Ένας ήχος γνώριμος, χαιρετισμός αλλά και ταυτότητα, προειδοποίηση και μαρτυριάρικη νότα, οι κουδούνες που κρέμονται από το λαιμό των δεσποζόμενων ζώων, προβάτων, κατσικιών, αλλά και μεγαλύτερων θηλαστικών καθώς βόσκουν ελεύθερα στα ελληνικά βουνά και λαγκάδια, ταυτίζεται απόλυτα με τη βουκολική πλευρά της ζωής στην επαρχία εδώ και αιώνες.
Η Κυριακή Κιντή από τον Άγιο Αθανάσιο στη Γορτυνία διατηρεί «Εργαστήριο Παραδοσιακής Κωδωνοποιίας» συνεχίζοντας μια τέχνη παλαιά και χρήσιμη.
 |
| Η Κυριακή Κιντή (φωτογραφία/Νίκος Κόκκας) |
Πάγκοι γεμάτοι με ομοιόμορφα κομμένες φέτες λαμαρίνας, τακτικά τοποθετημένες σε διαφορετικά μεγέθη, ανάλογα στο κουδούνι που θα δημιουργηθεί, έτοιμα κουδούνια, διαφορετικών σχημάτων και μεγεθών κρέμονται από δοκάρια της οροφής αλλά και στους τοίχους, καταλαμβάνοντας σχεδόν κάθε ελεύθερο χώρο αλλά και καφάσια με υπό κατασκευή μεταλλικά κελύφη, περιμένοντας το επόμενο στάδιο επεξεργασίας τους.
 |
| (φωτογραφία/Νίκος Κόκκας) |
 |
| (φωτογραφία/Νίκος Κόκκας) |
Δεκαεπτά στάδια χειρονακτικής εργασίας υπόκεινται τα κουδούνια μέχρι να είναι έτοιμα να παραδοθούν στον ιδιοκτήτη τους. Ο πατέρας της Κυριακής, ο Βασίλης, ξεκίνησε ως αυτοδίδακτος να φτιάχνει κουδούνια επηρεασμένος από τεχνίτες που συνάντησε σε ταξίδια του στην Άμφισσα, διάσημο τόπο κωδωνοποιών. Από το 2007 έστησε την επιχείρηση εδώ, στον Άγιο Αθανάσιο, κληροδοτώντας την αγάπη του για την τέχνη στην κόρη του Κυριακή, η οποία πλέον εργάζεται σχεδόν αυτόνομα. Σε μεγάλες παραγγελίες δουλεύουν βέβαια μαζί αφού η δουλειά είναι χρονοβόρα και λεπτή ως προς το επιθυμητό αποτέλεσμα και οι παραγγελίες πολλές.
 |
| Η Κυριακή Κιντή στο σφυρηλάτημα (φωτογραφία/Νίκος Κόκκας) |
Περίπου δύο ώρες και δύο άτομα να εργάζονται ταυτόχρονα χρειάζεται ένα μικρό πλακέ κουδούνι, ένα «τσοκάνι» όπως ονομάζεται, για να είναι έτοιμο. Έως και δύο ημέρες χρειάζονται αντίστοιχα για ένα μεγάλο κουδούνι, έως και δυόμισι κιλά βαρύ, μια «μπίπα». Αμόνια και καλούπια σε διάφορα σχήματα βρίσκονται διάσπαρτα στο χώρο, το καθένα για διαφορετική δουλειά. Οι παραγγελίες ξεκινούν από 20-30 κομμάτια και φθάνουν έως ακόμη και τα 100. Έχοντας στο νου το σημαντικότερο στοιχείο των κουδουνιών για κάθε παραγγελία, τον ομοιόμορφο ήχο, η τέχνη στο σφυρηλάτημα είναι ιδιαίτερη, δύσκολη και μαθαίνεται με τα χρόνια και την εμπειρία.
 |
| Η Κυριακή Κιντή στο καμίνι (φωτογραφία/Νίκος Κόκκας) |
Ο κάθε τσοπάνης αναγνωρίζει τα δικά του ζώα από τον συγκεκριμένο ήχο που κάνει το κουδούνι που φορούν προσδίδοντάς του και μια αισθητική αγαλλίαση. Έτσι, γνωρίζει που βρίσκονται όταν δεν τα βλέπει, όταν ενοχλούνται από κάποιον εχθρό, όταν κινδυνεύουν, όταν χάνονται από το κοπάδι, όταν έχει εισχωρήσει κάποιο ζώο από άλλο κοπάδι στο δικό τους, όταν ξύνονται, όταν μαλώνουν μεταξύ τους, ακόμη και όταν πίνουν νερό. Η ποιότητα του κουδουνιού μετριέται κυρίως από την ποιότητα του ήχου αλλά και από την ανθεκτικότητα στο χρόνο.
Η Κυριακή αναλαμβάνει και επισκευές, αφού μετά από περίπου δέκα χρόνια, ανάλογα στη χρήση και τη συντήρηση από τον εκάστοτε ποιμένα, η σκουριά και η υγρασία αλλάζουν τον ήχο, ακόμη και ανεπαίσθητα, οδηγώντας τους στην ανάγκη επισκευής. Η Κυριακή έχει τύχει να επισκευάσει/συντηρήσει μέχρι και εκατό ετών κουδούνα. Τα τραγιά μπορούν να φορούν ακόμη και δυόμιση κιλά κουδούνι στο λαιμό τους, με δερμάτινο ή και ξύλινο περιλαίμιο, για μερικές ημέρες, μέχρι να μεταφερθεί σε άλλο ζώο και πάλι για λίγες ημέρες.
 |
| (φωτογραφία/Νίκος Κόκκας) |
Κουδούνια φορούν τα ζώα μόνο την άνοιξη και τους καλοκαιρινούς μήνες, όταν βόσκουν ελεύθερα στη φύση, αφού το χειμώνα μένουν σταβλισμένα κυρίως και σε περιορισμένες και οπτικά ελεγχόμενες τοποθεσίες. Η ερώτησή μου δεν ήταν αυθόρμητη, αφού για χρόνια έχω την απορία αν αυτό το συνεχές κουδούνισμα κάτω από το πηγούνι αλλά ακόμη και το βάρος ενός κουδουνιού δεν είναι ενοχλητικό για τα ζώα. «Τα βλέπεις να νιώθουν μια υπερηφάνεια όταν τους φοράς ένα κουδούνι, αλλάζουν χαρακτήρα, φεύγουν από κοντά σου για να διατυμπανίσουν το «κόσμημά» τους στο υπόλοιπο κοπάδι, σαν κάποιου είδους παράσημο. Είναι δύσκολο να το αφαιρέσεις από κάποια ζώα αφού το νιώθουν δικό τους», εξηγεί ο Βασίλης Κιντής.
 |
| Ο Βασίλης Κιντής και η Κυριακή Κιντή (φωτογραφία/Νίκος Κόκκας) |
 |
| Τσοκάνια και γουργούρες (φωτογραφία/Νίκος Κόκκας) |
Πηγή: travel.gr