Γεννημένος την Πρωτοχρονιά του μακρινού 1484, ο Ούλριχ Τσβίνγκλι θα μπορούσε να φιγουράρει πλάι στα δοξασμένα ονόματα των μεγάλων θρησκευτικών μεταρρυθμιστών, του Λούθηρου και του Καλβίνου. Δεν του έμελλε όμως.
Το 1506 θα πάρει το πτυχίο της θεολογίας και θα χειροτονηθεί ιερέας. Κάποια στιγμή αρχίζει να αναζητά την αλήθεια του Ευαγγελίου. Oμως, ο Τσβίνγκλι ξεχωρίζει από τα δύο μεγαθήρια του προτεσταντισμού: διακρίνεται για το ανθρωπιστικό του πνεύμα. Ονειρεύεται να έχει το τέλος του Σωκράτη, όχι ενός Πάπα. Κατά κάποιον τρόπο, η επιθυμία του θα πραγματοποιηθεί…
Το 1518, τονίζει τη σχέση των πιστών με την Καινή Διαθήκη, μα απορρίπτει την «Αποκάλυψη» ως αφόρητα σκοτεινή κι εμποδίζει την πώληση «συγχωροχαρτιών» στη Ζυρίχη.
Eνα χρόνο μετά, την ελβετική πόλη χτυπάει λοιμός. Δεν θα εγκαταλείψει, όμως, τους ανθρώπους του. Θα προσβληθεί και ο ίδιος από την επιδημία, αλλά θα γλιτώσει. Η δοκιμασία αυτή θα τον οδηγήσει σε πιο αποφασιστική ρήξη με τη Ρώμη: το 1522-23 δημοσιεύει τις 67 θέσεις του κατά της νηστείας, των εικόνων και άλλων θρησκευτικών εθίμων, θεωρώντας αρκετό το κήρυγμα στην εκκλησία. Απορρίπτει την αγαμία των κληρικών και παντρεύεται. Στην ουσία, εκφράζει την ανεξαρτησία του απλού χριστιανού από την οργανωμένη Εκκλησία. Και αν αρχικά συμμαχεί με τον Λούθηρο, σύντομα διαχωρίζει τη θέση του από αυτόν.
Το 1529, ο Τσβίνγκλι ξεσηκώνει τους πολίτες της Ζυρίχης και της Βέρνης εναντίον των καθολικών καντονιών. Βετεράνος παλαιότερων εμφυλίων συγκρούσεων ως εφημέριος μισθοφόρων, ο παλαιός ουμανιστής εναγκαλίζεται τώρα τον πόλεμο για έναν τέτοιο σκοπό, σε αντίθεση με τον μέντορά του, Ερασμο, που τον καταδικάζει απερίφραστα.
Το 1531 ο Ούλριχ Τσβίνγκλι θα οδηγήσει στο Κάπελ τους πιστούς του ενάντια στους αντίπαλους καθολικούς. Ο αγώνας είναι όμως άνισος. Λίγο πριν συμπληρώσει τα 47 του χρόνια, θα πέσει, μαζί με άλλους πεντακόσιους συντρόφους εν όπλοις, στο πεδίο της μάχης.
Οπως είχε πει, καλύτερα Σωκράτης παρά Πάπας. Περίπου το πέτυχε. Κάτι όμως θυσίασε σε όλο αυτό, πέρα από τη ζωή του την ίδια: το ουμανιστικό πνεύμα, που ήταν και σημείο αφετηρίας του.
Τραγική ειρωνεία: το μεταρρυθμιστικό κίνημα της Ζυρίχης, δικό του παιδί, θα αφομοιωθεί από τον βλοσυρό καλβινισμό που εκκίνησε από μιαν άλλη ελβετική πόλη, τη Γενεύη. Το όνομα του Τσβίνγκλι θα περάσει τελικά στο περιθώριο.