“Άγνωστα” περιουσιακά στοιχεία του Ρώσου ολιγάρχη Ρομάν Αμπράμοβιτς έρχονται στο φως

“Αγνωστα” περιουσιακά στοιχεία του Ρώσου δισεκατομμυριούχου Ρομάν Αμπράμοβιτς, ο οποίος βρίσκεται υπό καθεστώς κυρώσεων, έρχονται στο φως. Τα έγγραφα που κοινοποιήθηκαν στο Organized Crime and Corruption Reporting Project (OCCRP) και στους συνεργάτες του, συμπεριλαμβανομένου του Forbes, δείχνουν ότι ο Αμπράμοβιτς είναι ιδιοκτήτης τουλάχιστον ακόμη 10 γιοτ και σκαφών μέσω offshore και καταπιστευμάτων, εκτός από τα έξι γιοτ –αξίας τουλάχιστον 1 δισ. δολαρίων– που γνωρίζαμε μέχρι σήμερα. 

Τα έγγραφα προέρχονται από τη MeritServus, μια εταιρεία παροχής συμβουλών σε θέματα ανάπτυξης επιχειρηματικών δραστηριοτήτων με έδρα την Κύπρο, την οποία χρησιμοποιούν οι Ρώσοι ολιγάρχες, και αρχικά κοινοποιήθηκαν στη βρετανική εφημερίδα Guardian, από ανώνυμο αποστολέα. Σύμφωνα με τον Guardian, τα αρχεία δείχνουν ότι ο Αμπράμοβιτς μεταβίβασε την ιδιοκτησία 10 offshore καταπιστευμάτων –με περιουσιακά στοιχεία αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων, μεταξύ των οποίων οι θαλαμηγοί και τα ιδιωτικά του τζετ– στα επτά παιδιά του στις αρχές Φεβρουαρίου του 2022, τρεις εβδομάδες πριν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και περίπου έναν μήνα πριν την επιβολή κυρώσεων σε βάρος του Ρώσου μεγιστάνα από το Ηνωμένο Βασίλειο και την ΕΕ. Έρευνα του OCCRP αποκάλυψε επίσης ότι ο Αμπράμοβιτς είχε επενδύσει από το 2008 έως το 2016 περίπου 230 εκατ. δολάρια σε μια μεγάλη ρωσική εταιρεία εκμετάλλευσης δασικών εκτάσεων –στην οποία συμμετείχε και η ρωσική κυβέρνηση–, και πούλησε το μερίδιό του έναντι περίπου 110 εκατ. δολαρίων έναν μήνα πριν ξεσπάσει ο πόλεμος στην Ουκρανία.

Το Forbes εντόπισε 10 σκάφη που ανήκαν στον Αμπράμοβιτς και δεν του είχαν αποδοθεί έως τώρα, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό τους στα 16. Οκτώ από αυτά είναι μικρά σκάφη τα οποία, σύμφωνα με τα έγγραφα που διέρρευσαν, “χρησιμοποιούνται για την υποστήριξη των δραστηριοτήτων” του Eclipse, του σουπερ-γιοτ μήκους 162 μέτρων και αξίας 427 εκατ. δολαρίων που είχε κατασκευάσει ο Αμπράμοβιτς το 2010. Αυτή την περίοδο το Eclipse είναι αγκυροβολημένο στο λιμάνι του Μπόντρουμ στην Τουρκία, ενώ τρία ακόμη γιοτ του Ρώσου ολιγάρχη –το Solaris, μήκους 140 μέτρων και αξίας 475 εκατ. δολαρίων, το Halo, μήκους 55 μέτρων και αξίας 38 εκατ. δολαρίων, και το Garcon, μήκους 67 μέτρων και αξίας 20 εκατ. δολαρίων– είναι δεμένα σε λιμάνια της δυτικής μεσογειακής ακτής της Τουρκίας. Εκπρόσωπος του Αμπράμοβιτς δεν απάντησε σε αίτημα για σχολιασμό.

Εκτός από τα οκτώ υποστηρικτικά σκάφη, τα έγγραφα που διέρρευσαν δείχνουν επίσης ότι ο Αμπράμοβιτς κατέχει ένα μηχανοκίνητο σκάφος Bluegame μήκους 12 μέτρων με την ονομασία Umbra A, το οποίο αποτιμάται σε περίπου 1 εκατ. δολάρια, σύμφωνα με οικονομική έκθεση του 2016. Το πιο πολύτιμο από τα “άγνωστα” σκάφη του Αμπράμοβιτς είναι η μήκους 25 μέτρων θαλαμηγός Kewpie, αξίας περίπου 3 εκατ. δολαρίων, σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες της VesselsValue. Το γιοτ είναι καταχωρημένο στο νηολόγιο των Νήσων Βερμούδες και από τις αρχές Νοεμβρίου βρίσκεται στα γαλλικά υπερπόντια εδάφη του Αγίου Βαρθολομαίου, πιο γνωστού ως Σεν Μπαρτς. Στο ίδιο νησί ο Αμπράμοβιτς έχει ακόμη δύο ακίνητα, ένα εκ των οποίων δεσμεύθηκε από τις γαλλικές αρχές τον περασμένο Απρίλιο.

Με δέσμευση απειλείται και το Kewpie, εφόσον βρίσκεται σε γαλλικό έδαφος και ο Αμπράμοβιτς υπόκειται σε ευρωπαϊκές κυρώσεις – σε αντίθεση με τις πολυτελείς του θαλαμηγούς στην Τουρκία, αφού η Άγκυρα δεν έχει υιοθετήσει την επιβολή κυρώσεων σε Ρώσους ολιγάρχες. Το Kewpie δεν είναι το μόνο σκάφος του Αμπράμοβιτς που θα μπορούσε να έχει πρόβλημα. Το Sussurro, μήκους 50 μέτρων και αξίας 11 εκατ. δολαρίων, είναι δεμένο στο La Ciotat στη γαλλική Ριβιέρα εδώ και περίπου έναν χρόνο. Το Aquamarine, μήκους 50 μέτρων και αξίας 30 εκατ. δολαρίων, φέρεται να βρίσκεται ακόμη στην Ολλανδία. Ως ιδιοκτήτης του Aquamarine παρουσιάζεται μια εταιρεία με έδρα τις Βρετανικές Παρθένες Νήσους, την οποία ο Αμπράμοβιτς μεταβίβασε στον συνεργάτη του Νταβίντ Νταβίντοβιτς στις 24 Φεβρουαρίου 2022.

Ο Αμπράμοβιτς χρησιμοποιεί μια πολύπλοκη δομή offshore οντοτήτων που εμφανίζονται ως ιδιοκτήτες περιουσιακών του στοιχείων, όπως των θαλαμηγών, 4 ιδιωτικών τζετ, 6 ελικοπτέρων καθώς και πολυτελών κατοικιών αλλά και κτημάτων. Η ιδιοκτησία των 16 πλοίων και 10 αεροσκαφών του, συνολικής αξίας 1,6 δισ. δολαρίων, μοιράζεται σε μια σειρά από εταιρείες που είναι εγγεγραμμένες σε offshore παραδείσους, όπως η Αρούμπα, οι Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι, η Νήσος Μαν και το Τζέρσεϊ, γνωστοί για το καθεστώς απορρήτου και τη χαμηλή φορολόγηση. Τα έγγραφα που διέρρευσαν, σε συνδυασμό με ένα ένταλμα κατάσχεσης για δύο τζετ του Αμπράμοβιτς που κατέθεσε το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ τον Ιούνιο, δείχνουν ότι όλα αυτά τα περιουσιακά στοιχεία –εκτός από το Aquamarine– ανήκουν τελικά στο Europa Settlement Trust με έδρα την Κύπρο.

Μέχρι τις 4 Φεβρουαρίου 2022, ο Αμπράμοβιτς ήταν ο μοναδικός δικαιούχος του εν λόγω καταπιστεύματος. Όμως εκείνη την ημέρα, δύο εκπρόσωποι του Αμπράμοβιτς –ο Νταβίντοβιτς και η Τατιάνα Χέικιν– κατέθεσαν ένα έγγραφο που πρόσθεσε τα επτά παιδιά του ως δικαιούχους. Τέσσερις ημέρες μετά, ο Αμπράμοβιτς αποσύρθηκε από συνδικαιούχος αφήνοντας το καταπίστευμα εξ ολοκλήρου στα παιδιά του. Οι τροποποιήσεις στο καταπίστευμα ολοκληρώθηκαν στις 24 Φεβρουαρίου, την ημέρα που εισέβαλαν τα ρωσικά τανκς στην Ουκρανία.

Παρά τις μεταβολές αυτές, το Forbes εξακολουθεί να συμπεριλαμβάνει τον Αμπράμοβιτς στο κλαμπ των δισεκατομμυριούχων, αφού η καθαρή αξία του Ρώσου ολιγάρχη εκτιμάται στα 8,7 δισ. δολάρια. Τεχνικά οι θαλαμηγοί και τα ιδιωτικά τζετ ανήκουν πλέον στα παιδιά του Αμπράμοβιτς, όμως τον ουσιαστικό έλεγχό τους τον διατηρεί ο ίδιος. Άλλωστε, στις 14 Μαρτίου του 2022, ο Ρώσος δισεκατομμυριούχος πέταξε με το Gulfstream G650 από το Ισραήλ στην Κωνσταντινούπολη, για να αναχωρήσει την επομένη για τη Μόσχα.