Ποιοι ήταν οι ρόλοι των γυναικών στην αρχαία κυκλαδική περίοδο; Ποια ήταν η κοινωνική τους θέση, πώς δρούσαν και πώς εξελίχθηκαν με την πάροδο του χρόνου; Σε αυτά τα ενδιαφέροντα ερωτήματα απαντά η έκθεση με τίτλο «Κυκλαδίτισσες: Άγνωστες ιστορίες γυναικών των Κυκλάδων», που διοργανώνει το Υπουργείο Πολιτισμού.
Η έκθεση θα φιλοξενηθεί στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης στην Αθήνα, από τις 12 Δεκεμβρίου 2024 έως τις 4 Μαΐου 2025, και στη συνέχεια, τον Ιούνιο, θα μεταφερθεί στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θήρας.
Η έκθεση θα περιλαμβάνει περίπου 150 έργα, όλα δημιουργίες της κυκλαδικής τέχνης, που χρονολογούνται από την πρώιμη προϊστορία έως τον 17ο αιώνα. Τα έργα αυτά προέρχονται από τις συλλογές της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης. Πολλά από αυτά τα μοναδικά αντικείμενα δεν έχουν φύγει ποτέ από τις Κυκλάδες ή από το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, ενώ ορισμένα παρουσιάζονται στο κοινό για πρώτη φορά.
Παράλληλα, θα εκτεθούν επιλεγμένες κυκλαδικές αρχαιότητες από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, το Μουσείο Κανελλοπούλου, το Επιγραφικό Μουσείο Αθηνών, καθώς και από σημαντικές ιδιωτικές συλλογές.
Τα εκθέματα διηγούνται την ιστορία του κυκλαδικού αρχιπελάγους μέσα από την οπτική της νησιώτισσας γυναίκας. Φέρνουν στο φως άγνωστους ρόλους των γυναικών μέσα στο πέρασμα του χρόνου. Παρουσιάζουν τις γυναικείες μεταβάσεις από τον ρόλο της θεότητας σε εκείνον της μητέρας και αντίστροφα, τη συμμετοχή τους σε θρησκευτικές τελετουργίες, καθώς και τη δράση τους τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό χώρο. Εξερευνούν τους περιορισμούς που υπήρχαν στους ρόλους των γυναικών στην κοινωνία, αλλά και στιγμές όπου διεκδίκησαν την ανεξαρτησία τους.
Σε μια εποχή όπου οι γυναίκες συνεχίζουν να διεκδικούν τον σεβασμό στη σύγχρονη κοινωνία, την ελευθερία επιλογής των ρόλων τους και την αποδέσμευση από στερεότυπα που εξακολουθούν να υπάρχουν παρά τους αγώνες των προηγούμενων αιώνων, η έκθεση φέρνει στο προσκήνιο άγνωστες ιστορίες από τις Κυκλάδες. Αυτές οι αφηγήσεις φωτίζουν την ιστορική εξέλιξη της γυναικείας ταυτότητας, από την προϊστορία έως και τη μεταβυζαντινή περίοδο, συνδέοντας το παρελθόν με τα σύγχρονα ζητήματα που απασχολούν τις γυναίκες σήμερα.
Επιμελητές της έκθεσης είναι ο Δρ Δημήτρης Αθανασούλης, Διευθυντής Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, και οι Επιστημονικοί Διευθυντές του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης Δρ Παναγιώτης Ιωσήφ, Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Radboud της Ολλανδίας και Δρ Ιωάννης Φάππας, Επίκουρος Καθηγητής Προϊστορικής Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.