«Καμπανάκι» για τη βιωσιμότητα των χρεών στις μεγάλες οικονομίες χτυπά η Scope Ratings, επισημαίνοντας ότι οι δημοσιονομικοί κανόνες πολλών κυβερνήσεων του G7 δεν επαρκούν για να ανακόψουν την αύξηση των χρεών, την ώρα που τα υψηλότερα επιτόκια αλλά και οι εκλογικές αναμετρήσεις περιπλέκουν τη δημοσιονομική προσαρμογή.
Ο οίκος αξιολόγησης εκτιμά ότι τα χρέη (ως ποσοστό του ΑΕΠ) θα συνεχίσουν να αυξάνονται στις περισσότερες χώρες του G7, καθώς οι δημοσιονομικοί κανόνες έχουν αποδυναμωθεί περαιτέρω από την πανδημία και μετά.
«Προβλέπουμε ότι το δημόσιο χρέος του G7 θα αυξηθεί στο 135,2% του ΑΕΠ έως το 2029, πλησιάζοντας τα πρόσφατα υψηλά του 2020 στο 139,6%. Αυτή η αύξηση οφείλεται κυρίως στο αυξανόμενο χρέος των ΗΠΑ, που αποτελούν το σημείο αναφοράς ως ο μηδενικού ρίσκου δανειολήπτης στον κόσμο».
Όπως εξηγεί η Scope, ως ο εκδότης των ασφαλέστερων ομολόγων του κόσμου, οι ΗΠΑ έχουν λιγοστά κίνητρα να μειώσουν το χρέος τους, παρά τις προειδοποιήσεις από τους οίκους αξιολόγησης και τις δημοσιονομικές αρχές γύρω από τους μακροπρόθεσμους δημοσιονομικούς κινδύνους.
Στην Ευρωζώνη, ο οίκος περιμένει ελλείμματα άνω του 3% του ΑΕΠ στη Γαλλία έως και το 2029, με αποτέλεσμα το γαλλικό χρέος να προβλέπεται ότι θα αυξηθεί σταδιακά στο 113% του ΑΕΠ από 110,6% στα τέλη του περασμένου έτους, καθιστώντας τη χώρα ευάλωτη στις περαιτέρω ανησυχίες των επενδυτών.
Η μετάδοση των αναταράξεων (contagion) από τη Γαλλία στις άλλες χώρες της Ευρωζώνης έχει υπάρξει ήπια μέχρι στιγμής, όμως η Scope τονίζει ότι η Ιταλία παρουσιάζει δημοσιονομικό ρίσκο, αφού το χρέος της αναμένεται να αυξηθεί στο 143,6% του ΑΕΠ έως το 2029, από 137,3% στα τέλη του 2023.
Η Γερμανία παραμένει μια εξαίρεση μέσα στο G7, με ελλείμματα κάτω του 2% του ΑΕΠ φέτος και τα επόμενα χρόνια και με προβλέψεις για μείωση του χρέους.
Εν τω μεταξύ, η Scope σημειώνει ότι το Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκεται σε παρόμοια θέση με τις ΗΠΑ, με δεδομένο ότι αντιμετωπίζει μια σημαντική αύξηση του χρέους του στο 110% του ΑΕΠ έως το 2029, από 101% το 2023. «Οι μνήμες της μίνι δημοσιονομικής κρίσης πριν από δύο χρόνια πιθανότατα δεν είναι αρκετές από μόνες τους για να διασφαλιστεί η σφικτή δημοσιονομική πολιτική μετά τις κοινοβουλευτικές εκλογές», σημειώνει ο Shen.
Πάντως, η Scope αναβάθμισε πρόσφατα τις προοπτικές της αξιολόγησης της Ιαπωνίας σε σταθερές από αρνητικές, καθώς ο πληθωρισμός στηρίζει τις προοπτικές του χρέους.
Τα επιτόκια και η βιωσιμότητα του χρέους
Η εκτίμηση ότι τα επιτόκια θα παραμείνουν σε υψηλότερα επίπεδα για περισσότερο καιρό αλλάζει τα πράγματα για τις κυβερνήσεις, τονίζει η Scope, καθώς τα αυξανόμενα χρέη θέτουν ζητήματα μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας αλλά και περιορίζουν τα δημοσιονομικά περιθώρια κινήσεων των κυβερνήσεων σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα.
Πριν την πανδημία, τα πολύ χαμηλά επιτόκια διασφάλιζαν ότι οι πληρωμές τόκων μειώνονταν ακόμα και την ώρα που οι κυβερνήσεις αύξαναν τον δανεισμό τους. Σήμερα, η αναλογία των κρατικών δαπανών που προορίζονται για την εξυπηρέτηση του χρέους αυξάνεται, καθώς τα παλαιότερα χρέη αναχρηματοδοτούνται σε υψηλότερα επιτόκια.
«Οι οικονομίες του G7 που εμφανίζουν αύξηση του χρέους τους -όπως η Γαλλία, η Ιταλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ- πρέπει να βρουν τρόπους να ενισχύσουν το δημοσιονομικό πλαίσιό τους και να επιτύχουν επαρκή δημοσιονομική προσαρμογή, ακόμα και ενώ απολαμβάνουν σημαντικά θεσμικά πλεονεκτήματα», τονίζει ο Shen.