Ὲν ἀρχῇ ἦν ὁ Τσελεμέντες… Γιατί οι παλαιότεροι θυμούνται πως ο «Οδηγός Μαγειρικής του Νίκου Τσελεμεντέ» ήταν το … «Ευαγγέλιο» της κουζίνας των πατρικών μας σπιτιών! Μαμάδες και γιαγιάδες δε διάβαζαν κανένα άλλο βιβλίο με τόση προσήλωση, προκειμένου να «πετύχουν» τις καινοτόμες συνταγές του Έλληνα masterchef της εποχής που πέθανε σαν σήμερα, στις 2 Μαρτίου του 1958, σε ηλικία 80 ετών.
Της Πέπης Οικονομάκη
Ο Νίκος Τσελεμεντές από τα Εξάμπελα της Σίφνου, όμως, δεν ήταν ταλαντούχος μόνο στη μαγειρική αλλά και στην επιχειρηματικότητα! Σε μια εποχή που ο γάμος πραγματικά περνούσε από την πάστρα και το … τσουκάλι, εκείνος αντιλήφθηκε ότι δε φθάνουν οι νουθεσίες της μαμάς και της πεθεράς στη νύφη για το πώς θα νοστιμίσει ένα φαγητό! Και τόλμησε… πρώτα ως συγγραφέας και εκδότης του περιοδικού «Οδηγός Μαγειρικής», που άρχισε να κυκλοφορεί το 1910 και περιείχε εκτός από τις συνταγές, διατροφικές συμβουλές, διεθνή κουζίνα και νέα για τη μαγειρική.
Το 1919 έγινε διευθυντής του ξενοδοχείου «Ερμής». Βλέποντας όμως την ανταπόκριση των αναγνωστών στο περιοδικό του, τον επόμενο κιόλας χρόνο έφυγε για την Αμερική, όπου δούλεψε σε μερικά απ’ τα ακριβότερα εστιατόρια του κόσμου, κάνοντας παράλληλα και ανώτερες σπουδές μαγειρικής, ζαχαροπλαστικής και διαιτολογίας.
Τον Απρίλιο του 1926 κυκλοφόρησε το βιβλίο «Οδηγός Μαγειρικής και Ζαχαροπλαστικής», που ήταν ο πρώτος ολοκληρωμένος οδηγός μαγειρικής στη χώρα μας. Το βιβλίο γνώρισε μεγάλη επιτυχία και ανατυπώθηκε δεκάδες φορές τις επόμενες δεκαετίες.
Εκτός από τις συνταγές, το βιβλίο περιείχε διάφορες χρηστικές συμβουλές τόσο για τις νέες, όσο και για τις παλιές νοικοκυρές. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα ελληνικά «best seller» όλων των εποχών το οποίο κατάφερε, έκτοτε, κάθε αντίστοιχο βιβλίο μαγειρικής και ζαχαροπλαστικής να αποκαλείται «τσελεμεντές».
Επέστρεψε οριστικά στην Αθήνα και ίδρυσε μία μικρή σχολή μαγειρικής και ζαχαροπλαστικής.
Το 1950 δημοσίευσε στα Αγγλικά ένα βιβλίο για την ελληνική μαγειρική («Greek Cookery»), προβλέποντας ότι η γαστρονομία είναι εξαγώγιμο προϊόν!
Πού όμως οφείλεται η μεγάλη επιτυχία του Τσεμεντέ;
Επηρεασμένος απ’ τη γαλλική κουζίνα, ο Τσελεμεντές υπήρξε εκσυγχρονιστής της ελληνικής κουζίνας, καθώς χάρη σ’ αυτόν οι ελληνίδες νοικοκυρές έμαθαν τη μπεσαμέλ, τα πιροσκί και τη μπουγιαμπέσα, πράγμα που κατά μερικούς ισοδυναμούσε με νόθευση της ελληνικής κουζίνας.
Ο Νίκος Τσελεμεντές, πάντρεψε την σχετικά απλή πληκτική Ελληνική κουζίνα της εποχής με την δυτική χωρίς να την «φραγκεύσει», όπως ο ίδιος ισχυριζόταν.
Μάλιστα ο Σπύρος Μελάς για τον σπουδαίο αρχιμάγειρα Νίκο Τσελεμεντέ έγραψε : «Έσπρωξε την ελληνική κατσαρόλα στον σύγχρονο πολιτισμό», ο δε Γρηγόρης Ξενόπουλος ανέφερε: «Κανένα άλλο βιβλίο δεν σκόρπισε εις την ελληνικήν οικογένεια τόση ευτυχία!»
Τιμώντας την μνήμη του και την μοναδική προσφορά του στην Ελληνική γαστρονομία, κάθε χρόνο στις αρχές του Σεπτέμβρη στη Σίφνο, τον τόπο καταγωγής του, διεξάγεται μια γιορτή γεύσεων και παραδόσεων με τίτλο «Φεστιβάλ Νίκος Τσελεμεντές» όπου ξαναζωντανεύει η μαγεία της Κυκλαδικής γαστρονομίας, της Παράδοσης και του Πολιτισμού.