Ο παγκόσμιος ρόλος που καλείται να διαδραματίσει το Οικουμενικό Πατριαρχείο στη διαχείριση διεθνών προκλήσεων βρέθηκε στο επίκεντρο των αντίστοιχων συναντήσεων που είχε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και με τον Αμερικάνο υπουργό Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν. Η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, η προώθηση των θρησκευτικών ελευθερίων ανά τον κόσμο, αλλά και η αποτελεσματική και κοινωνικά δίκαιη διαχείριση της πανδημίας ήταν ορισμένα από τα θέματα που τέθηκαν επί τάπητος.
Σύμφωνα με εκκλησιαστικούς κύκλους, οι συναντήσεις πραγματοποιήθηκαν σε πολύ καλό κλίμα και δεν είχαν απλώς εθιμοτυπικό χαρακτήρα, με δεδομένο ότι έγιναν με διευρυμένες αντιπροσωπείες και με τη συμμετοχή ανώτερων αξιωματούχων του Λευκού Οίκου και του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Μάλιστα, η αμερικανική πλευρά έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το αποσταθεροποιητικό σχέδιο που επιχειρεί να υλοποιήσει η Μόσχα στα εκκλησιαστικά πράγματα, προσπαθώντας να αμφισβητήσει τον ρόλο του Οικουμενικού Πατριαρχείου με πρόσχημα την παροχή της αυτοκεφαλίας στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας. Υπό αυτό το πρίσμα, εξετάστηκε και η στάση που τηρούν σε αυτό το θέμα άλλες ορθόδοξες εκκλησίες, οι οποίες διατηρούν σχέσεις και λαμβάνουν στήριξη από τις ΗΠΑ.
Εγκάρδια χειραψία ανάμεσα στον πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν και τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο. Φωτογραφία: GOA/D. Panagos
Κατάσταση στην Τουρκιά και Πίεση για την Θεολογική Σχολή της Χάλκης
Από την πλευρά της πατριαρχικής αντιπροσωπείας τονίστηκε ότι η υπάρχουσα κατάσταση με τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης δεν μπορεί να συνεχιστεί. Όπως υπογραμμίστηκε, η Τουρκία επιχειρεί να θέσει το θέμα στη βάση της αμοιβαιότητας με την Ελλάδα και ζητάει παράλογα αντίτιμα, τα οποία φυσικά δεν μπορούν να γίνουν δεκτά από την πλευρά της Αθήνας. Υπό αυτό το πρίσμα, η πατριαρχική αποστολή ζήτησε να αποσυνδεθεί το θέμα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης από την ατζέντα των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Για τον λόγο αυτό, ζήτησαν από τις ΗΠΑ να αναβαθμίσουν πολιτικά το θέμα και να κάνουν ένα επιπλέον βήμα που θα κινείται πέρα από το επίπεδο της ρητορικής. Όπως μάλιστα ειπώθηκε χαρακτηριστικά, η Ουάσιγκτον πρέπει να αλλάξει τακτική, καθώς η πολιτική της δεν έχει αποδώσει κανένα αποτέλεσμα για τη Χάλκη. Όσον αφορά την κατάσταση στην Τουρκία, ο Τζο Μπάιντεν εξέφρασε την αίσθηση ότι ο πρόεδρος Ερντογάν είναι ιδιαίτερα στρυμωγμένος, καθώς η οικονομία της χώρας του βρίσκεται σε δύνη κατάσταση, και εμφανίστηκε περίεργος για το πως θα αντιδράσει από εδώ και πέρα.
Συνάντηση του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου με τον Πρόεδρο των Η.Π.Α., Τζο Μπάιντεν στο Λευκό Οίκο το βράδυ της Δευτέρας 25 Οκτωβρίου 2021. Φωτογραφία: GOA/D. Panagos
Διαθρησκευτικός Διάλογος
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης γνωρίζει ότι ο Αμερικανός πρόεδρος είναι πιστός καθολικός. Ως εκ τούτου, του μετέφερε τις ευχές και τους εγκάρδιους χαιρετισμούς από τον Πάπα Φραγκίσκο, με τον οποίο είχε συναντηθεί πριν από μια εβδομάδα. Επιπλέον, έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στον διαθρησκευτικό διάλογο που διεξάγεται με τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία και με άλλες χριστιανικές ομολογίες. Υπό αυτό το πρίσμα, παρουσίασε στον Αμερικανό πρόεδρο την πρωτοβουλία που έχει αναλάβει το Οικουμενικό Πατριαρχείο από κοινού με την Ρωμαιοκαθολική και την Αγγλικανική Εκκλησία για τη παροχή εμβολίων σε χώρες του τρίτου κόσμου που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να τα αποκτήσουν άνετα. Ο κ. Μπάιντεν έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον, σχολιάζοντας ότι είναι μια κίνηση τόσο ηθικά όσο και πρακτικά ορθή.
Αυτοκεφαλία Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας
Σύμφωνα με εκκλησιαστικούς κύκλους, στις συναντήσεις τέθηκαν επί τάπητος οι συστηματικές κινήσεις που γίνονται από την πλευρά του Πατριαρχείου Μόσχας εναντίον του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Οι συγκεκριμένες ενέργειες που γίνονται με πρόσχημα τη παροχή αυτοκεφαλίας στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας αντίκεινται στην εκκλησιαστική κανονικότητα και υποσκάπτουν την ενότητα της Ορθοδοξίας. Όπως ειπώθηκε, κατά τη διάρκεια της συζήτησης διαπιστώθηκε ότι υπάρχει δυσαρέσκεια στον αμερικανικό παράγοντα για τον μη εποικοδομητικό ρόλο που διαδραματίζει η Ρωσία.
Μετά την ολοκλήρωση των συναντήσεων στον Λευκό Οίκο και στο Στέιτ Ντιπαρτμεντ, ο Οικουμενικός Πατριάρχης εξέφρασε την ικανοποίηση του, λέγοντας ότι ο πρόεδρος Μπάιντεν είναι ένας άνθρωπος με πίστη και όραμα. «Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε σε καμία κοντόφθαλμη πολιτική ατζέντα να παρέμβει στις σχέσεις μας, που γίνονται μέσω και μέσα στον Χριστό Ιησού, τον Κύριο και Σωτήρα του κόσμου», τόνισε χαρακτηριστικά.