Ο απερχόμενος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, δήλωσε σε συνέντευξή του στα ευρωπαϊκά πρακτορεία ειδήσεων του European Newsroom, ότι η προσέγγιση στο μεταναστευτικό ζήτημα πρέπει να είναι πολύπλευρη και να αποφεύγει τις απλουστευτικές λύσεις.
Ένα μήνα πριν από την ολοκλήρωση της πενταετούς θητείας του ως πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο Σαρλ Μισέλ υποστηρίζει την ανάγκη για εξερεύνηση πιο αποτελεσματικών τρόπων διαχείρισης της μετανάστευσης. Τονίζει τη σημασία καθιέρωσης ενός ενιαίου ευρωπαϊκού πλαισίου για τις επιστροφές μεταναστών και ζητά ισχυρότερο συντονισμό σε επίπεδο ΕΕ για τον ορισμό ασφαλών τρίτων χωρών. Από τις συζητήσεις στο πρόσφατο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ανέφερε ότι παρατήρησε αυξανόμενη συμφωνία ανάμεσα στις χώρες για τη διαχείριση των «ασφαλών χωρών», παρά το ότι η απόφαση αυτή ανήκει στις εθνικές κυβερνήσεις.
Με τη δεκαετή εμπειρία του στα Ευρωπαϊκά Συμβούλια, έχοντας διατελέσει και πέντε χρόνια πρωθυπουργός του Βελγίου, ο Σαρλ Μισέλ περιγράφει την πορεία των συζητήσεων γύρω από το μεταναστευτικό από το 2016. Τότε, υπήρχε ελάχιστη εμπιστοσύνη μεταξύ των ηγετών, ενώ σήμερα έχει επιτευχθεί μεγαλύτερη συνεννόηση με τη δημιουργία του νέου Συμφώνου για το Άσυλο και τη Μετανάστευση, που αναμένεται να τεθεί σε πλήρη εφαρμογή έως το 2026.
Ο Σαρλ Μισέλ αναφέρει πως η ιδέα για νόμιμες οδούς μετανάστευσης ήταν κάποτε αμφιλεγόμενη, αλλά σήμερα θεωρείται κοινή πεποίθηση ότι, εκτός από την αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης, πρέπει να υπάρχουν και νόμιμες επιλογές, επιδιώκοντας έτσι ενισχυμένη συνεργασία με τρίτες χώρες.
Σχετικά με τις επιστροφές μεταναστών που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για άσυλο, αναγνωρίζει ότι το ποσοστό αυτών των επιστροφών είναι χαμηλό, γεγονός που ευνοεί τους διακινητές. Τονίζει ότι η πολιτική επιστροφών αποτελεί σημαντική πρόκληση, γι’ αυτό και το τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει νέες, καινοτόμες προσεγγίσεις.
Για τα κέντρα υποδοχής σε τρίτες χώρες, επισημαίνει ότι δεν είναι καινούρια ιδέα και υποστηρίζει πως, ενώ πρέπει να εξεταστούν νέες επιχειρησιακές μέθοδοι για μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, αυτές οφείλουν να συμμορφώνονται με το διεθνές δίκαιο. Θεωρεί ότι οι αποφάσεις δεν πρέπει να είναι απόλυτες, αλλά να λαμβάνουν υπόψη όλες τις παραμέτρους. Απέφυγε ωστόσο να σχολιάσει τη συμφωνία μεταξύ Ιταλίας και Αλβανίας, σημειώνοντας πως το θέμα συζητείται εντός Ιταλίας.
Όσον αφορά τη διεύρυνση της ΕΕ, ο Μισέλ είναι πλέον πιο πεπεισμένος από ποτέ ότι η Ένωση πρέπει να είναι έτοιμη για αυτήν μέχρι το 2030.
Ο Σαρλ Μισέλ υποστηρίζει ότι η ΕΕ και οι υποψήφιες χώρες πρέπει να επιταχύνουν τις προετοιμασίες τους για ένταξη. Τονίζει πως δεν πρέπει να επιτραπεί να βρεθούν οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων σε μια «γκρίζα ζώνη», την ώρα που άλλες δυνάμεις προσπαθούν να τις αποσταθεροποιήσουν. Εκτιμά επίσης ότι διαφορετικές προκλήσεις αντιμετωπίζουν η Ουκρανία, η Γεωργία και η Μολδαβία. Σχετικά με την Ουκρανία, η οποία έχει πληθυσμό άνω των 40 εκατομμυρίων και ισχυρό αγροτικό τομέα, αναγνωρίζει ότι η περίπτωσή της είναι πιο περίπλοκη και ότι προτεραιότητα αποτελεί η ανοικοδόμησή της, στην οποία η ένταξη στην ενιαία αγορά της ΕΕ θα μπορούσε να συμβάλει σημαντικά.
Όσον αφορά τη διαδικασία λήψης αποφάσεων στην ΕΕ, και συγκεκριμένα την κατάργηση της ομοφωνίας, ο Μισέλ πιστεύει πως είναι αναγκαίο να αναζητηθούν «έξυπνοι τρόποι» για τον περιορισμό της κατάχρησης του δικαιώματος αρνησικυρίας, ώστε να διασφαλιστεί η ενότητα στην Ένωση.