Στο πλαίσιο της Συνόδου, που έγινε στην Καμπότζη , η Ελλάδα υπέγραψε το Σύμφωνο Φιλίας και Συνεργασίας της ASEAN, καθιστώντας τη χώρα μας παρατηρητή του εν λόγω Οργανισμού.
Το σχετικό αίτημα είχε υποβληθεί από τον υπουργό Εξωτερικών το 2020, αλλά η υπογραφή του καθυστέρησε λόγω εσωτερικών διαφωνιών εντός της ASEAN αναφορικά με το ζήτημα του επιπέδου συμμετοχής του εκπροσώπου του στρατιωτικού καθεστώτος της Μιανμάρ.
Μαζί με την Ελλάδα την εν λόγω συμφωνία υπογράφουν η Δανία, η Ολλανδία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Κατάρ και το Ομάν.
- Οι χώρες που συμμετέχουν στην ASEAN, πέρα από την προσήλωση σε βασικές αρχές που ασπάζεται η Ελλάδα, προτάσσουν, επίσης, τον πλήρη σεβασμό στη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS).
- Μέσω της συμμετοχής στην ASEAN, η Ελλάδα διευρύνει τους ορίζοντες της και ενισχύει το διεθνές της προφίλ υπό το φως της υποψηφιότητας στο Συμβούλιο Ασφαλείας (2025-26), στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (2028-2030) και την προεδρία της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ (2035).
- Η συμμετοχή στην ASEAN εντάσσεται στο πλαίσιο της συμμετοχής της Ελλάδας σε περιφερειακούς οργανισμούς. Σε αυτό το πλαίσιο, σημειώνεται ότι το 2021 η Ελλάδα προσχώρησε ως παρατηρητής στον Οργανισμό της Λουζοφωνίας, στον οποίο συμμετέχουν, μεταξύ άλλων, η Αγκόλα, η Βραζιλία, η Πορτογαλία και το Πράσινο Ακρωτήριο.
- Επίσης, επισημαίνεται ότι οι Υπουργικές Σύνοδοι της ASEAN αποτελούν πλαίσιο διεθνών επαφών με τη συμμετοχή των υπουργών Εξωτερικών των σημαντικότερων χωρών του κόσμου. Ενδεικτικά, στην 55η Υπουργική Σύνοδο της ASEAN είναι παρόντες οι υπουργοί Εξωτερικών της Αυστραλίας, των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας, της Ινδίας, της Κίνας και της Ρωσίας.
Η ASEAN ιδρύθηκε το 1967 και θεωρείται η «Ευρωπαϊκή Ένωση της Νοτιο-Ανατολικής Ασίας».
Συμμετέχουν το Βιετνάμ, η Ινδονησία (όπου έχει την έδρα του η Γραμματεία του Οργανισμού), η Καμπότζη, το Λάος, η Μαλαισία, το Μπρουνέι, η Μιανμάρ, η Σιγκαπούρη, οι Φιλιππίνες και η Ταϊλάνδη. Την Προεδρία του Οργανισμού για το 2022 έχει η Καμπότζη, η οποία φιλοξενεί τις φετινές εργασίες της Συνόδου.