Σε κοινές δηλώσεις προχώρησε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μαζί με τον Πρωθυπουργό της Σλοβενίας, Janez Janša
Κυριάκος Μητσοτάκης: Με τον φίλο Πρωθυπουργό της Σλοβενίας είχαμε και σήμερα μια πολύ παραγωγική συνεργασία. Και καθώς η χώρα του αναλαμβάνει την Προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2ο εξάμηνο του 2021, η ατζέντα φυσικά των θεμάτων που εξετάσαμε ήταν ευρεία.
Μας απασχόλησαν όμως, και οι διμερείς μας σχέσεις που ήδη εξελίσσονται με νέα δυναμική, όπως επιβεβαιώθηκε και στην πρόσφατη επίσκεψη της Προέδρου της Δημοκρατίας στη Λιουμπλιάνα.
Οι χώρες μας μοιράζονται κοινές αξίες στην Ευρώπη και στο ΝΑΤΟ, αλλά και ως κράτη που ενδιαφέρονται για τη σταθερότητα και την ανάπτυξη της Μεσογείου. Το θαλάσσιο μέτωπο της Σλοβενίας μπορεί να είναι μικρό, αλλά ο ρόλος του μεγάλος, γι’ αυτό και στηρίζουμε την ένταξη της Σλοβενίας στην ομάδα των MED7, τη Σύνοδο της οποίας θα έχει τη χαρά να φιλοξενήσει φέτος η Ελλάδα.
Στο δρόμο της εξόδου από την πανδημία και οι δύο πλευρές θεωρούμε κλειδί της επόμενης μέρας την πιο ελεύθερη κυκλοφορία των πολιτών. Και γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο υποστηρίζουμε ενθέρμως την Ευρωπαϊκή απόφαση για το Πράσινο Διαβατήριο. Το Ψηφιακό Πιστοποιητικό δηλαδή, το οποίο θα επιτρέπει σε όσους έχουν εμβολιαστεί ή προσκομίζουν ένα αρνητικό τεστ COVID-19 να ταξιδεύουν απρόσκοπτα, με προϋποθέσεις ασφαλής μετακίνησης για όλους.
Πρόκειται για μέτρο το οποίο μπορούν να εφαρμόσουν με ευελιξία όλα τα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ταυτόχρονα, όμως, η νέα εμβολιαστική πραγματικότητα μας επιτρέπει να επικαιροποιήσουμε και τις οδηγίες για την είσοδο στην Ευρώπη πολιτών από τρίτες χώρες. Κάτι τέτοιο θα έδινε σοβαρή στήριξη στον τουρισμό. Κάτι το οποίο αφορά εξίσου την Ελλάδα, αλλά και τη Σλοβενία, ώστε όσο προχωρούν οι εμβολιασμοί, από την άλλη να αίρονται οι περιορισμοί.
Όπως είπα, η διμερής οικονομική συνεργασία μας αναπτύσσεται δυναμικά και σίγουρα αυτή θα κινηθεί σε ευνοϊκότερο περιβάλλον με την Ευρωπαϊκή διεύρυνση στα Δυτικά Βαλκάνια.
Ήδη από τη Σύνοδο Κορυφής του 2003 στη Θεσσαλονίκη, η Ελλάδα ως παλαιότερο μέλος της Ένωσης -στην ευρύτερη περιοχή- πρωταγωνιστεί σε αυτήν την προσπάθεια. Και είμαι σίγουρος ότι η Προεδρεία της Σλοβενίας θα προσδώσει σε αυτήν τη δυναμική νέα ταχύτητα και γι’ αυτό και χαίρομαι ιδιαίτερα που επιβεβαιώνεται και η διενέργεια μιας έκτακτης Συνόδου Κορυφής με θέμα τα Δυτικά Βαλκάνια στη Σλοβενία, τον μήνα Οκτώβριο.
Με τον φίλο Janes συζητήσαμε, επίσης, θέματα ασφάλειας και μετανάστευσης τα οποία, δυστυχώς, στην περιοχή μας τέμνονται καθώς και τα δύο συνδέονται με τη συμπεριφορά της γειτονικής Τουρκίας.
Επανέλαβα στον συνομιλητή μου την καθαρή εθνική θέση που είναι και θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ελλάδα δεν απειλεί κανέναν, αλλά δεν επιτρέπει και σε κανέναν να την απειλεί. Απορρίπτει τις προκλήσεις γιατί έχει αυτοπεποίθηση στις συζητήσεις και θεωρεί μοναδικό πλαίσιο για την εξέταση κάθε διαφοράς που μπορεί να υπάρχει, το Διεθνές Δίκαιο, τους κανόνες καλής γειτονίας και προφανώς το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Αφού δεν πρόκειται για διμερή αλλά για θέματα ευρωπαϊκής ασφάλειας και τήρησης των διεθνών κανόνων.
Και με την ευκαιρία αυτή θέλω και πάλι να ευχαριστήσω τον Πρωθυπουργό της Σλοβενίας διότι συστηματικά και με συνέπεια στέκεται στο πλευρό των ελληνικών θέσεων σε κάθε συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Για το Κυπριακό υπήρξε, πιστεύω, μια κοινή απογοήτευση για τις εξελίξεις ή μάλλον θα έπρεπε να πω για τις μη εξελίξεις της Πενταμερούς συνάντησης της Γενεύης. Νομίζω ότι οι πρωταγωνιστές του αδιεξόδου είναι γνωστοί.
Γνωστή, όμως, είναι και η μοναδική οδός για την επανέναρξη ουσιαστικών συνομιλιών, στο πλαίσιο του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών που προβλέπει σε όλες του τις αποφάσεις και σε όλα του τα ψηφίσματα τη Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία ως το μόνο πλαίσιο δίκαιης και βιώσιμης λύσης του Κυπριακού προβλήματος. Μια Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, με μια ιθαγένεια και μια διεθνή προσωπικότητα. Χωρίς στρατούς κατοχής, χωρίς ξένους εγγυητές και βέβαια με ενεργή τη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της οποίας η Κύπρος αποτελεί πλήρες μέλος.
Αναφορικά, τώρα, με την πρόταση για το νέο Ευρωπαϊκό Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου νομίζω ότι και οι δύο πλευρές συμφωνούμε ότι θα πρέπει να υπηρετεί μια συνεκτική ευρωπαϊκή πολιτική με δίκαιο επιμερισμό των ευθυνών.
Ειδικά η Ελλάδα, ως χώρα πρώτης υποδοχής, που βρίσκεται στα ανατολικά σύνορα της Ευρώπης δεν μπορεί να αντιμετωπίζει μόνη της το βάρος ενός προβλήματος που αφορά ολόκληρη την ήπειρο. Οι κοινές προκλήσεις απαιτούν και κοινές λύσεις.
Από την άλλη πλευρά η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να επιμείνει στην τήρηση της σαφούς δέσμευσης της Τουρκίας να αποτρέπει παράνομα κύματα μεταναστών όπως η ίδια, εξάλλου, έχει συμφωνήσει στην κοινή δήλωση του 2016. Και ασφαλώς να υποδέχεται ξανά όσους ξεκίνησαν από τις δικές της ακτές και αποδείχθηκε τελεσίδικα ότι δεν δικαιούνται άσυλο στην Ελλάδα. Τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν επιτρέπεται να γίνονται μοχλοί πίεσης για άλλες σκοπιμότητες.
Τέλος, με τον Πρωθυπουργό της φίλης χώρας συζητήσαμε και για τη μεγάλη πρόκληση της Κλιματικής αλλαγής. Και η Ελλάδα και η Σλοβενία υποστηρίζουμε τους φιλόδοξους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου και ήδη η χώρα μας πρωταγωνιστεί στην προσπάθεια απεξάρτησης από το λιγνίτη και στην πράσινη ανάπτυξη. Η μετάβαση σε μία οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα αποτελεί κύριο συστατικό στοιχείο του Σχεδίου Ανάκαμψης «Ελλάδα 2.0».
Κλείνω με ευχαριστίες προς τον αγαπητό Janes για τη συμμετοχή του στο Φόρουμ των Δελφών όπως και στις εκδηλώσεις για τα 40 χρόνια Ευρωπαϊκής πορείας της χώρας μας.
Αξίζει, μάλιστα, να σημειωθεί ότι καθώς οι Έλληνες γιορτάζουμε φέτος δύο αιώνες ελευθερίας, η Σλοβενία συμπληρώνει 30 χρόνια ζωής ως ανεξάρτητο κράτος. Πρόκειται για συμπτώσεις στο παρόν που έχουν όμως και ισχυρές ρίζες στο παρελθόν. Ήδη η μυθολογία ταξίδεψε τους Αργοναύτες στη Λουμπλιάνα όπου ο Ιάσονας ταξίδεψε με τον τρομερό δράκο ο οποίος αποτελεί και σήμερα το σύμβολο της πόλης κοσμώντας τον θυρεό και τη σημαία της. Ενώ και η ιστορία κατέγραψε τον Μάρτιο του 1821 την παρουσία του Ιωάννη Καποδίστρια στο περίφημο συνέδριο που έγινε στην κεντρική πλατεία της, υπέρ των εξεγερμένων τότε, λαών της περιοχής.
Οι σχέσεις των δύο χωρών μας, λοιπόν, κύριε Πρωθυπουργέ, έρχονται από μακριά και μας καλούν να τις οδηγήσουμε ακόμα πιο μακριά. Ευχαριστώ και πάλι για την άψογη διμερή συνεργασία και σας εύχομαι μια δημιουργική παρουσία στην φιλόξενη Αθήνα.
Janez Janša – με βάση τη διερμηνεία
Αγαπητέ κύριε Πρωθυπουργέ, αγαπητέ φίλε, είναι όντως μεγάλη μου τιμή που βρίσκομαι σήμερα εδώ και συμμετείχα στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών. Και κυρίως χαίρομαι που συμμετείχα σε μία συνάντηση όπου συζητήσαμε μία ποικιλία θεμάτων, όπως ανέφερε ο κύριος Πρωθυπουργός της Ελλάδος.
Ανέφερε ήδη τους δεσμούς μεταξύ Ελλάδος και Σλοβενίας, οι οποίοι είναι δεσμοί πολύ παλαιοί και μάλιστα ξεκίνησαν από χιλιετίες πριν, από τα βάθη της ιστορίας. Κάποιοι άλλοι δεσμοί ανάμεσα στις χώρες μας είναι πιο πρόσφατοι. Όλοι γνωρίζετε ότι μιλάμε πάντοτε για φιλικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών.
Και πολύ χαίρομαι, ειλικρινά, που είχαμε τη δυνατότητα να συζητήσουμε τις προτεραιότητες της Προεδρίας της Σλοβενίας στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία Προεδρία θα λάβει χώρα το δεύτερο εξάμηνο του 2021.
Είναι αλήθεια ότι μοιραζόμαστε κοινές προσεγγίσεις για τις κυριότερες προκλήσεις τις οποίες αντιμετωπίζουμε ως Ευρωπαϊκή Ένωση και ως κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Θέλω να σας συγχαρώ για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίσατε την πανδημία του COVID-19, με μεγάλο θάρρος και με μεγάλη επιτυχία. Έχουμε αντλήσει πολλά διδάγματα από τα δικά σας μέτρα και πραγματικά υποστηρίζουμε την πρωτοβουλία σας να θεσπιστεί το Πράσινο Διαβατήριο, το οποίο θα ισχύει για την κινητικότητα μεταξύ των κρατών-μελών.
Και ελπίζουμε ότι θα μπορέσει να δώσει κάποια ελευθερία ακόμα και πριν εξαφανιστεί η πανδημία. Θεωρούμε ότι οι πολίτες των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης το αξίζουν αυτό μετά τα όσα έχουν υποφέρει με την πανδημία και είναι καθήκον μας να το κάνουμε πράξη. Πρέπει, δηλαδή, από κοινού σε ευρωπαϊκό επίπεδο, να καταστήσουμε δυνατόν κάτι τέτοιο όσο γίνεται συντομότερα.
Επίσης, συζητήσαμε για τα Δυτικά Βαλκάνια. Είναι η περιοχή που βρίσκεται μεταξύ της Ελλάδος και της Σλοβενίας. Άρχισα ήδη να ασχολούμαι με ευρωπαϊκά θέματα, τα θέματα της διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήδη από το 2003 στη Θεσσαλονίκη όπου ελήφθη αυτή η ιστορική απόφαση από το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ότι τα κράτη των Δυτικών Βαλκανίων θα αποκτήσουν το δικαίωμα να γίνουν κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης όταν εκπληρώσουν τις κατάλληλες προϋποθέσεις.
Και, από τότε μάλιστα, αυτός είναι ο σημαντικότερος παράγοντας που ωθεί στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων σε αυτές τις περιοχές προκειμένου να εκπληρωθούν τα ευρωπαϊκά standard.
Δύο πράγματα πρέπει να κάνουμε. Καταρχήν να διατηρηθεί αυτή η δυναμική. Υπάρχουν -είναι αλήθεια- κάποια σημάδια κόπωσης σε αυτή τη διεργασία. Και το δεύτερο είναι να πραγματωθεί αυτό στην πράξη και να ολοκληρωθεί. Είναι, νομίζω, πλέον, καιρός αφού η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει έρθει αντιμέτωπη με διάφορες κρίσεις τα τελευταία 15 χρόνια, οικονομική κρίση, χρηματοπιστωτική κρίση, μεταναστευτική κρίση, στη συνέχεια μας έπληξε η πανδημία, το Brexit ήταν μια άλλη πρόκληση, είναι, νομίζω, όμως, πλέον καιρός να ανακάμψουμε όσο το δυνατόν συντομότερα.
Και στη συνέχεια να εστιάσουμε στα στρατηγικά ζητήματα τα οποία είναι κρίσιμης σημασίας για την Ένωση. Και ένα από τα κυριότερα, μια πρώτη προτεραιότητα είναι η διεύρυνση. Η διεύρυνση διότι πρέπει να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε μια Ευρώπη η οποία να είναι ελεύθερη και ειρηνική.
Αυτός ο ευγενής στόχος δεν μπορεί όμως να εκπληρωθεί παρά μόνον όταν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες θα ενταχθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τουλάχιστον οι χώρες που επιθυμούν να ενταχθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Και μέχρι στιγμής αυτή η επιθυμία είναι πολύ ισχυρή. Και για αυτό το λόγο η Σλοβενία θεωρεί ότι η διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς τα Δυτικά Βαλκάνια είναι μια κορυφαία προτεραιότητα για την προεδρία μας. Όπως είπε και ο κύριος Μητσοτάκης, σκοπεύουμε να οργανώσουμε μια έκτακτη διάσκεψη μεταξύ χωρών Δυτικών Βαλκανίων και κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αυτή η διάσκεψη θα πραγματοποιηθεί στη Σλοβενία τον Οκτώβριο και ευχαριστώ τον κύριο Πρωθυπουργό για κάποιες πολύ ωραίες ιδέες που μου έδωσε για το πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αυτό το θέμα με στόχο να δώσουμε μια ευρωπαϊκή προοπτική σε αυτές τις χώρες και έναν πραγματικό στόχο, ο οποίος ευελπιστούμε να εκπληρωθεί συντομότερα από τις προβλέψεις που έγιναν πριν από ένα έτος.
Βεβαίως, είναι μακρύς ακόμα ο δρόμος, είναι πολλά που πρέπει να γίνουν. Είναι πολλά που πρέπει να κάνουν όχι μόνο οι χώρες των δυτικών Βαλκανίων αλλά και από δικής μας πλευράς ως Ευρωπαϊκή Ένωση έχουμε πολλά ακόμα να κάνουμε. Αλλά πρέπει νομίζω να τηρήσουμε την υπόσχεση που δώσαμε στη Θεσσαλονίκη το 2003.
Επίσης, σας ευχαριστώ που με ενημερώσατε για το Κυπριακό. Και για κάποιες λεπτομέρειες που μου δώσατε σχετικά με την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο. Αυτό το πρόβλημα δεν είναι μόνο της Ελλάδας και της Κύπρου, είναι Ευρωπαϊκό ζήτημα.
Όπως, έχω ξαναπεί η διττή προσέγγιση είναι πραγματική, υφίσταται. Και η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να ενεργήσει ως οικογένεια. Όσο είμαστε ενωμένοι, ίσοι με τους συναδέλφους από την Ελλάδα και την Κύπρο και εφόσον εκπληρωθούν οι στόχοι που τέθηκαν τον Μάρτιο, όταν ολοκληρώθηκε η διάσκεψη του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα έχουμε κάνει ένα σημαντικό βήμα.
Επίσης, θέλω να σας ευχαριστήσω για την υποστήριξή σας στην ένταξη της Σλοβενίας στην οικογένεια των ευρωπαϊκών χωρών, στη “MED7”, στις 7 Μεσογειακές χώρες, γιατί η Σλοβενία είναι αλήθεια ότι είναι ένα μείγμα αλπικής περιοχής και μεσογειακών περιοχών. Είναι αλήθεια ότι είμαστε και εμείς μεσογειακή χώρα και αυτό θεωρούμε ότι είναι ένα πολύτιμο χαρακτηριστικό και δεν θέλουμε να χάσουμε καθόλου αυτόν μας τον χαρακτήρα
.
Σας ευχαριστώ, λοιπόν, πολύ και επίσης ευχαριστώ για τα όσα είπατε για τα θέματα τα οικολογικά και τα θέματα ασφάλειας στη Μεσόγειο και τον τρόπο που συμβάλλετε στην επίλυσή τους.
Άλλωστε, όπως είπατε και εσείς, να προσθέσω ότι η Σλοβενία φέτος εορτάζει τα 30 χρόνια της Ανεξαρτησίας της, την ίδια χρονιά που η Ελλάδα εορτάζει 200 χρόνια ανεξαρτησίας όπως είπαμε και κατά τη συζήτηση που έγινε στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών. Και πραγματικά αισθανόμαστε την αλλαγή που έχει γίνει αυτά τα χρόνια και βλέπουμε στην Ελλάδα τις στιγμές αυτές που το έθνος απέκτησε την ανεξαρτησία του είναι ιερές στιγμές στην ιστορία μας και πρέπει να τις θυμόμαστε, πρέπει να τις εορτάζουμε. Δεν έχει σημασία ποιο κράτος – μέλος της Ευρώπης εορτάζει την επέτειο. Πρέπει όλοι να εορτάζουμε, γιατί αυτές οι επέτειοι εμπλουτίζουν όλους μας.
Είμαστε όλοι ευρωπαίοι και είμαστε και Έλληνες, είμαστε Σλοβένοι, είμαστε Γερμανοί, είμαστε Γάλλοι, αλλά πάνω απ’ όλα είμαστε όλοι Ευρωπαίοι.
Σας ευχαριστώ πολύ. Ήταν μεγάλη χαρά μου η συζήτηση που είχαμε.