Η Ελλάδα έχει θεσπίσει σειρά μέτρων για την υποστήριξη των στόχων που έχει θέσει για το κλίμα, διατηρώντας ταυτόχρονα την ενεργειακή ασφάλεια. Σύμφωνα με την νέα έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, χρειάζονται ισχυρότερες ενέργειες για την μείωση της εξάρτησής της από τα ορυκτά καύσιμα και να πετύχει τον στόχο της για καθαρές μηδενικές εκπομπές έως το 2050.
Όπως τονίζεται στην έκθεση, η Ελλάδα έχει θέσει νέους στόχους για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, ενώ μείωσε δραστικά τη χρήση της παραγωγής με καύση άνθρακα, αναμόρφωσε τις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, επέκτεινε τις διασυνοριακές της διασυνδέσεις και ψήφισε νομοθεσία για την ανάπτυξη της υπεράκτιας αιολικής παραγωγής.
Η κυβέρνηση στοχεύει να χρησιμοποιήσει την ενεργειακή φορολογία για την προώθηση της ενεργειακής μετάβασης. Οι φορολογικοί συντελεστές της Ελλάδας στις εκπομπές CO2 από τη χρήση ενέργειας είναι αρκετά υψηλοί σε σχέση με άλλες χώρες του ΟΟΣΑ. Υπάρχουν πολλές απαλλαγές και μειώσεις στη φορολογία της ενέργειας. Ταυτόχρονα, οι λογαριασμοί ηλεκτρικής ενέργειας περιλαμβάνουν μεγάλο φάσμα τελών και χρεώσεων. Πολλές όμως από αυτές δεν έχουν καμία σχέση με τη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας από τους καταναλωτές. Έτσι μειώνεται το κίνητρο για εξοικονόμηση ενέργειας και η ηλεκτροδότηση γίνεται λιγότερο ελκυστική επιλογή.
Ο εκτελεστικός διευθυντής του IEA, Φατίχ Μπιρόλ ανέφερε: «Η Ελλάδα έχει κάνει σημαντικά βήματα για τη μείωση της χρήσης άνθρακα και την αξιοποίηση των αιολικών και ηλιακών πόρων της. Πρέπει να βασιστεί σε αυτήν την επιτυχία προχωρώντας περαιτέρω και πιο γρήγορα, μεταξύ άλλων επιταχύνοντας τη διαδικασία αδειοδότησης για νέα έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Ταυτόχρονα, πρέπει να διασφαλίσει ότι οι προγραμματισμένες νέες επενδύσεις στην υποδομή φυσικού αερίου αντικατοπτρίζουν ό,τι χρειάζεται για τη διατήρηση της ασφάλειας του εφοδιασμού».
Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας καλεί την ελληνική κυβέρνηση να:
- Επαναξιολογήσει την ανάγκη για επενδύσεις σε υποδομές ορυκτών καυσίμων, λαμβάνοντας υπόψη τον κίνδυνο λανθάνοντων περιουσιακών στοιχείων και την ανάγκη να κατευθυνθούν περιορισμένα κεφάλαια σε επενδύσεις που υποστηρίζουν την ενεργειακή μετάβαση.
- Εξασφαλίσει διαφανή και σταθερά νομικά και κανονιστικά πλαίσια, τα οποία επιτρέπουν την υλοποίηση έργων υποδομής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και ηλεκτρικής ενέργειας εντός εύλογου χρονικού πλαισίου.
- Προσαρμόσει τους φόρους, τους κανονισμούς της αγοράς και τα μέτρα χρηματοοικονομικής στήριξης, έτσι ώστε οι τιμές της ενέργειας να οδηγήσουν τη συμπεριφορά και τις επενδύσεις προς μια δίκαιη ενεργειακή μετάβαση, να αυξήσουν την ευελιξία του συστήματος και να μειώσουν τον κίνδυνο λανθάνοντων περιουσιακών στοιχείων.
- Εστιάσει τα προγράμματα ανακαίνισης κτηρίων σε βαθιές ανακαινίσεις, που συνδυάζουν τη θερμομόνωση με αντλίες θερμότητας για να αποφέρουν τα μέγιστα οφέλη για εξοικονόμηση ενέργειας και μείωση των λογαριασμών. Τα ευάλωτα νοικοκυριά θα πρέπει να έχουν προτεραιότητα και επαρκείς πόρους.
- Προωθήσει την αντικατάσταση παλαιών οχημάτων, ιδιαίτερα φορτηγών, παρέχοντας κίνητρα, συμπεριλαμβανομένου ενός προγράμματος διάλυσης για την ανταλλαγή παλαιών οχημάτων με πιο αποδοτικά.