Στο πλαίσιο στοχευμένης έρευνας σχετικά με τις πληθωριστικές πιέσεις στο λιανεμπόριο τροφίμων του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) αποκλειστικά στο κανάλι των μεγάλων αλυσίδων σουπερμάρκετ, εξετάστηκε η πορεία των τιμών ανάμεσα στον Φεβρουάριο 2024 και τον Φεβρουάριο 2023.
Από την έρευνα προέκυψαν τα ακόλουθα συμπεράσματα:
1. Η εμφανής συγκράτηση του δείκτη εξέλιξης τιμών αλυσίδων σουπερμάρκετ τον Φεβρουάριο 2024 δείχνει ότι ο πληθωρισμός στις αλυσίδες σουπερμάρκετ είναι της τάξης του 2,75%, έναντι 3,00% τον Ιανουάριο 2024 .
Σχήμα 1: Πορεία δείκτη Εξέλιξης Τιμών Αλυσίδων Σουπερμάρκετ (Ιαν. 2024-Φεβρ. 2024)
2. Μεγαλύτερες μειώσεις τιμών καταγράφονται στις κατηγορίες:
• Τυροκομικά: -3,70%
• Γαλακτοκομικά: -3,39%
• Χαρτικά, καλλυντικά & είδη προσωπικής υγιεινής: -1,22%
• Είδη μίας χρήσης: -0,37%
• Αυγά & βούτυρα: -0,10%
Σημειώνεται ότι στα γαλακτοκομικά, οι μειώσεις που καταγράφονται είναι αποτέλεσμα τόσο της ομαλοποίησης της αγοράς μετά την πανδημία, όσο και της μείωσης στις τιμές παραγωγού σε ορισμένα προϊόντα.
3. Μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφονται στις κατηγορίες:
• Τροφές και είδη για κατοικίδια: +11,20 %
• Νερά και αναψυκτικά: +11,20%
• Φρέσκα φρούτα και λαχανικά: +7,46%
• Μπισκότα, σοκολάτες, ζαχαρώδη: +6,78%
• Ξηροί καρποί και σνακ: +6,67%
Σημειώνεται ότι στα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, καθ’ όλο το 2023 καταγράφονται αυξήσεις στις τιμές των προϊόντων ως αποτέλεσμα του αυξημένου κόστους παραγωγής, των ακραίων κλιματικών φαινομένων και των διεθνών τιμών πρώτων υλών. Η κατηγορία με τα σοκολατοειδή, έχει επηρεαστεί από τις αυξήσεις στις διεθνείς τιμές του κακάο και της ζάχαρης. Να σημειωθεί ότι η κατηγορία «τρόφιμα παντοπωλείου», η οποία περιλαμβάνει και τα έλαια, καταγράφει αύξηση κατά 4,41%. Η συγκρατημένη αύξησή της οφείλεται στις μειώσεις στις τιμές των λοιπών ελαίων, αλλά και στα λοιπά προϊόντα που συμμετέχουν στην κατηγορία αυτή (ζυμαρικά, ρύζι κ.ά.).
4. Οι λόγοι στους οποίους αποδίδεται η συγκρατημένη αύξηση τιμών στα σουπερμάρκετ:
• Σταδιακή αποκλιμάκωση πληθωρισμού. Οι τιμές παρουσιάζουν σταθεροποίηση τους τελευταίους μήνες στα μεγάλα καταστήματα τροφίμων λόγω των μεγάλων όγκων προϊόντων που διακινούν, των οικονομιών κλίμακας, της οργανωσιακής/τεχνολογικής ετοιμότητας τους και της γκάμας των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας.
• Υψηλή κυκλοφοριακή ταχύτητα αποθεμάτων. Η συγκράτηση στις τιμές εμφανίζεται πολύ πιο γρήγορα στα μεγάλα σημεία πώλησης λόγω μεγαλύτερης κυκλοφοριακής ταχύτητας αποθεμάτων. Δηλαδή διακινούν πιο γρήγορα το απόθεμα τους και προβαίνουν πιο σύντομα σε νέες αγορές για αναπλήρωση των αποθεμάτων.
• Προσφορές και εκπτώσεις. Οι προσφορές και οι εκπτώσεις στο κανάλι του οργανωμένου λιανεμπορίου είναι περισσότερες σε αριθμό, σε ένταση και σε ποσοστιαία έκπτωση, κάτι που επηρεάζει τις τελικές τιμές των προϊόντων.
• Επίδραση προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας. Τα μερίδια πωλήσεων προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας είναι μεγαλύτερα στις μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ λόγω μεγαλύτερου εύρους κωδικολογίου.