Σε 27 συλλήψεις συνολικά προχώρησαν συνδυαστικά οι αστυνομικές δυνάμεις σε Ιταλία και Λιθουανία, μετά από την εξάρθρωση κυκλώματος που έθετε σε κίνδυνο την υγεία και την ασφάλεια Ευρωπαίων καταναλωτών. Η κύρια δραστηριότητα του κυκλώματος ήταν η επανεισαγωγή τροφίμων και ποτών, των οποίων η ημερομηνία λήξης είχε παρέλθει προ πολλού, στην εφοδιαστική αλυσίδα. Σύμφωνα με πληροφορίες της Europol, «το κύκλωμα εκμεταλλευόταν αδύναμα σημεία του ευρωπαϊκού συστήματος εφοδιασμού και βρήκε από το 2020 έως σήμερα εφαρμογή σε διάφορες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης», η ακριβής λίστα των οποίων δεν έχει γίνει ακόμη γνωστή.
Η μεθοδολογία και η δράση – Η αποθήκευση τροφίμων και ποτών στη Λιθουανία
Το κύκλωμα εκμεταλλεύτηκε πολύ καλά τις έκτακτες συνθήκες που προέκυψαν μέσα στην περίοδο της πανδημίας του κορωνοϊού. Μέλη του απόκτησαν με άμεσο και επιτακτικό τρόπο μεγάλες ποσότητες τροφίμων και ποτών, με ημερομηνία λήξης που είχε παρέλθει. Η παλαιά -και μόνη έγκυρη- ημερομηνία λήξης σβήστηκε από κάθε προϊόν με χημικό τρόπο, που διέφερε ανά συσκευασία. Στο επόμενο στάδιο, διαφορετικό για κάθε συσκευασία, είτε επανατυπώθηκε με τρόπο που προσιδίαζε τον νόμιμο νέα ημερομηνία λήξεως, είτε τοποθετήθηκε νέα απομιμητική ταμπέλα με τη νέα ημερομηνία προς ανάλωση. Στο σημείο αυτό, η Europol τόνισε ιδιαιτέρως «την επικινδυνότητα για κατανάλωση των συγκεκριμένων προϊόντων από ανθρώπους».
Οι συλληφθέντες από τις λιθουανικές Αρχές κατηγορούνται συν τοις άλλοις για ευρείας κλίμακας φοροδιαφυγή και μη απόδοση ΦΠΑ για τις ίδιες και για άλλες ποσότητες τροφίμων και ποτών. Η αστυνομία της Λιθουανίας υπολόγισε ότι από τις ποσότητες τροφίμων και ποτών αλλαγμένης ημερομηνίας λήξης το κύκλωμα που δρούσε στη χώρα της Βαλτικής χερσονήσου αποκόμισε παράνομα έσοδα άνω του ενός εκατ. ευρώ. Αρχής γενομένης από τις 23 Μαΐου και μέχρι και την Τρίτη 11 Ιουλίου 2023, οι λιθουανικές Αρχές είχαν διεξάγει 70 έρευνες σε αποθήκες και άλλες τοποθεσίες, στις οποίες τις είχαν οδηγήσει οι προγενέστερες έρευνες σε άλλα σκέλη της εφοδιαστικής αλυσίδας. Είναι συγκλονιστικό το γεγονός ότι κατασχέθηκαν περισσότερα από 1,2 εκατομμύρια κιβώτια με τρόφιμα και ποτά αλλαγμένης ημερομηνίας λήξης, τα οποία οι επίσημες Αρχές της χώρας τα πρόλαβαν πριν προλάβει το κύκλωμα να τα επανεισάγει στη διεθνή αγορά.
Οι κατασχέσεις σε αποθηκευτικούς χώρους στην Ιταλία
Αντίστοιχα, στην Ιταλία, μετά από 14 έρευνες της ιταλικής αστυνομίας σε διάφορους αποθηκευτικούς χώρους, κατασχέθηκαν περίπου 500.000 τεμάχια τροφίμων και ποτών που έφεραν διαφορετική ημερομηνία λήξης από τη γνήσια. Οι ιταλικές Αρχές ξεκαθάρισαν ότι «στην περίπτωσή τους, δεν προκύπτει συμμετοχή ή εμπλοκή προμηθευτριών εταιρειών ή στελεχών τους στο διεθνές κύκλωμα».
Για την εξάρθρωση του κυκλώματος που δρούσε εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης συνεργάστηκαν Αρχές και υπηρεσίες από τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Εσθονία, την Ισπανία, την Ιταλία, τη Λιθουανία, τη Ρουμανία, καθώς και οι Europol και Eurojust.