Η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης βαδίζουν προς τις εθνικές εκλογές έχοντας μία εικόνα για το πιθανό αποτέλεσμα αλλά ακόμη δεν έχει βρει ημερομηνία εκλογών. Πόσο δύσκολο είναι να βρει μια Κυριακή που να του ταιριάζει ; Πρόκειται για δύσκολη άσκηση ακόμη και στην περίπτωση να θέσουμε ως δεδομένο ότι δεν θα υπάρξουν αιφνίδια γεγονότα που θα πλήξουν το γόητρο των αρίστων της κυβέρνησης.
Τα άσχημα μαντάτα για την κυβέρνηση είναι η δυναμική της ακρίβειας που δεν λέει να κοπάσει. Το καλάθι του νοικοκυριού, όπως αποκάλυψε ο αρμόδιος υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνις Γεωργιάδης ,το 2023 έκανε ποδαρικό με αυξήσεις σε βασικά προϊόντα. Το μερίδιο αγοράς της κατηγορίας με αυξημένες τιμές σε 64 προϊόντα αντιστοιχεί στο 8% του συνολικού καλαθιού. Αντίθετα σε 55 προϊόντα η τιμή τους μειώθηκε σε ποσοστό 7% ως μερίδιο αγοράς Και το 85% των προϊόντων του καλαθιού είχαν αμετάβλητες τιμές για 714 προϊόντα. Στο καλάθι του νοικοκυριού στην 10η εβδομάδα συμμετείχαν 833 προϊόντα.
Όμως με βάση την κατάταξη των αλυσίδων η αγορά των σούπερ μάρκετ σε ποσοστό 70% γράφει ανατιμήσεις από 0,5% έως 8%.
Η αλυσίδα Σκλαβενίτης εμφανίζει να έχουν αυξηθεί οι τιμές κατά 0,5% στο καλάθι του νοικοκυριού, η ΑΒ Βασιλόπουλος με άνοδο 1,79%,το market in με 4,88%, το my market με 7,36%.Το καλάθι στελεχώνεται από προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας σε υψηλά αφού είναι ο μόνος τρόπος συγκράτησης των τιμών.
Σύμφωνα με αναλυτές της αγοράς τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας δεν μπορούν να απορροφήσουν τις αυξήσεις και φθάνουν στο τελικό καταναλωτή διότι η βιομηχανία αδυνατεί να το απορροφήσει όπως ο πωλητής που είναι η αλυσίδα σούπερ μάρκετ. Όμως οι ανατιμήσεις της κατηγορίας PL κλείνουν την ψαλίδα των τιμών με τα επώνυμα προϊόντα.
Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης και ειδικότερα το επιτελείο του Μεγάρου Μαξίμου ανησυχεί για την εξέλιξη της ιδιωτικής κατανάλωσης το πρώτο τρίμηνο του 2023.
Τα μηνύματα που δίνουν τα επιτελεία εταιρειών ερευνών του λιανεμπορίου είναι ήδη ανησυχητικά.
Οι πρώτες ημέρες του 2023 εμφανίζουν κάμψη της ζήτησης και του όγκου πωλήσεων. Βέβαια είναι πρόωρα τα όποια συμπεράσματα αλλά οι συντελεστές της αγοράς αναμένουν πτώση της ιδιωτικής κατανάλωσης άνω του 2%. Τα ίδια υποστηρίζουν ότι οι καταναλωτές αγοράζουν για 15 μήνες προϊόντα που οι τιμές του έχουν αυξηθεί έως 40% , σημειώνοντας ότι έχουν φτάσει τα όρια τους.
Για την κυβέρνηση όμως ο ψηφοφόρος που θα χάσει στην πράξη την ιδιότητα του καταναλωτή θα προσέλθει στις κάλπες δυσαρεστημένος σε βαθμό που δεν μπορεί να προεξοφληθεί. Το πρώτο τρίμηνο του 2023 λόγω και των υψηλών απαιτήσεων για θέρμανση θα απαιτηθεί επιπλέον χρόνος για να αποκατασταθεί το κλίμα στην αγορά. Βέβαια το επίδομα market pass δεν φτάνει ούτε για «ζήτω» και κυρίως θεωρείται αρκετά ισχνό για να περιορίσει τις πιέσεις από το νέο γύρο των ανατιμήσεων σε προϊόντα ευρείας κατανάλωσης. Η προκήρυξη εθνικών εκλογών τον Απρίλιο όταν θα έχει προηγηθεί ένα τρίμηνο της «φωτιάς» για τα νοικοκυριά, είναι πιθανόν να αναζητηθεί μία Κυριακή από τον επόμενο μήνα με σκοπό να μειωθεί η ένταση των οξυμένων προβλημάτων που θα έχουν αντιμετωπίσει τα νοικοκυριά.
Με έναν ψηφοφόρο που θα έχει «ματώσει» από την ακρίβεια να κατατρώει το πραγματικό εισόδημα είναι βέβαιο ότι δεν θα πάει με τις καλύτερες διαθέσεις για να στηρίξει μια κυβέρνηση που μείωσε τους φόρους από εισοδήματα που είχε ποτέ. Τέλος να σημειωθεί ότι η αποκλιμάκωση της τιμής φυσικού αερίου και της ενέργειας μπορεί να έχει επίπτωση στη μείωση του πληθωρισμού αλλά η Ελλάδα για περισσότερες από 20 ημέρες είναι η ακριβότερη χώρα στην ενέργεια της Ευρώπης. Τα τιμολόγια ρεύματος των νοικοκυριών παραμένουν σταθερά χάρη στις επιδοτήσεις. Έτσι η αποκλιμάκωση της τιμής του φυσικού αερίου στα 70 ευρώ ανά MWh είναι μια θεωρητική άσκηση χωρίς ουσιαστικό αντίκτυπο στα τιμολόγια.
Τίμος Δούσμανης – dousmanhs@pointmedia.gr