Την ώρα που ένας στους τρεις ασφαλισμένους αποχωρεί με μειωμένη σύνταξη από τον ΕΦΚΑ λόγω του ενδεχομένου να αυξηθεί το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης τα επόμενα 4 χρόνια, οικονομολόγοι και εργατολόγοι μιλούν για τις περιπτώσεις των ασφαλισμένων που έχουν τη δυνατότητα συνταξιοδότησης στα 60 έτη.
Οι συζητήσεις και η «ανεύρεση παραθύρων» έχει πάρει φωτιά, αφού μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου είχαν κατατεθεί 141.096 συνταξιοδοτικές αιτήσεις ενώ μέχρι το τέλος του έτους υπολογίζεται ότι θα φτάσουν τις 190.000.
Σύμφωνα με τον Ν. 4387/16 (νόμος Κατρούγκαλου), στις περιπτώσεις των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων, η μείωση επιβάλλεται μόνο στο ποσό της εθνικής σύνταξης (π.χ. 384 ευρώ – 30% = 268,8 ευρώ) και όχι στην ανταποδοτική, η οποία καταβάλλεται πλήρης σε κάθε περίπτωση και μάλιστα με τα νέα αυξημένα ποσοστά αναπλήρωσης του νόμου Βρούτση.
Με βάση τα ισχύοντα, το πέναλτι πρόωρης συνταξιοδότησης με μειωμένες αποδοχές κυμαίνεται στο 6% για κάθε χρόνο πρόωρης εξόδου, άρα έως 30% εάν κάποιος συνταξιοδοτηθεί το 62ο έτος της ηλικίας (αντί του 67ου), αυτή η μείωση περιορίζεται μόνο στο ποσό της εθνικής σύνταξης των 345 ευρώ για 15ετή περίοδο ασφάλισης έως 384 για 20ετή ασφάλιση (η περικοπή ξεκινά από 21 ευρώ ανά έτος). Κατ’ αυτόν τον τρόπο η μείωση «περιορίζεται» στα 115 ευρώ τον μήνα.
Μέχρι και το 2023 το δικαίωμα συνταξιοδότησης ισχύει με τα μεταβατικά όρια ηλικίας νωρίτερα από τα 62 και τα 67 έτη.
1. Δημόσιο με 35ετία
Οι ασφαλισμένοι του Δημοσίου που επιθυμούν να συνταξιοδοτηθούν με 35ετία θα πρέπει να έχουν συμπληρώσει μέχρι την 31 Δεκεμβρίου του 2021 τόσο τα 35 έτη ασφάλισης ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών αλλά και τα 58. Έτσι θα μπορούν να αποχωρήσουν με όριο ηλικίας που ανάλογα με την περίπτωση φτάνει μέχρι τα 61 και 6 μήνες. Πχ. Ασφαλισμένος στο Δημόσιο, γεννηθείς τον 4/1962, έχει το 2021 τα απαιτούμενα 35 χρόνια ασφάλισης. Κατοχυρώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα για τα 61 και 6 μήνες που συμπληρώνει τον 10/2023. Μπορεί να συνταξιοδοτηθεί από τον 10/ 2023 κι έπειτα.
2. Δημόσιο με 37ετία
Οι ασφαλισμένοι του Δημοσίου εφόσον είχαν συμπληρωθεί 25ετία έως την 31/12/2010 είχαν τη δυνατότητα συνταξιοδότησης με 37ετία χωρίς όριο ηλικίας πλην όμως με θα πρέπει η 37ετία να έχει συμπληρωθεί ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών έως την 31/12/2021. Έτσι ο εν λόγω ασφαλισμένος μπορεί το 2023 να συνταξιοδοτηθεί σε ηλικία 61 και 2 μήνες.
3. Δημόσιο με 25ετία
Υπάλληλος του δημοσίου, γεννηθείς τον 3/1966, έχει μέχρι 31/12/2011 25 έτη ασφάλισης. Μπορεί να συνταξιοδοτηθεί με μειωμένη σύνταξη από τη συμπλήρωση του 56ου έτους της ηλικίας του (3/2022) κι οποτεδήποτε το επιθυμεί.
4. Ιδιωτικός τομέας
Για τους ασφαλισμένους του ΙΚΑ που είχαν κατοχυρώσει δικαίωμα ως το 2012 με συμπληρωμένες ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών τις 10.500 ημέρες ασφάλισης και που επεδίωκαν να αποχωρήσουν με 35ετία στο αντίστοιχο όριο ηλικίας η δυνατότητα εξόδου δίνεται αν έχει συμπληρωθεί κι εδώ το αντίστοιχο όριο που ανάλογα με την περίπτωση φτάνει μέχρι τα 61 και 6 μήνες.
Για παράδειγμα , ασφαλισμένος στο ΙΚΑ έχει συμπληρώσει μέχρι 31/12/2011, με εξαγορά, τις απαραίτητες 10.500 ημέρες ασφάλισης και έχει γεννηθεί τον 4/1962. Έκλεισε επομένως τον 4/2020 τα 58 και το όριο ηλικίας διαμορφώθηκε στα 61. Θα μπορεί να συνταξιοδοτηθεί τον 4/2023 κι οποτεδήποτε το επιθυμεί στο μέλλον.
5. Μητέρες ανηλίκων
Από τα 50 έως τα 55 με μειωμένη σύνταξη και από τα 55 έως τα 60 με πλήρη μπορούν να συνταξιοδοτηθούν το 2023 μητέρες με ανήλικο τέκνο που είχαν συμπληρώσει το 2010 -2012 συνολικά 5.500 ημέρες ασφάλισης. Για παράδειγμα μισθωτή ασφαλισμένη στο ΙΚΑ, που το τέκνο της είναι ανήλικο μέχρι 31/12/2010, έχει συμπληρώσει 5.500 ημέρες ασφάλισης και έχει γεννηθεί τον 1/1962.
Καθώς συμπλήρωσε το 55ο έτος της ηλικίας της το 2017, μπορεί να συνταξιοδοτηθεί με πλήρη σύνταξη σε ηλικία 59 ετών και 6 μηνών με πλήρη σύνταξη. Ασφαλισμένη στο ΤΑΠ – ΟΤΕ μητέρα, γεννηθείσα το 1967, έχει συμπληρώσει μέχρι 31/12/2010 τα απαιτούμενα 25 έτη για να αποχωρήσει με πλήρη σύνταξη στα 50. Ωστόσο, έκλεισε το 50ο έτος της ηλικίας της το 2017, οπότε το ισχύον όριο ηλικίας είναι το 58ο και 5 μήνες.
6. Βαρέα και ανθυγιεινά
Νωρίτερα μπορεί να βγουν στη σύνταξη επίσης οι ασφαλισμένοι του ΙΚΑ που κατοχυρώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με 7.500 ημέρες ασφάλισης στο καθεστώς των βαρέων και με συμπληρωμένες ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών τις 10.500 ημέρες ασφάλισης. Για παράδειγμα, άνδρας, γεννηθείς το 1964, έχει συμπληρώσει το 2022 στην ασφάλιση του ΙΚΑ 10.500 ημέρες ασφάλισης συνολικά εκ των οποίων 7.500 στο καθεστώς των ΒΑΕ.
Θα μπορεί να συνταξιοδοτηθεί το 2024 σε ηλικία 60 ετών με μειωμένη σύνταξη ενώ πλήρη θα μπορεί να λάβει σε ηλικία 62 ετών το 2026. Γυναίκα, γεννημένη τον 2/1967, συμπλήρωσε το 2011 στην ασφάλιση του ΙΚΑ 4.500 ημέρες ασφάλισης συνολικά και 3.600 στα βαρέα. Δικαιούται πλήρη σύνταξη από το 56ο έτος της ηλικίας της κι έπειτα, ήτοι από τον 2/2023.
7. ΟΑΕΕ
Ελεύθερος επαγγελματίας διακόπτει την ασφάλισή του τον 11/2017 και εξαγοράζοντας πλασματικά έτη συμπληρώνει 35ετια το 2022. Έχοντας γεννηθεί τον 1/1962, το όριο ηλικίας που μπορεί να συνταξιοδοτηθεί είναι το 61ο και 9 μήνες που συμπληρώνει τον 10/2023.