Μεγάλο μέρος των μέτρων που ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης από το βήμα της Δ.Ε.Θ., ύψους άνω του 1,3 δισ. ευρώ, αφορούν την πλειονότητα των 2,4 εκατομμυρίων συνταξιούχων και των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.
1. Αυξήσεις άνω του 6% στις κύριες συντάξεις
- Από 1/1/2023 αυξάνονται οι κύριες συντάξεις για πάνω από τα 2/3 των συνταξιούχων (περίπου 1,6 εκατομμύρια) με το συνολικό δημοσιονομικό κόστος να ανέρχεται τουλάχιστον στα 600 εκατομμύρια ευρώ. Η αύξηση αναμένεται να ξεπεράσει το 6% και προκύπτει με βάση ειδικό συντελεστή που διαμορφώνεται κατά 50% από τη μεταβολή του ΑΕΠ και κατά 50% από τη μεταβολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του 2022.
- Ακριβής εικόνα για το τελικό ύψος των αυξήσεων θα υπάρχει στις αρχές του 2023. Το υπόλοιπο 1/3 των συνταξιούχων (περίπου 800.000) που θα δουν είτε λογιστικές αυξήσεις λόγω προσωπικής διαφοράς είτε οριακές αυξήσεις, θα ωφεληθούν στη πλειονότητα τους από την κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ.
2. Κατάργηση ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης
Πρόκειται για την κατάργηση της λεγόμενης «φορολογικής εισφοράς αλληλεγγύης» για συνταξιούχους με εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ. Πρέπει να τονιστεί πως τα εισοδήματα αυτά δεν αφορούν μόνο συντάξεις αλλά το σύνολο των δηλωθέντων εισοδημάτων ανά συνταξιούχο. Στο πλαίσιο αυτό, οι τελικοί ωφελούμενοι ξεπερνούν το 1 εκατομμύριο με συνολικό δημοσιονομικό κόστος 274 εκατομμύρια ευρώ.
3. Εφάπαξ ενίσχυση 250 ευρώ σε ευάλωτες ομάδες
Τον Δεκέμβριο πρόκειται να δοθεί και πάλι εφάπαξ ενίσχυση στους ευάλωτους συμπολίτες μας. Οι διαφορές σε σχέση με την προηγούμενη καταβολή είναι πως το ποσό αυξάνεται στα 250 ευρώ (από 200 προηγουμένως), ενώ διευρύνεται σημαντικά το πλήθος των ωφελούμενων συνταξιούχων καθώς την ενίσχυση θα την λάβουν όσοι συνταξιούχοι έχουν μηνιαίο εισόδημα 800 ευρώ αντί των 600 ευρώ που ίσχυε, ενώ αντίστοιχα διευρύνονται και τα κριτήρια του οικογενειακού εισοδήματος και της περιουσίας. Συγκεκριμένα, δικαιούχοι είναι:
- 1 εκατομμύριο συνταξιούχοι (από 634.000 που ίσχυε πέρυσι), με ετήσιο ατομικό φορολογητέο εισόδημα έως 9.600 ευρώ (έναντι 7.200), ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 16.800 ευρώ (έναντι 14.400) και ακίνητη περιουσία έως 300.000 ευρώ (έναντι 200.000 ευρώ),
- 35.000 ανασφάλιστοι υπερήλικες του ΟΠΕΚΑ,
- 225.000 δικαιούχοι του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος που θα λάβουν διπλή δόση τον Δεκέμβριο,
- 172.000 δικαιούχοι επιδόματος ΑμεΑ,
- 800.000 δικαιούχοι επιδόματος παιδιών ΟΠΕΚΑ, θα λάβουν αυξημένο επίδομα κατά 50%,
- 100.000 μακροχρόνια άνεργοι από 12 έως 24 μήνες που δεν είναι δικαιούχοι του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος με ετήσιο ατομικό φορολογητέο εισόδημα έως 9.600 ευρώ και ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο εισόδημα έως 16.800 ευρώ.
Συνολικά, οι δικαιούχοι του μέτρου είναι 2,3 εκατομμύρια συμπολίτες μας και το συνολικό κόστος ανέρχεται σε 496 εκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων τα 250 εκατ. ευρώ αφορούν στους συνταξιούχους.
4. Καταβολή της 4ης ετήσιας αύξησης που προκύπτει από τον επανυπολογισμό των συντάξεων με βάση τον ν. 4670/2020
Το προηγούμενο έτος, πάνω από 150.000 παλαιοί συνταξιούχοι (όσοι υπέβαλαν αίτηση συνταξιοδότησης πριν τον Μάιο του 2016) με πάνω από 30 χρόνια ασφάλισης, είδαν αυξήσεις στις αποδοχές τους έπειτα από τον επανυπολογισμό των συντάξεων τους με βάση τα βελτιωμένα ποσοστά αναπλήρωσης που προβλέπονται στον ν.4670/2020. Συγκεκριμένα έλαβαν τις 3 από τις 5 ετήσιες αυξήσεις που προβλέπονται στον νόμο. Έτσι, το 2023 αναμένεται να λάβουν και την 4η ετήσια αύξηση.
5. Επέκταση του επιδόματος μητρότητας στον ιδιωτικό τομέα (στην μητέρα ή στον πατέρα εναλλακτικά)
Το επίδομα μητρότητας επεκτείνεται στον ιδιωτικό τομέα από το 2023 για τρεις μήνες. Από τους έξι μήνες δηλαδή στους εννέα. Το μέτρο μπορεί να εφαρμοστεί εναλλακτικά και για τον πατέρα και αποσκοπεί πρωτίστως στη στήριξη της οικογένειας και στην εξίσωση ουσιαστικά μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Το επίδομα καταβάλλεται από την Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης και θα έχει πρόσθετο κόστος περίπου 60 εκατομμύρια ευρώ. Παράδειγμα: Μία μητέρα λαμβάνει σήμερα για ειδική παροχή προστασίας μητρότητας τον βασικό κατώτατο μισθό επί 6 μήνες, δηλ. 713 × 6 = 4.278 ευρώ μεικτά. Με την επέκταση του επιδόματος κατά τρεις μήνες θα λάβει 713 × 9 = 6.417 ευρώ μεικτά. Και στις δύο περιπτώσεις λαμβάνει και αναλογία Δώρων Χριστουγέννων και Πάσχα και αναλογία επιδόματος αδείας, ανάλογα με το χρονικό διάστημα που εμπίπτει η επιδότησή της.
6. Κατάργηση της εισφοράς 1% υπέρ του πρώην Ταμείου Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΠΔΥ)
Το μέτρο αυτό -σε συνδυασμό με την κατάργηση της Εισφοράς Αλληλεγγύης και για τους δημοσίους υπαλλήλους- οδηγεί στην ενίσχυση των εισοδημάτων τους. Πρακτικά, ένας τμηματάρχης του Δημοσίου ωφελείται ετησίως κατά 364 ευρώ. Ένας απλός υπάλληλος, νεοπροσληφθείς, κατά 109 ευρώ. Ένας διευθυντής κατά 591 ευρώ. Ένας γενικός διευθυντής κατά 1.125 ευρώ.