Την «καυτή πατάτα» των υψηλών συντελεστών ΦΠΑ και των ειδικών φόρων κατανάλωσης, που επιβαρύνουν κάθε χρόνο με πολλά δισεκατομμύρια ευρώ τους καταναλωτές, καλείται να διαχειριστεί η επόμενη κυβέρνηση εν μέσω ακρίβειας αλλά και δημοσιονομικών κινδύνων, καθώς μία μεγάλη απώλεια εσόδων από πιθανή μείωση των συντελεστών θα πρέπει να καλυφθεί από άλλα ισοδύναμα μέτρα.
Ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει το γεγονός ότι οι έμμεσοι φόροι ξεκάθαρα είναι πιο άδικοι σε σύγκριση με τους άμεσους. Για παράδειγμα όταν κάποιος αγοράσει ένα προϊόν το οποίο επιβαρύνεται με συντελεστή ΦΠΑ 24%, ο πωλητής δεν εξετάζει την φορολογική δήλωσή του για να τον επιβαρύνει αναλογικά με τον συγκεκριμένο έμμεσο φόρο, αλλά εισπράττει επί της πωλούμενης τιμής ένα ποσό που είναι ίδιο τόσο για κάποιον που μπορεί να δηλώνει στην εφορία 500 ευρώ όσο και για εκείνον που δηλώνει 100.000 ευρώ.
Το ίδιο συμβαίνει και με τους Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης στα καύσιμα, στα ποτά και στα τσιγάραπου μαζί με τον ΦΠΑ αποτελούν σχεδόν το σύνολο των έμμεσων φόρων που εισπράττει κάθε χρόνο το κράτοςκαι ανέρχονται συνολικά σε περίπου 28,5 δισ. ευρώδηλαδή 52% επί των συνολικών εσόδων του κράτους από φόρους, που το 2022 ανήλθαν σύμφωνα με τα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων σε 54,7 δισ. ευρώ.
Οι έμμεσοι φόροι διαχρονικά καλύπτουν σε μεγάλο βαθμό την αδυναμία της εκάστοτε κυβέρνησης να εντοπίσει και να φορολογήσει δίκαια τα πραγματικά εισοδήματα πολιτών και επιχειρήσεων. Γιατί αν τα έσοδα του κράτους μπορούσαν να εξασφαλιστούν από τουςάμεσους φόρους τότε δεν θα χρειαζόταν η επιβολή των έμμεσων φόρων. Όμως πουθενά στον πλανήτη δεν υπάρχει μόνο άμεση φορολογία. Παντού υπάρχει συνδυασμός άμεσης και έμμεσης φορολογίας. Απλώς τα οικονομικά επιτελεία των κυβερνήσεων ανά τον κόσμο αναζητούν την φόρμουλα εκείνη όπου η αναλογία άμεσων – έμμεσων φόρων θα είναι υπέρ των πρώτων.