Είναι μία θεατρική παράσταση που προκαλεί ψυχική… ψυχρολουσία, παίζοντας αδιάλειπτα με τα συναισθήματα του κοινού. Πρόκειται για ένα θεατρικό έργο που είναι βέβαιο ότι θα μείνει χαραγμένο στη μνήμη σου για πολύ καιρό, ένα έργο που σε κάποιες στιγμές σε διασκεδάζει, άλλες σε προβληματίζει αλλά και κάποιες άλλες σου προκαλεί ανατριχίλα και μένεις… αποσβολωμένος με τα θεατρικά δρώμενα.
Ο λόγος για τους «Δύο Σκύλους» που διδάσκουν… ανθρωπιά και παρουσιάζονται στο… στέκι των θεατρόφιλων, το Θέατρο «Αλκμήνη» (Σάββατο 19.00 και Κυριακή 21.00). Το έργο βασίζεται στην αριστουργηματική νουβέλα του Ισπανού συγγραφέα Μιγκέλ ντε Θερβάντες «Ο διάλογος των σκύλων» και έχει διασκευάσει η πολυτάλαντη σκηνοθέτιδα Κωνσταντίνα Νικολαΐδη που υπογράφει το κείμενο και τη σκηνοθεσία.
Στον Οδυσσέα και στον Κιχώτη, στους δύο σκύλους δηλαδή που γαβγίζουν, ξύνονται, μαλώνουν, γλείφονται, παίζουν και… μιλούν ανθρώπινα μεταμορφώνονται ο Ιβάν Σβιτάιλο και ο Πίτερ Ραντλ, οι οποίοι με την εξαιρετική τους χημεία αλλά και το ποιοτικό τους θεατρικό υπόβαθρο «ταξιδεύουν συναισθηματικά» αλλά και ενίοτε συγκλονίζουν το κοινό.
Ιβάν Σβιτάιλο: «Έχουμε δει πολλά και μάλλον δεν μας ευαισθητοποιεί τίποτα»
«Είναι από τις πρώτες μου συμμετοχές σε μία παράσταση που απευθύνεται σε ένα κοινό που έχει έρθει εκεί όχι μόνο για τα εφέ και τα… περιτυλίγματα, έχει έρθει για το κείμενο. Άλλωστε το θέατρο ξεκινάει από ένα κείμενο, μην το ξεχνάμε αυτό. Άσχετα αν ζούμε σε μια εποχή που πλέον έχει διεισδύσει αρκετά η ψυχαγωγία μέσα στο ίδιο το θέατρο, γενικά στο θέαμα, όλο και πιο πολύ. Αυτά όμως τα κείμενα επανέρχονται και μας ‘‘μιλάνε’’ και μας ‘‘ακουμπάνε’’ πολύ βαθιά. Δυστυχώς έχουμε απομονωθεί αρκετά. Λόγω της ‘‘εύκολης’’ και αφιλτράριστης εικόνας, έχουμε δει τόσα πολλά που μάλλον δεν μας ευαισθητοποιεί τίποτα. Είμαστε εδώ όμως ως καλλιτέχνες για να θυμίσουμε στον άνθρωπο ότι η ουσία είναι να είσαι παρών σε κάποια πράγματα» αναφέρει ο πολυτάλαντος και γνωστός ηθοποιός και χορογράφος Ιβάν Σβιτάιλο, ένας άνθρωπος που τις δυσκολίες της ζωής του τις… αξιοποίησε, με αποτέλεσμα η ερμηνεία του ως Οδυσσέας… ή αλλιώς Μπέικον, ή Πασάς, ή Ζορό, ή Μήτσος να καθηλώνει -χωρίς υπερβολή- τους θεατές.
Αξιοσημείωτο είναι ότι ο Ιβάν Σβιτάιλο συνεργάζεται με την Κωνσταντίνα Νικολαΐδη και στο κλασικό έργο του παγκόσμιου ρεπερτορίου «Οι Άθλιοι» του Βίκτορος Ουγκό, όπου παρουσιάζεται με μεγάλη επιτυχία για δεύτερη χρονιά στο «Θέατρον», του Κέντρου Πολιτισμού “ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ”. Εκεί σε ένα θίασο 23 καταξιωμένων και ταλαντούχων ηθοποιών, έχει τον κεντρικό ρόλο του Γιάννη- Αγιάννη.
«Η Κωνσταντίνα (Νικολαΐδη) είναι άνθρωπος του δεν… μασάει, κυνηγάει αυτό που θέλει, ξέρει τι θέλει. Προέκυψε ένα τηλεφώνημα και μάλιστα μου είπε η ίδια ότι θα έρθω να σε δω, θα έρθω να σε βρω στον χώρο σου. Έτσι έγινε κιόλας… Της είπα, συνήθως οι ηθοποιοί πάνε στους σκηνοθέτες, όμως μου είπε ότι αγαπάει πολύ τους ηθοποιούς. Η συνεργασία μας ξεκίνησε με έναν άλλο… ογκόλιθο, τους Αθλίους. Επανέρχομαι, οι δύο σκύλοι προέκυψαν έπειτα από μία ωραία κουβέντα και είχε υπάρξει και ένα κενό γιατί ήταν να είμαι σε ένα άλλο έργο το οποίο δεν έγινε. Με βάση αυτό το κενό προέκυψε μια πολύ ωραία κουβέντα του τύπου, τί θες να κάνουμε; Της είπα ότι θα ήθελα πολύ να μιλήσω για τον άνθρωπο. Και όταν μου έστειλε ένα κείμενο, η ίδια θεωρούσε ότι θα έπρεπε να κάνω τον Κιχώτη. Δηλαδή τον σκύλο, τον ‘‘ανθρωπίσιο’’, όπως λέμε στα έργο. Της είπα ότι για κάποιο λόγο με αγγίζει πιο πολύ ο ‘‘κόπρος’’. Γιατί ο καθ’ άνθρωπος μπορεί να κάνει μία δική του ανάγνωση στο κείμενο. Λοιπόν δεν ξέρω, για κάποιο λόγο με ευαισθητοποίησε αυτός ο τύπος που έχει περάσει τα πάνδεινα. Ίσως δεν ξέρω γιατί, όχι επειδή και εγώ έχω περάσει τα πάνδεινα, αλλά έχω κάνει το ταξίδι, έχω αλλάξει δύο χώρες, σε μικρή ηλικία, δέκα ετών», επισημαίνει με συγκίνηση ο Ιβάν Σβιτάιλο.
Εν συνεχεία συμπληρώνει, «Αυτή η συνθήκη που φτιάχνει ο ίδιος ο Θερβάντες, μιλάμε τώρα για τον 18ο αιώνα, πόσο έξυπνα τοποθετεί δύο σκύλους και πόσο επίκαιρα είναι αυτά που λένε, άσχετα αν η διασκευή μας είναι μία σύγχρονη διασκευή, δηλαδή μας μεταφέρει στο σήμερα. Βλέπουμε ότι τελικά οι σχέσεις δεν έχουν αλλάξει, δηλαδή οι σχέσεις ανθρώπου και αφεντικού, σκύλου και αφεντικού. Γι’ αυτό και τους βάζει σε αυτό το νοσοκομείο το οποίο σύμφωνα με τον Θερβάντες λέγεται ‘‘Ανάσταση’’, σαν μοναστήρι, σαν θεραπευτήριο. Εκεί καταλήγουν οι άνθρωποι οι οποίοι χαιρετάνε αυτόν τον κόσμο… Πόσα θα πάρεις μαζί σου, τίποτα δεν θα πάρεις. Τί σου ανήκει; Δύο μέτρα γη, αυτό και αν… Όλοι μας ερχόμαστε αντιμέτωποι και με τη ζωή και με το θάνατο. Και γι’ αυτό είναι πάρα πολύ έξυπνοι οι συγγραφείς αυτοί, οι οποίοι δημιουργούν αυτές τις συνθήκες και βάζουν αυτές τις δύο υπάρξεις (σ.σ. τους δύο σκύλους) να συζητήσουν εκεί για το πόσο υπέροχος είναι ο άνθρωπος, ιδιαίτερα όμορφος, αλλά και ιδιαίτερα άσχημος…».
Αυτά δεν συμβαίνουν συχνά
«Δεν έχει υπάρξει ούτε μία ανάγνωση χωρίς να κυλήσει ένα δάκρυ. Στη δική μας την περίπτωση όσο προβάραμε και όσο παίζουμε μέχρι στιγμής την παράσταση, είναι κάτι βιωματικό. Αυτά δεν συμβαίνουν συχνά. Υπάρχει αυτή η υπέροχη συνθήκη του ενός σκύλου, ο οποίος το ότι πεθαίνουν μπροστά του άνθρωποι δεν τον συγκινεί, δεν ευαισθητοποιεί καθόλου. Από την άλλη όμως βλέπουμε και την περίπτωση ενός ανθρώπου ο οποίος έχει υπάρξει ένας ‘‘φάρος’’ για τον ζώο του. Εκεί βλέπουμε και τη συνθήκη της ανιδιοτελούς αγάπης και της απόλυτης αφοσίωσης και φυσικά όπως λέει και το κείμενο το να πεθαίνεις σε τάφο του ανθρώπου σου, πάνω στον τάφο του. Δηλαδή δεν έχεις κάπου να πας, δεν έχεις κάπου να φύγεις. Δεν χρειάζεται να ζήσεις άλλο, γιατί είναι σαν να είσαι ολοκληρωμένος έστω και αν είναι λίγο. Υπάρχουν και τέτοιοι άνθρωποι στη ζωή μας. Υπάρχουν αυτοί που διεκδικούν τη δικαιοσύνη, διεκδικούν την ευγένεια, διεκδικούν την ανθρωπιά. Είναι αυτοί οι οποίοι προσφέρουν στον συνάνθρωπό τους χωρίς να τους νοιάζει αν τους καταγράφει κάποια κάμερα ή αν τους παρατηρεί κάποιος», καταλήγει, μεταξύ άλλων, ο Ιβάν Σβιτάιλο.
Η ΥΠΟΘΕΣΗ
Στον Οδυσσέα και στον Κιχώτη, σε δύο σκύλους που γαβγίζουν, ξύνονται, μαλώνουν, γλείφονται, παίζουν και… μιλούν ανθρώπινα μεταμορφώνονται ο Ιβάν Σβιτάιλο και ο Πίτερ Ραντλ από 19 Οκτώβριου κάθε Σάββατο και Κυριακή στο θέατρο Αλκμήνη, ενσαρκώνοντας δύο ήρωες του μεγάλου Ισπανού συγγραφέα Μιγκέλ ντε Θερβάντες.
Το κείμενο και τη σκηνοθεσία υπογράφει -όπως προαναφέρθηκε- η Κωνσταντίνα Νικολαΐδη η οποία βασίζεται στην αριστουργηματική νουβέλα του Ισπανού συγγραφέα «Ο διάλογος των σκύλων» η οποία έχει χαρακτηριστεί από κριτικούς, λογοτέχνες και αναγνώστες ισάξια του μεγαλειώδους έργου του, «Δον Κιχώτης».
Οι θεατές θα έχουν την ευκαιρία για πρώτη φορά στα θεατρικά χρονικά να δουν τον κόσμο και το είδος τους μέσα από τα μάτια δύο αδέσποτων σκύλων που έχουν αράξει έξω από τα επείγοντα ενός νοσοκομείου της μεγαλούπολης. Οι δύο αυτοί κωμικοτραγικοί τύποι ξεκινούν ένα καταιγιστικό κουβεντολόι κάνοντας φύλλο και φτερό την σύγχρονη κοινωνία και τον άνθρωπο.
Κιχώτης: «Η φιλία θέλει ειλικρίνεια, ευγένεια, αγάπη. Να χαίρεσαι με τη χαρά και να δυστυχείς με τη δυστυχία του φίλου σου. Αυτό είναι το γέννημα, η αφετηρία, η πρώτη ύλη. Μετά έρχονται και τα φαγοπότια, ναι. Κι όταν τα φαγοπότια ακολουθούν όσων σου είπα, τότε προσφέρουν ευφορία. Αν όχι, τότε δεν χορταίνουν και δεν ξεδιψούν, κατάλαβες;»
Ο Κιχώτης είναι άυπνος, νηστικός, ακίνητος πολλά μερόνυχτα έξω από την είσοδο των επειγόντων περιστατικών ενός νοσοκομείου της πόλης. Εκεί τον βρίσκει ένα βράδυ ο Οδυσσέας… ή αλλιώς Μπέικον, ή Πασάς, ή Ζορό, ή Μήτσος, έχει πολλά ονόματα αυτός. Οι δυο τους δεν έχουν τίποτα που να τους συνδέει εκτός από το γεγονός… ότι είναι και οι δύο σκύλοι! Και… μιλάνε. Βλέπουν νοσοκόμους και ασθενείς. Βλέπουν ζωντανούς και νεκρούς. Και περιμένουν. Κάποιον περιμένουν. Ίσως τον Γκοντό… Ίσως τον Άνθρωπο…
Σημείωμα σκηνοθέτριας Κωνσταντίνα Νικολαΐδη
Διάβασα το βιβλίο «Ο διάλογος των σκύλων» του Θερβάντες πριν τρία χρόνια και με ενθουσίασε η ιδέα. Δύο αδέσποτοι σκύλοι έξω από ένα νοσοκομείο (ο Θερβάντες συμβολικά το ονομάζει Νοσοκομείο της Ανάστασης) αποκτούν ανθρώπινη λαλιά μόνο για μία νύχτα και μιλάνε. Μιλάνε ακατάπαυστα. Ειδικά ο ένας. Αυτός που μοιάζει περισσότερο με σκύλο. Ο άλλος, αυτός που φέρνει περισσότερο σε άνθρωπο μιλάει λιγότερο, αλλά κάθε φράση του είναι σχολείο! Με μάγεψαν αυτοί οι δύο τύποι και θέλησα να τους δω επί σκηνής. Στο σήμερα, στην εποχή μας. Έχει τόσα να πει και η δική μας εποχή. Και τόσα να ακούσει. Με τον Ιβάν και τον Πίτερ ετοιμάζουμε κάτι ιδιαίτερο, αληθινό και συγκινητικό. Ταυτόχρονα πολύ αστείο. Γλυκόπικρο, όπως η ίδια η ζωή που τη μία στιγμή μας κάνει να κλαίμε και την επόμενη να γελάμε. Και συνεχίζουμε. Συνεχίζουμε. Γιατί αυτό το γιο-γιο, με τα πάνω και τα κάτω του, είναι ότι πολυτιμότερο έχουμε.
Του Αντώνη Μακατούνη