Με την νέα υπηρεσία πληρωμών “Buy Now Pay Later” (αγοράζω τώρα, πληρώνω αργότερα), οι καταναλωτές μπορούν να κάνουν αγορές επί πιστώσει, άτοκα, χωρίς πιστωτική κάρτα ή κωδικούς e-banking, χρησιμοποιώντας μόνο το κινητό τους τηλέφωνο. Η υπηρεσία αυτή κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος και στην χώρα μας, ενώ διευκολύνει σε αφάνταστο βαθμό τις συναλλαγές κάθε είδους.
Σύμφωνα με τον Κώστα Τόβιλ, επικεφαλής της νέας τράπεζας TBI στην Ελλάδα, τον τελευταίο χρόνο περισσότεροι από 100.000 χρήστες προστέθηκαν στην πλατφόρμα του BNPL και η εκτίμησή του για το 2023 είναι ότι θα ξεπεράσουν τις 500.000 στη χώρα μας.
Ο μέσος όρος ηλικίας των πελατών της challenger bank στη χώρα μας είναι τα 30 έτη και συχνά πρόκειται για άτομα που δεν έχουν ανοίξει ποτέ τραπεζικό λογαριασμό. Στα 2.000 σημεία πώλησης όπου έχει παρουσία η TBΙ σήμερα, ο καταναλωτής έχει τη δυνατότητα να πληρώσει με τέσσερις άτοκες μηνιαίες δόσεις για αγορές έως 300 ευρώ, ξεκινώντας από την ημέρα της αγοράς.
Η εμπειρία του χρήστη
Το μόνο που χρειάζεται να κάνει ο καταναλωτής είναι να μεταφερθεί στο περιβάλλον της ΤΒΙ πατώντας το σχετικό link, ενώ δεν απαιτείται να διαθέτει κωδικούς e-banking ή mobile banking. Η τράπεζα ζητά τη συναίνεσή του για να επεξεργαστεί τα δεδομένα του μέσω της Τειρεσίας, το ΑΦΜ, τον αριθμό κινητού και το email του.
Ακολουθεί διαδικασία ταυτοποίησης με λήψη φωτογραφίας (selfie) και, μετά από έναν πιστοληπτικό έλεγχο λίγων λεπτών, ο καταναλωτής λαμβάνει θετική ή αρνητική απάντηση στο αίτημά του. Για ποσά έως 200 ευρώ, η πιθανότητα να λάβει αρνητική απάντηση υπάρχει εάν έχει “κοκκινήσει” στην Τειρεσίας ή εάν έχει μηδενικό εισόδημα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η αίτησή του εγκρίνεται και ολοκληρώνει την αγορά του στο ηλεκτρονικό ή φυσικό κατάστημα με άτοκες δόσεις που θα πρέπει να πληρώνει με συνέπεια κάθε μήνα.
Όσον αφορά τον ανταγωνισμό συστημικών τραπεζών και challenger banks για την υπηρεσία BNPL, ενδιαφέρον παρουσιάζει το παράδειγμα της υπηρεσίας “Δόσεις για όλους” που προσφέρει το ηλεκτρονικό κατάστημα Skroutz. Για ποσά έως 300 ευρώ, οι πελάτες μπορούν, εκτός από τοις μετρητοίς, να πληρώσουν και με τέσσερις άτοκες δόσεις μέσω της TBI, χρησιμοποιώντας τη χρωστική ή πιστωτική κάρτα της τράπεζάς τους. Για την υπηρεσία αυτή, επιβαρύνονται 1 ευρώ ανά δόση.
Για μεγαλύτερα ποσά, έχουν δύο επιλογές. Η πρώτη είναι να πληρώσουν μέσω TBI με 3 έως 24 δόσεις, καταβάλλοντας επιτόκιο 0,6% και διαχειριστικά έξοδα 30 ευρώ. Για 24 έως 60 δόσεις, το επιτόκιο ανέρχεται σε 11,6% έως 19,6% -ανάλογα με τα οικονομικά και πιστοληπτικά χαρακτηριστικά του πελάτη- και διαχειριστικά έξοδα 30 ευρώ, το οποίο σημαίνει ότι εκταμιεύεται ένα κανονικό καταναλωτικό δάνειο.
Η δεύτερη επιλογή που παρέχει το συγκεκριμένο ηλεκτρονικό κατάστημα είναι αγορά με 6 έως 24 δόσεις μέσω της Εθνικής Τράπεζας. Το επιτόκιο ανέρχεται σε 12,6% και τα διαχειριστικά έξοδα που καταβάλλονται εφάπαξ στην πρώτη δόση ισούνται με 24 ευρώ. Για τη χρήση αυτής της υπηρεσίας είναι απαραίτητο ο καταναλωτής να είναι πελάτης της Εθνικής Τράπεζας και να συνδεθεί στην υπηρεσία με τους κωδικούς internet ή mobile banking. Σε αυτή την περίπτωση, δεν χρειάζεται πιστωτική ή χρεωστική κάρτα.
Το μοντέλο της TBI στην Ελλάδα
Οι βασικές αγορές στις οποίες δραστηριοποιείται η ΤΒΙ είναι η Ρουμανία και η Βουλγαρία, ενώ διατηρεί επίσης παρουσία στη Γερμανία και τη Δανία. Τον Απρίλιο του 2022 έλαβε τραπεζική άδεια από την Τράπεζα της Ελλάδος και σήμερα βρίσκεται σε μια δυναμική τροχιά ανάπτυξης στη χώρα μας με βασικό όχημα την υπηρεσία BNPL.
Όπως εξηγεί ο κ. Τόβιλ, ” για να εισέλθει μια τράπεζα σε μια χώρα υπάρχουν δύο τρόποι: είτε να φτιάξεις μία τράπεζα από την αρχή, διαθέτοντας μεγάλα ποσά για marketing είτε να προσφέρεις ένα νέο προϊόν, όπως το BNPL και να έρχονται οι πελάτες σε σένα. Μας δοκιμάζουν με μικρά ποσά, έως 300 ευρώ, για τέσσερις μήνες, άτοκα, τους αρέσει η εμπειρία, επιστρέφουν”.
Επιπλέον, η TBI προσφέρει στη χώρα μας και καταναλωτικά δάνεια έως 10.000 ευρώ με επιτόκιο που ξεκινά από 9,9% και ξεπερνά το 20%. “Χτίζουμε την TBI σαν lego, έχοντας ως βάση την υπηρεσία BNPL και στη συνέχεια προσθέτουμε το mobile app και άλλες υπηρεσίες και μάλιστα, με ανταγωνιστικές προμήθειες. Το σχέδιό μας είναι να δημιουργήσουμε μια mobile τράπεζα στην Ελλάδα”, τονίζει ο ίδιος.
Σε ό,τι αφορά στον πιστωτικό κίνδυνο, ο κ. Τόβιλ εξηγεί ότι έως το ποσό των 700 ευρώ το ρίσκο είναι πολύ χαμηλό, κάτω από 1%. Όσον αφορά στο ποσοστό εγκρισιμότητας, αυτό εξαρτάται από το προφίλ του πελάτη και της συναλλαγής. Για αγορές διαρκών αγαθών που κοστίζουν πιο ακριβά, όπως έπιπλα, εγκρίνονται το 70% των αιτήσεων, κατά μέσο όρο. Τα υψηλότερα ποσοστά απορριψιμότητας καταγράφονται στα προϊόντα υψηλής τεχνολογίας και τιμής. Σημειώνεται δε ότι το 1/3 των πελατών που εκκινούν τη διαδικασία αγοράς με δόσεις από την ΤΒΙ δεν την ολοκληρώνουν.
Τα έσοδα της TBI προέρχονται -εκτός από τους τόκους για τα μεγαλύτερα ποσά αγορών- από την προμήθεια που λαμβάνουν από τους εμπόρους. Ο λόγος είναι ότι με τη δυνατότητα BNPL μειώνεται το ποσό που πρέπει να καταβάλει ο καταναλωτής τη στιγμή της αγοράς, συνεπώς γεμίζει το καλάθι του με περισσότερα προϊόντα από αυτά που σχεδίαζε να αγοράσει αρχικά -έτσι αυξάνεται ο τζίρος των καταστημάτων.
Όσον αφορά στα σχέδια της TBI στην Ελλάδα, τον επόμενο μήνα αναμένεται να κυκλοφορήσει το νέο mobile app μέσω του οποίου ο πελάτης θα μπορεί να κάνει τις πληρωμές του, να αποπληρώνει το δάνειό του και να βλέπει και το υπόλοιπο του λογαριασμού του. Εντός του έτους, η τράπεζα σχεδιάζει να ανοίξει και λογαριασμούς με ελληνικό IBAN οι οποίοι θα λειτουργούν ως “πορτοφόλι” για τις αγορές των πελατών της.
Σε κάθε περίπτωση, ο κ. Τόβιλ υπογραμμίζει ότι δεν είναι στους στόχους της TBI να συγκεντρώνει αποταμιεύσεις καθώς αυτό γίνεται ήδη στις άλλες αγορές όπου δραστηριοποιείται. Με βάση αυτή την καταθετική βάση εκταμιεύει σήμερα καταναλωτικά δάνεια, ενώ το 2024 αναμένεται να μπει και στην επιχειρηματική πίστη, δανείζοντας τους συνεργαζόμενους εμπόρους με ποσά από 10.000 έως 15.000 ευρώ.
Δεσμεύεται δε ότι το επιτόκιο θα είναι ανταγωνιστικό, όπως ανταγωνιστικές θα είναι και οι προμήθειες συναλλαγών σε σύγκριση με το εγχώριο τραπεζικό σύστημα. “Στόχος μας είναι να αλλάξουμε την αγορά με τις προμήθειές μας”, δηλώνει ο κ. Τόβιλ. Όσον αφορά τις συνεργασίες με τους εμπόρους, ο στόχος είναι να αυξηθούν στις 10.000 έως το 2025.
Σήμερα, η TBI απασχολεί 60 άτομα στη χώρα μας και αναμένεται να αυξηθούν έως τα 80 άτομα το επόμενο διάστημα, χωρίς ωστόσο να σκοπεύει η τράπεζα να ανοίξει καταστήματα ή να επεκτείνει τις κτηριακές της εγκαταστάσεις. O ίδιος εκτιμά ότι έως τις αρχές του 2024 θα έρθουν στην Ελλάδα και άλλοι “παίκτες” του BNPL, εκτός από την Klarna που δραστηριοποιείται ήδη, καθώς ο ανταγωνισμός στην αγορά είναι ισχυρός και το επιχειρηματικό μοντέλο ιδιαιτέρως αποδοτικό.