριών, μισθοδοσία και τακτικούς συνεργάτες στην παραγωγή. Συνολικά, αυτά τα άτομα είναι περίπου 50 με 60 και υπάρχουν επιπλέον και περιστασιακοί συνεργάτες.
Όπως τονίζει ο κ. Πούτος για το λανσάρισμα του JukeBooks «συνεργαστήκαμε στενά με 10 από τους κορυφαίους εκδοτικούς οίκους της χώρας και με πάνω από 100 αφηγητές, με έμφαση στην εξαιρετική ποιότητα της αφήγησης και παραγωγής».
Οι προσδοκίες για τα επόμενα τρία-πέντε χρόνια για την ανάπτυξη των audiobooks είναι εντυπωσιακές, καθώς κατά τις εκτιμήσεις του επικεφαλής της Jukebooks «τα επόμενα 3-5 χρόνια η ανάπτυξη των audiobooks στην Ελλάδα θα είναι ραγδαία, σε διψήφιο ποσοστό». Την ίδια στιγμή, η προσδοκία του είναι ότι το JukeBooks θα εξυπηρετεί την πλειοψηφία αυτών των πελατών.
Σε ό,τι δε αφορά τα οικονομικά στοιχεία της πρώτης περιόδου, κατά τον κ. Πούτο «όλοι μας οι δείκτες είναι σε πολύ υψηλότερο επίπεδο από τους στόχους μας. Επίσης, είναι άκρως ενθαρρυντικό ότι το 96% των συνδρομητών μας είναι ενεργοί ακροατές κάθε μήνα, ακόμα και αν γράφτηκαν πριν από αρκετούς μήνες».
Ο ίδιος θεωρεί, πάντως ότι υπάρχει υπάρχει αξιόλογος χώρος στην ελληνική αγορά και τα audiobooks έρχονται να απαντήσουν σε μια ουσιαστική ανάγκη του Έλληνα αναγνώστη, ο οποίος βλέπει το audiobook ως ένα συμπληρωματικό μέσο της ανάγνωσης. «Μια όμορφη εναλλακτική, που του προσφέρει περισσότερο χρόνο για διάβασμα» υπογραμμίζει.
Το προφίλ του ακουοαναγνώστη
Το προφίλ του αναγνώστη που ακούει δεν διαφέρει και πολύ από αυτού που διαβάζει. Κατά όσα τονίζει ο κ. Πούτος, σίγουρα ενδιαφέρει το κλασικό κοινό του βιβλίου, άρα ελαφρώς μεγαλύτερο ενδιαφέρον από το γυναικείο κοινό. Όπως, ωστόσο, αναμέναμε, έχει ενδιαφέρον και για κοινό το οποίο δεν αγοράζει ή διαβάζει φυσικό βιβλίο».
Εξάλλου, η έλλειψη χρόνου, είναι κατά τον ίδιο ένα σημείο που διαμορφώνει τις νέες ανάγκες για ακουστικά βιβλία. Η τελευταία έρευνα του ΟΣΔΕΛ για την αναγνωστική συμπεριφορά που δημοσιεύθηκε το Νοέμβριο του 2022 έδειξε ότι ο κύριος λόγος για τη μη ανάγνωση βιβλίου κατά 51% είναι η έλλειψη χρόνου, ενώ ένα ακόμη 22% δηλώνει ότι «δεν μου αρέσει το διάβασμα».
Ως εκ τούτου, υπογραμμίζει ο κ. Πούτος, «το γεγονός ότι τα audiobooks, λόγω της ακουστικής τους φύσης σου επιτρέπουν να ακούς σε πολλές διαφορετικές περιστάσεις, κάτι που δεν μπορείς να κάνεις με το διάβασμα ενός βιβλίου, είναι ένα μεγάλο πλεονέκτημα. Μπορείς, δηλαδή, να «διαβάζεις ακόμη και με κλειστά μάτια» Και αυτό, σίγουρα, συμβάλλει, στην περαιτέρω ανάπτυξη της αγοράς των audiobooks. Πιστεύουμε, επίσης, ότι υπάρχει χώρος για όλα στην καθημερινότητα του ακροατή -μουσική, podcast και audiobook- και αυτό διαφαίνεται και από τα δεδομένα των άλλων πιο ώριμων αγορών».