Ένα χρόνιο πρόβλημα που καθυστερεί την έκδοση των εκκρεμών συντάξεων των ελεύθερων επαγγελματιών και των αγροτών είναι οι οφειλές που έχουν προς τον ΕΦΚΑ.
Υπενθυμίζουμε ότι το όριο του επιτρεπομένου ποσού οφειλών, προκειμένου να μην μπλοκαριστεί η σύνταξη είναι τα 20.000 ευρώ συμπεριλαμβανομένων τελών και λοιπών επιβαρύνσεων για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αυτοαπασχολούμενους και στα 6.000 ευρώ για τους αγρότες.
Στην περίπτωση που η οφειλή είναι μεγαλύτερη των επιτρεπομένων ορίων, τότε ο ασφαλισμένος είναι υποχρεωμένος να καταβάλει εφάπαξ το υπερβάλλον οφειλόμενο ποσό και να ενταχθεί σε ρύθμιση με δόσεις που θα παρακρατούνται από τη σύνταξή του.
Με χθεσινή του εγκύκλιο ο ΕΦΚΑ δίνει διευκρινίσεις για τον τρόπο προσδιορισμού και εξόφλησης των οφειλών προκειμένου να ξεμπλοκαριστούν οι αιτήσεις συνταξιοδότησης των οφειλετών ελεύθερων επαγγελματικών και αγροτών.
Ειδικότερα η εγκύκλιος διευκρινίζει παραθέτοντας παραδείγματα τι προβλέπεται σε περίπτωση που ο οφειλέτες δεν εξοφλήσει εντός της προθεσμίας το υπερβάλλον του ορίου ποσό και πότε απορρίπτεται η αίτηση και πότε δικαιούται να πάρει τη σύνταξή του.
Όριο οφειλών τ. ΟΓΑ και μέθοδος παρακράτησης ποσού οφειλών από τη σύνταξη
Ειδικότερα, για τον τ. ΟΓΑ, η σύνταξη καταβάλλεται από την ημερομηνία που ορίζουν οι διατάξεις του άρθρου 1 του Ν.4554/2018, εφόσον το οφειλόμενο ποσό που προκύπτει μόνο από την υπαγωγή στην ασφάλιση του τέως φορέα, δεν είναι μεγαλύτερο των έξι χιλιάδων (6.000) ευρώ.
Τυχόν οφειλές από αναγνώριση πλασματικού χρόνου ασφάλισης, σύμφωνα με το διευκρινιστικό έγγραφο, δεν περιλαμβάνονται στο όριο αυτό, αλλά περιλαμβάνονται στο γενικό όριο των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ και η παρακράτηση των οφειλών ανεξάρτητα εάν προέρχονται από μη καταβολή εισφορών ή αναγνώριση πλασματικού χρόνου ασφάλισης, θα πραγματοποιείται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 259 του Ν.4798/2021, ήτοι σε έως εξήντα (60) δόσεις, με ελάχιστο ποσό μηνιαίας δόσης τα πενήντα (50) ευρώ.
Εφόσον ο αιτών δεν εξοφλήσει εντός δύο μηνών από τη γνωστοποίηση της οφειλής το υπερβάλλον ποσό, τότε ως έναρξη καταβολής της σύνταξης ορίζεται η πρώτη μέρα του επόμενου της εξόφλησης του υπερβάλλοντος ποσού μήνα, όπως αυτό είχε προσδιοριστεί κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης.
Συνεπώς:
• Σε περίπτωση κοινοποίησης οφειλής, που το υπερβάλλον ποσό δεν εξοφληθεί εντός της τασσόμενης προθεσμίας και εφόσον το συνταξιοδοτικό αίτημα δεν έχει προλάβει να απορριφθεί, ο υποψήφιος συνταξιούχος θα πρέπει να καταβάλλει μόνο το υπερβάλλον αυτό ποσό, όπως είχε προσδιοριστεί κατά την αίτηση συνταξιοδότησης και όχι το σύνολο της οφειλής, με έναρξη συνταξιοδότησης από την πρώτη μέρα του επόμενου μήνα της εξόφλησής του.
• Σε περίπτωση απόρριψης του αιτήματος λόγω μη εμπρόθεσμης καταβολής του υπερβάλλοντος ποσού, απαιτείται η υποβολή νέας αίτησης συνταξιοδότησης και η οφειλή θα προσδιορίζεται μεν με τιμές της νέας αίτησης και θα κοινοποιείται έγγραφο οφειλής με δίμηνη προθεσμία, αλλά με υποχρέωση για καταβολή μόνο του υπερβάλλοντος ποσού.
Εξόφληση ποσού πέραν του ανωτάτου ορίου οφειλών-έναρξη καταβολής σύνταξης.
Δεδομένου ότι με τις νέες διατάξεις, σε περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής του ποσού οφειλής που υπερβαίνει το ποσό που δύναται να παρακρατηθεί και πριν την απόρριψη του συνταξιοδοτικού αιτήματος, επέρχεται διαφοροποίηση της ημερομηνίας άσκησης του δικαιώματος με την ημερομηνία έναρξης καταβολής της σύνταξης, για υποψήφιους συνταξιούχους που συνεχίζουν την δραστηριότητα τους (απασχολούμενοι συνταξιούχοι), τυχόν οφειλές που προκύπτουν μετά την υποβολή του αιτήματος δεν προσμετρώνται στο όριο οφειλών και ο διανυθείς χρόνος ασφάλισης μετά το αίτημα συνταξιοδότησης, θα προσμετρηθεί στη σύνταξη, βάσει των διατάξεων του άρθρου 20 του ν.4387/2016 όπως ισχύει, μετά την διακοπή του ασκούμενου επαγγέλματος και την υποβολή σχετικής αίτησης.
Προηγούμενη ρύθμιση οφειλών
Τέλος, σε περίπτωση που ο αιτών, ως ασφαλισμένος, είχε ρυθμίσει την οφειλή του σε δόσεις και τις κατέβαλε κανονικά μέχρι την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης, το ύψος των οφειλών του καθορίζεται βάσει του εναπομείναντος ποσού της ρυθμισμένης οφειλής και δεν επανυπολογίζεται με τις τιμές της αίτησης συνταξιοδότησης.