Σε λειτουργία έχει τεθεί εδώ από την 1η Ιανουαρίου, ο ψηφιακός φάκελος μεταβίβασης ακινήτου, ο οποίος στοχεύει να μειώσει στο ελάχιστο τις καθυστερήσεις στις μεταβιβάσεις ακινήτων.
«Οι πράξεις θα μεταγράφονται μέσα σε 1 εργάσιμη ημέρα – Τέλος οι πολύμηνες καθυστερήσεις» αναφέρει ο υφυπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης Κ. Κυρανάκης σε διαδικτυακή του ανάρτηση τονίζοντας ταυτόχρονα ότι η κυβέρνηση είναι ανοιχτή σε κάθε πρόταση που θα διευκολύνει τους πολίτες και θα αντιμετωπίζει τη γραφειοκρατία.
Με αφορμή την λειτουργίας του Ψηφιακού Φακέλου Μεταβίβασης Ακινήτου που ισχύει από την 1η Ιανουαρίου στο www.akinita.gov.gr ο υφυπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης, κάλεσε τους συμβολαιογράφους να μπουν στην πλατφόρμα επισημαίνοντας ότι οι πράξεις τους θα μεταγράφονται μέσα σε 1 εργάσιμη ημέρα.
Αναλυτικά η ανάρτηση
«Όπως είχαμε δεσμευθεί, από χθες 1/1/2024 λειτουργεί ο Ψηφιακός Φάκελος Μεταβίβασης Ακινήτου στο http://akinita.gov.gr . Καλούμε τους συμβολαιογράφους της χώρας να μπουν στην πλατφόρμα και δεσμευόμαστε ότι οι πράξεις που θα υποβάλλονται ψηφιακά, θα μεταγράφονται μέσα σε 1 εργάσιμη ημέρα αντί των πολύμηνων καθυστερήσεων που βιώνουν οι πολίτες. Παρουσιάσαμε την εφαρμογή στον Συμβολαιογραφικό Σύλλογο Αθηνών και θα βρισκόμαστε για τον ίδιο σκοπό στη Θεσσαλονίκη. Είμαστε ανοιχτοί σε κάθε πρόταση που μπορεί να διευκολύνει τους πολίτες και να μειώσει τη γραφειοκρατία».
Σύμφωνα με όσα δήλωσε πρόσφατα ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης κ. Κωνσταντίνος Κυρανάκης η μεταγραφή των ψηφιακών μεταβιβάσεων εφόσον είναι κτηματογραφημένο το ακίνητο και δεν υπάρχει προηγούμενη πράξη σε εκκρεμότητα, θα γίνεται στο εξής σε μέσα σε μία εργάσιμη μέρα. Σήμερα, οι τεράστιες καθυστερήσεις στις μεταγραφές έχουν μεγάλο αντίκτυπο στην κτηματαγορά.
Η συγκεκριμένη ρύθμιση δεν τροποποιεί τον τρόπο κατάρτισης των συμβολαιογραφικών πράξεων, τις διατάξεις ουσιαστικού δικαίου που αφορούν στον τρόπο κτήσης των εμπραγμάτων δικαιωμάτων τόσο του Δημοσίου όσο και των ιδιωτών, όπως αυτές ορίζονται στο κείμενο του Αστικού Κώδικα και στους ειδικούς νόμους.
Υπενθυμίζεται ότι σήμερα επενδύονται από το Ταμείο Ανάκαμψης 184 εκατ. ευρώ για την ψηφιοποίηση των παλαιών συμβολαίων σε όλα τα υποθηκοφυλακεία της χώρας. Επίσης με το νέο καθεστώς τα στοιχεία του ακινήτου αντλούνται από την βάση δεδομένων του κτηματολογίου και υπάρχει δικαίωμα αλλαγής στοιχείων σε περίπτωση βεβαίωσης μηχανικού. Στόχος είναι να μην υπάρχουν χειρόγραφες παραπομπές στα συμβόλαια και να μην υποβάλλονται σαρωμένα αρχεία που δεν μπορούν να αναγνωριστούν ψηφιακά.
Η νέα διαδικασία θα περιλαμβάνει τα εξής στάδια:
Εκκίνηση συναλλαγής αποκλειστικά από τον συμβολαιογράφο: Η συναλλαγή εκκινεί με την καταχώρηση στον ψηφιακό φάκελο μεταβίβασης των προς συναλλαγή ΚΑΕΚ και της πρόσκλησης σε συμβαλλόμενα μέρη, μέσω gov.gr. Κατά την εκκίνηση της συναλλαγής τα ΚΑΕΚ «κλειδώνουν» ώστε να μην μπορεί να πραγματοποιηθεί παράλληλα καμία άλλη συναλλαγή για τα ίδια ακίνητα μέχρι την ολοκλήρωσή της παρούσας.
Άντληση Δικαιολογητικών με διαλειτουργικότητα: Μετά τη λήψη των απαραίτητων εξουσιοδοτήσεων, ο συμβολαιογράφος αντλεί μέσω του ψηφιακού φακέλου μεταβίβασης, τα απαραίτητα δικαιολογητικά από ΑΑΔΕ, ΕΦΚΑ, ΤΕΕ, Κτηματολόγιο.
Υπογραφή Συμβολαίου: Ο συμβολαιογράφος αναρτά το επικυρωμένο αντίγραφο του συμβολαίου του σε ψηφιακή μορφή στην εφαρμογή, υπογεγραμμένο με δική του ηλεκτρονική υπογραφή.
Ο τρόπος που τηρεί το αρχείο του ο συμβολαιογράφος καθώς και ο έλεγχος της δικαιοπρακτικής ικανότητας των συμβαλλομένων είναι ζητήματα στα οποία δεν επεμβαίνει το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και εξακολουθούν να ρυθμίζονται από την υπάρχουσα νομοθεσία.
Οι τρόποι ψηφιακής ανάρτησης είναι οι ακόλουθοι:
α) Μεταφόρτωση ανοικτού (αναγνώσιμου) αρχείου pdf, συνοδευόμενου με αρχείο τύπου json ή xml που περιέχει τα στοιχεία της συναλλαγής. Δεν γίνονται αποδεκτά αρχεία με χειρόγραφες παραπομπές και σαρωμένα αρχεία.
β) Χρήση εξωτερικής εφαρμογής που ο συμβολαιογράφος χρησιμοποιεί ήδη. Το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης για αυτό το σκοπό έχει αναπτύξει και παρέχει δωρεάν υποστήριξη σε εταιρείες λογισμικού, οδηγό διασύνδεσης και ειδική διεπαφή (API).
Ψηφιακή υποβολή και πληρωμή τελών στο Κτηματολόγιο
Η υποβολή του φακέλου προς μεταγραφή στο Κτηματολόγιο πραγματοποιείται αποκλειστικά μέσω της εφαρμογής στο τελευταίο βήμα της διαδικασίας, όπου παρέχεται η δυνατότητα πληρωμής τελών από τον αγοραστή με χρήση κάρτας ή μέσω κωδικού τραπέζης.
Το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης δεσμεύεται για την πραγματοποίηση της μεταγραφής σε μια ημέρα, εφόσον χρησιμοποιείται η εφαρμογή του ψηφιακού φακέλου μεταβίβασης ακινήτων. Στην περίπτωση που προκύπτουν ζητήματα ακυρότητας, δεσμεύεται για απάντηση στον αγοραστή εντός αντίστοιχου χρονικού διαστήματος.
Χιλιάδες εκκρεμότητες
Σήμερα υπάρχουν 150.000 εκκρεμότητες για μετεγγραφές νούμερο που εκτιμάται ότι θα διπλασιαστεί όταν ολοκληρωθεί η μετάπτωση των υποθηκοφυλακείων στο κτηματολόγιο που θα γίνει μέσα στο 2024. Μόνο η Θεσσαλονίκη εκτιμάται ότι μπορεί να φέρει από 60.000 έως 70.000 εκκρεμότητες στο κτηματολόγιο. Για τα Υποθηκοφυλακεία, μέχρι τις 17 Ιανουαρίου προβλέπεται να συγκληθεί το Διοικητικό Συμβούλιο της Ελληνικό Κτηματολόγιο, προκειμένου να χαράξει τον οδικό χάρτη σχετικά με το πότε θα κλείσει το καθένα από αυτά. Προτεραιότητα θα δοθεί στα πιο προβληματικά όπως της Θεσσαλονίκης, του Ζωγράφου, του Ηρακλείου και της Κατερίνης που υπάρχουν μεγάλες εκκρεμότητες. Αξίζει να σημειωθεί ότι με το σφράγισμα των υποθηκοφυλακείων, το κτηματολόγιο καλείται να αντιμετωπίσει και την έλλειψη προσωπικού καθώς οι εργαζόμενοι είναι υπάλληλοι του υπουργείου Δικαιοσύνης και θα αποχωρήσουν.
Οι συμβολαιογράφοι
Οι συμβολαιογράφοι εκφράζουν φόβους ότι στο πλαίσιο της δημιουργίας του ηλεκτρονικού φακέλου ακινήτου και του σχετικού διαγωνισμού που τρέχει η Ελληνικό Κτηματολόγιο για την ανάδειξη του αναδόχου που θα αναλάβει το έργο και την ανάπτυξη της σχετικής πλατφόρμας υποδοχής των ψηφιακών εγγράφων, θα υλοποιηθεί και μια διάταξη της προκήρυξης που αναφέρεται στο ψηφιακό συμβόλαιο. Ζητούν για αυτό από την πολιτική ηγεσία να εκφράσει δημόσια ότι αυτή η πρόβλεψη δεν θα υλοποιηθεί.
Αυτός είναι και ο λόγος που προβάλλουν οι συμβολαιογράφοι για την συνέχιση της αποχής καθώς φοβούνται ότι με την διαδικασία της ψηφιοποίησης το κτηματολόγιο πάει να τους «καταργήσει».