Η μείωση των τιμών του φυσικού αερίου, του πετρελαίου θέρμανσης και των καυσίμων τον περασμένο Δεκέμβριο σε σχέση με ένα μήνα πριν φαίνεται πως ήταν τελικά ο σημαντικότερος παράγοντας στο να πατήσει «φρένο» ο πληθωρισμός δείχνοντας -0,5% σε μηνιαία βάση και +7,2% σε ετήσια στην έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ.
Η εξέλιξη αυτή αποδίδεται σε σημαντικό βαθμό στην καλοκαιρία που συνεχίζει να επικρατεί ρίχνοντας τη ζήτηση και τις χρηματιστηριακές τιμές στη χονδρική επηρεάζοντας σχεδόν άμεσα και τη λιανική. Συγκεκριμένα τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν πως σε σχέση με ένα μήνα πριν, το Νοέμβριο, η τιμή του πετρελαίου θέρμανσης μειώθηκε 11,8%, των καυσίμων 8,9% και του φυσικού αερίου 1,5%.
Την ίδια ώρα όμως οι τιμές στα περισσότερα βασικά αγαθά διατροφής διατήρησαν την ανοδική τους πορεία με την ευρεία κατηγορία «διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά» της ΕΛΣΤΑΤ να σημειώνει το Δεκέμβριο αύξηση 0,4% σε σχέση με ένα μήνα πριν, ενώ σε σχέση με το Δεκέμβριο του ‘21 η αύξηση έχει φθάσει το 15,5%! Το υπερδιπλάσιο δηλαδή του ρυθμού αύξησης του δείκτη τιμών καταναλωτή…
Με βάση τα στοιχεία που κοινοποίησε η ΕΛΣΤΑΤ μέσα σε ένα μήνα, από το Νοέμβριο του 22 στο Δεκέμβριο του 22, αυξήθηκαν:
-το ψωμί 0,8%
-το μοσχαρίσιο κρέας 2,2%
-το χοιρινό κρέας 2,4%
-τα νωπά ψάρια 3,1%
-τα τυριά 1,2%
-το ελαιόλαδο 2%
-τα διατηρημένα ή επεξεργασμένα λαχανικά 2%
Αντίθετα υπήρξαν μειώσεις:
-στα νωπά φρούτα 6,1%
-στα νωπά λαχανικά 2,1%
-στα αλκοολούχα ποτά 2,2%
«Συντριπτική» η σύγκριση με πέρυσι
Εάν πάλι η σύγκριση γίνει με τις τιμές που ίσχυαν ακριβώς έναν χρόνο πριν, το Δεκέμβριο του ’21, τα αποτελέσματα είναι «συντριπτικά» αφού οι τιμές εμφανίζονται να έχουν εκτιναχθεί στο σύνολο των βασικών τροφίμων και κυρίως σε Ψωμί και δημητριακά (+18,1%), Κρέατα- γενικά (+17,8%), Ψάρια- γενικά (+2,4%), Γαλακτοκομικά και αυγά (+25,6%), Έλαια και λίπη (+21,7%), Φρούτα- γενικά (+2,7%), Λαχανικά- γενικά (+13,1%), Ζάχαρη- σοκολάτες- γλυκά- παγωτά (+8,7%), Λοιπά τρόφιμα (+14%), Καφέ- κακάο- τσάι (+13,2%), Μεταλλικό νερό- αναψυκτικά- χυμούς φρούτων (+10,4%) και Αλκοολούχα ποτά- μη σερβιριζόμενα (+6,4%).
Το «καλάθι» του νοικοκυριού
Όλα τα παραπάνω, και κυρίως τα συγκριτικά στοιχεία Δεκεμβρίου 22 – Νοεμβρίου 22, υπογραμμίζουν τελικά πως το μέτρο του «καλαθιού του νοικοκυριού», αποτελεί, προς το παρόν τουλάχιστον, μία νησίδα αντίστασης στο γενικότερο κύμα των ανατιμήσεων χωρίς ωστόσο να μπορεί να επηρεάσει τη συνολική εικόνα ακρίβειας που αντιμετωπίζει σήμερα ο καταναλωτής. Ειδικά αν λάβει κανείς υπόψη ότι το μήνα Δεκέμβριο καταγράφηκε, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Ανάπτυξης, σημαντική αποκλιμάκωση στη μεσοσταθμική αξία του «καλαθιού», υποχωρώντας κατά περίπου 16% σε σχέση με τις πρώτες δύο εβδομάδες λειτουργίας του μέτρου.
«Για να μην υπάρχουν ανατιμήσεις πρέπει να μην υπάρχει πληθωρισμός. Άρα σε ένα περιβάλλον, σε ένα κύκλο πληθωρισμού οι ανατιμήσεις υπάρχουν. Το ζήτημα είναι ότι με το καλάθι έχουμε βρει έναν τρόπο να προσφέρουμε στους ευάλωτους συμπολίτες μας ένα καταφύγιο έναντι αυτών των ανατιμήσεων», έλεγε χθες ο υπ. Ανάπτυξης κ. Αδ. Γεωργιάδης κατά τις συνήθεις επισκέψεις του σε καταστήματα Σούπερ Μάρκετ.
«Για μια τετραμελή οικογένεια το Καλάθι μπορεί να εξοικονομήσει 80 ευρώ το μήνα», σημείωσε απ’ την πλευρά του ο αναπλ. Υπ. Ανάπτυξης κ. Νίκος Παπαθανάσης κάνοντας τη σύγκριση με τη μέση τιμή του «καλαθιού» τον περασμένο Νοέμβριο. «Αν συνδυαστεί και με την κάρτα αγορών, η οποία συνολικά εξοικονομεί 52 ευρώ το μήνα, το όφελος φτάνει στα 132 ευρώ μηνιαίως», πρόσθεσε.
Καθώς όμως άλλα περιθώρια πλέον δεν φαίνονται να υπάρχουν για περαιτέρω αποκλιμάκωση της μεσοσταθμικής αξίας του καλαθιού, είτε γιατί ολοκληρώθηκαν ο,τι αλλαγές ήταν δυνατό να γίνουν στο «μίγμα» των προϊόντων με σαφή στροφή των αλυσίδων σε αυτά της ιδιωτικής ετικέτας είτε γιατί απ’ την αρχή της χρονιάς έχει ενεργοποιηθεί ένα νέο κύμα ανατιμήσεων σε βασικά αγαθά, Υπουργείο Ανάπτυξης, Σούπερ Μάρκετ και Βιομηχανίες αναζητούν διάφορες λύσεις απεγκλωβισμού.
Στο πλαίσιο αυτό αναζητείται φόρμουλα για τη συμμετοχή περισσότερων επώνυμων προϊόντων στο «καλάθι του νοικοκυριού» ώστε το τελευταίο να γίνει πιο ελκυστικό και στον μέσο καταναλωτή και όχι μόνο στα ευάλωτα νοικοκυριά αλλά και για να ικανοποιηθεί αίτημα της Βιομηχανίας Τροφίμων να συμμετέχει πιο ενεργά φοβούμενη στροφή των καταναλωτών προς την ιδιωτική ετικέτα.
Μάλιστα ο κ. Γεωργιάδης δεν έχει αποκλείσει να καταστεί υποχρεωτική η συμμετοχή ενός τουλάχιστον επώνυμου προϊόντος σε κάθε μία από τις 51 κατηγορίες του «καλαθιού του νοικοκυριού», κάτι που αναμένεται να τεθεί στις συζητήσεις που θα έχει ο ίδιος ίσως και σήμερα με εκπροσώπους των αλυσίδων σούπερ μάρκετ και των προμηθευτών. Πάντως το ζήτημα εξετάζει και η Επιτροπή Ανταγωνισμού, χωρίς, ωστόσο, να έχει καταλήξει ακόμη σε σχετική γνωμοδότηση.