Ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός της Κένυας αποκαθιστά εμβληματικές δημόσιες βιβλιοθήκες, αφήνοντας πίσω του ένα διαχωρισμένο παρελθόν και μετατρέποντάς τες σε χώρους χωρίς αποκλεισμούς.
Το 1931, η πρώτη βιβλιοθήκη στην πρωτεύουσα της Κένυας, Ναϊρόμπι, άνοιξε τις πόρτες της — μόνο στους λευκούς θαμώνες.
Σχεδόν έναν αιώνα αργότερα, οι Κενυάτες ντυμένοι με τα κοκαλιάρικα φορέματα, τα καλύμματα κεφαλής και τα τουίντ κοστούμια εκείνης της εποχής έτρεξαν στον ερειπωμένο πλέον χώρο σε μια γιορτή που ήταν εν μέρει έρανος για την ανακαίνιση του εμβληματικού κτιρίου, εν μέρει αποκατάσταση του κοινού της πόλης βιβλιοθήκες ως «παλάτι για τους ανθρώπους».
«Οι δημόσιες βιβλιοθήκες μας μπορούν να είναι λαμπεροί χώροι αφήγησης», είπε η Angela Wachuka, εκδότης της Κένυας. Αλλά, πρόσθεσε, «είμαστε εδώ για να διεκδικήσουμε ξανά την ιστορία, να καταλάβουμε την αρχιτεκτονική της και να ανατρέψουμε τη χρήση για την οποία προορίζεται».
Η αποκατάσταση της βιβλιοθήκης McMillan Memorial και άλλων στην πόλη ήταν το πνευματικό τέκνο του Wachuka και του μυθιστοριογράφου Wanjiru Koinange, ο οποίος ίδρυσε το Book Bunk , έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό της Κένυας, το 2017 για να αποκαταστήσει και να ανακτήσει τις δημόσιες βιβλιοθήκες της πόλης. Ο στόχος ήταν να αφήσουν πίσω το αποκλειστικό παρελθόν τους και να τους μετατρέψουν σε χώρους χωρίς αποκλεισμούς όπου οι Κενυάτες μπορούν να αρχειοθετούν και να μοιράζονται συλλογικές αναμνήσεις, να συμμετέχουν σε δημιουργικές και αστικές αναζητήσεις και να έχουν στη διάθεσή τους την τεχνολογία συλλογής και διάδοσης πληροφοριών.
Μεταξύ των στόχων τους είναι να φέρουν περισσότερα βιβλία στις αφρικανικές γλώσσες στις βιβλιοθήκες και να ενσωματώσουν υπηρεσίες που απευθύνονται σε άτομα με οπτική, σωματική ή αναγνωστική αναπηρία.
«Ο στόχος του Book Bunk ήταν να μετατρέψει τις βιβλιοθήκες σε παλάτια για τους ανθρώπους», είπε ο Wachuka, «ένα καταφύγιο όπου μπορούν να συγκεντρωθούν και να μοιραστούν ιδέες και να ονειρεύονται ένα καλύτερο μέλλον».
Καθώς οι καλεσμένοι πήγαιναν στο γκαλά, τον Δεκέμβριο, οι διοργανωτές τους παρότρυναν να θεωρούν τους εαυτούς τους ως «επαναστάτες καταστροφείς της πύλης» που, ενώ ήταν ντυμένοι σαν εκείνοι του παρελθόντος, επρόκειτο να ξεκινήσουν ένα ριζικά διαφορετικό μέλλον στο οποίο οι βιβλιοθήκες είναι απαραίτητο κοινό καλό.
Το Ναϊρόμπι, μια ταχέως αναπτυσσόμενη πόλη με περισσότερα από τέσσερα εκατομμύρια κατοίκους, έχει πολύ λίγα βιβλιοπωλεία ή καλά χρηματοδοτούμενες βιβλιοθήκες. Το έργο του Book Bunk έρχεται εν μέσω έντονων συζητήσεων για τον αστικό σχεδιασμό και για το πώς η διαφθορά και τα αποικιακά συστήματα συνεχίζουν να διαμορφώνουν τον τρόπο που σχεδιάζονται οι δημόσιες υποδομές και οι χώροι και ποιος έχει πρόσβαση σε αυτά.
«Στην περίπτωση του Ναϊρόμπι, υπάρχει σχεδόν μια αποδοχή ότι ορισμένες κοινωνικές διαιρέσεις πρέπει να υπάρχουν μεταξύ των κοινωνικών τάξεων και των διαφορετικών κοινωνικών ομάδων», δήλωσε ο Constant Cap, πολεοδόμος που έχει συνεργαστεί με το Book Bunk στο παρελθόν.
Αυτές οι βιβλιοθήκες, είπε, μπορούν να είναι μέρη όπου οι νέοι μπορούν να διαβάσουν, αλλά και να συνδεθούν και να συνεργαστούν με συνομηλίκους που μοιράζονται τα ενδιαφέροντά τους ή αμφισβητούν τις κοσμοθεωρίες τους.