Η μεγαλύτερη φάρμα εντόμων στον κόσμο – μια εγκατάσταση υψηλής τεχνολογίας που εκτείνεται σε 35.000 τετραγωνικά μέτρα και θα παράγει 15.000 μετρικούς τόνους πρωτεΐνης από προνύμφες μυγών κάθε χρόνο – εγκαινιάστηκε τον Απρίλιο στην πόλη Νεσλ της Γαλλίας. Αν όλα πάνε σύμφωνα με το σχέδιο, τον Δεκέμβριο θα καταρρίψει το ρεκόρ μιας άλλης φάρμας εντόμων (45.000 τ.μ.) που βρίσκεται έξω από την Αμιένη, η οποία παράγει πάνω από 100.000 μετρικούς τόνους αλευρώδεις ετησίως. Το ρεκόρ αυτό αναμένεται να καταρριφθεί και από τουλάχιστον δύο ακόμη φάρμες μυγών που πρόκειται να ξεκινήσουν τη λειτουργία τους το 2024 και το 2025.
Ο αγώνας για την κατασκευή της μεγαλύτερης φάρμας εντόμων στον κόσμο έχει ήδη ξεκινήσει. Οι προσπάθειες για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από την παραγωγή ζωοτροφών έχουν δημιουργήσει μια νέα βιομηχανία η οποία υπόσχεται ότι στο μέλλον θα παράγει τεράστιες ποσότητες πρωτεΐνης με λιγότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από ό,τι οι παραδοσιακοί προμηθευτές.
Μέσα στις πρωτοποριακές φάρμες, οι εταιρείες εκτρέφουν γρύλους, αλευρώδη και προνύμφες μυγών μέσα σε πλαστικές δεξαμενές ελεγχόμενης θερμοκρασίας, σχεδιασμένες να βοηθούν τα έντομα να αναπτύσσονται γρήγορα. Τα έντομα τρέφονται με απόβλητα τροφίμων που συχνά προέρχονται από κοντινές φάρμες ή εργοστάσια επεξεργασίας τροφίμων. Τα εργοστάσια παράγουν πρωτεΐνες 24 ώρες το 24ωρο υπό την επίβλεψη ανθρώπων και ρομπότ.
Παρόλο που οι άνθρωποι καταναλώνουν έντομα εδώ και χιλιετίες, οι νεοσύστατες επιχειρήσεις δεν εμπορεύονται, ως επί το πλείστον, έντομα για ανθρώπινη κατανάλωση. Αντιθέτως, επιδιώκουν να εισέλθουν στην αγορά ζωοτροφών. Εάν τα έντομα τρέφονται με απορρίμματα τροφίμων και καλλιεργούνται κοντά στις φάρμες ή στις μονάδες επεξεργασίας τροφίμων που τελικά θα τα αγοράσουν, μπορούν να αποτελέσουν μια πιο βιώσιμη πηγή θρεπτικών συστατικών από τις συνήθεις εναλλακτικές λύσεις, όπως οι ζωοτροφές σόγιας ή το ιχθυάλευρο, λένε οι επιστήμονες.
«Δεν προτείνουμε να αντικαταστήσουμε οποιοδήποτε από τα τρόφιμα στο πιάτο σας», εξήγησε η Κριστίν Πικάρ, καθηγήτρια βιολογίας στο Πανεπιστήμιο Indiana-Purdue University Indianapolis, η οποία διεξάγει γενετική έρευνα σε έντομα που εκτρέφονται για πρωτεΐνες. «Αυτό που προτείνουμε είναι να κάνουμε κάποια από τα τρόφιμα πιο βιώσιμα», πρόσθεσε.
Οι νεοσύστατες επιχειρήσεις εντόμων έχουν συγκεντρώσει πάνω από 1 δισεκατομμύριο δολάρια σε επιχειρηματικά κεφάλαια από το 2020 και τώρα ανταγωνίζονται για την κυριαρχία στη μικρή αλλά αναδυόμενη αγορά πρωτεϊνών εντόμων. Τον περασμένο μήνα, ένας σημαντικός παραγωγός κρέατος στις ΗΠΑ, η Tyson Foods, επένδυσε στην Protix, μια ολλανδική νεοφυή επιχείρηση που εκτρέφει προνύμφες μύγας του είδους Hermetia illucens. Οι αγρότες προτιμούν αυτά τα έντομα επειδή τρώνε σχεδόν τα πάντα και αναπτύσσονται γρήγορα.
Η εταιρεία ADM που επεξεργάζεται τρόφιμα υπέγραψε μια παρόμοια συμφωνία το 2020 με μια άλλη νεοφυή εταιρεία που δραστηριοποιείται στην εκτροφή μυγών, την Innovafeed, με έδρα το Παρίσι. Η Tyson και η ADM αγόρασαν η καθεμία από ένα μερίδιο στην εταιρεία-συνεργάτη τους και ανακοίνωσαν σχέδια για τη δημιουργία νέων μεγάλων φαρμών στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι νεοσύστατες εταιρείες εκτροφής εντόμων ελπίζουν ότι οι μεγαλύτερες εγκαταστάσεις θα τις βοηθήσουν να μπουν στην αγορά των ζωοτροφών και λιπασμάτων.
«Εάν παράγετε μόνο μερικούς ή δεκάδες τόνους δεν υπάρχετε», δήλωσε ο Αντουάν Ουμπέρ, συνιδρυτής της Ynsect, μιας γαλλικής νεοφυούς επιχείρησης που ειδικεύεται στα αλευρώδη. «Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πρέπει να σχεδιάσουμε κάτι αρκετά ογκώδες, επειδή χρειάζεστε χιλιάδες τόνους, αν όχι δεκάδες χιλιάδες τόνους, για έναν μόνο αγοραστή», πρόσθεσε.
Η ανάπτυξη των εταιριών αυτών αναμένεται να έχει και μεγαλύτερα περιβαλλοντικά οφέλη – εφόσον εκτρέφουν τα έντομα με απόβλητα τροφίμων και χτίζουν τις εγκαταστάσεις τους κοντά σε υπάρχουσες φάρμες και μονάδες επεξεργασίας τροφίμων. Εάν οι εταιρείες εκτρέφουν τα έντομα με επεξεργασμένες ζωοτροφές, τα έντομα μπορεί να είναι χειρότερα για το περιβάλλον, σύμφωνα με μια μετα-ανάλυση του 2021 από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Ελσίνκι και του Πανεπιστημίου LUT.
«Θέλουμε πραγματικά να μειώσουμε τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στις αλυσίδες τροφίμων και να αντικαταστήσουμε τα συστατικά που ασκούν πίεση στους φυσικούς πόρους, και ο τρόπος για να το κάνουμε αυτό είναι μέσω της κλίμακας», δήλωσε η Μέι Γουάλρειβεν, της Innovafeed.
Η ταχεία ανάπτυξη μεγάλων, εξελιγμένων εγκαταστάσεων δείχνει επίσης πως ο κλάδος ωριμάζει, σύμφωνα με τον ιδρυτή της Protix, Κέες Άαρτς.
«Σημαίνει ότι έχουμε ξεπεράσει κατά πολύ αυτή τη φάση εκκίνησης», δήλωσε. «Τώρα είμαστε πραγματικά μια εταιρεία με μεγάλες εγκαταστάσεις που λειτουργούν 24 ώρες το 24ωρο», πρόθεσε.
Η «έκρηξη» της καλλιέργειας εντόμων ξεκίνησε το 2014, όταν μια νεοσύστατη νοτιοαφρικανική επιχείρηση, η Agriprotein η οποία δεν υπάρχει πια, συγκέντρωσε 11 εκατομμύρια δολάρια για να κατασκευάσει μια φάρμα εκτροφής μυγών έξω από το Κέιπ Τάουν. Η Agriprotein ξεκίνησε να λειτουργεί τη φάρμα το 2015 και υποσχέθηκε να κατασκευάσει άλλες 99 μέχρι το 2024. Παρόλο που η νεοφυής επιχείρηση πτώχευσε έξι χρόνια αργότερα, έδωσε το εναρκτήριο λάκτισμα στην κούρσα για την κατασκευή φαρμών εκτροφής εντόμων σε μεγάλη κλίμακα.