Μισός αιώνας συμπληρώθηκε από τον θάνατο του Πάμπλο Πικάσο σε ηλικία 91 ετών και μέχρι στιγμής ίσως κανένας άλλος δημιουργός δεν έχει φθάσει να ταυτίσει σε τέτοιο βαθμό το όνομά του με την τέχνη του: ακόμη και ένα παιδί αν ρωτήσει κάποιος ποιον μεγάλο ζωγράφο γνωρίζει, τότε εκείνο πιθανότατα δεν θα σκεφθεί κάποιον άλλον.
Ο ίδιος ο Πικάσο, ο τόσο πρωτοποριακός και ασύλληπτα παραγωγικός Πικάσο, που άφησε ανεξίτηλο το χνάρι του στην τέχνη (και όχι μόνο) του 20ού αιώνα, μπορεί και να εκτιμούσε μια τέτοια φιλοφρόνηση: κάποτε φέρεται να είπε ότι ενώ του πήρε μόλις τέσσερα χρόνια για να φθάσει στο επίπεδο του Ραφαήλ, χρειάστηκε μια ολόκληρη ζωή ώστε να καταφέρει να ζωγραφίζει όπως ένα παιδί. Αν η παραπάνω δήλωση φανερώνει, στο σκέλος της για τον αναγεννησιακό ζωγράφο, και κάτι σαν υπερβολική αυτοπεποίθηση, είναι γιατί ο Πικάσο, σύμφωνα με όλες τις μαρτυρίες, ήταν κάθε άλλο παρά άνθρωπος μετριοπαθής. Για τον τρόπο που αντιμετώπιζε τις συντρόφους του έχουν επίσης γραφτεί πολλά: ο Guardian πρόσφατα αναρωτήθηκε εάν ο ζωγράφος πρέπει να δεχθεί τις «περιποιήσεις» της cancel culture.
Το καλλιτεχνικό του έργο πάντως, ο ριζοσπαστικός και πολύπλευρος χαρακτήρας του δύσκολα αμφισβητούνται, έστω και με δεδομένες τις κατηγορίες περί πολιτισμικής οικειοποίησης που του έχουν αποδοθεί. Είναι πολλές και σημαντικές οι εκθέσεις για τον Πικάσο που διοργανώνονται φέτος σε Μαδρίτη, Παρίσι και Νέα Υόρκη.
Μια πιο προσωπική στάση απέναντί του, ένα πιο ατομικό βλέμμα απέναντι στο έργο και στο αποτύπωμά του έχουν επίσης τη σημασία τους. Δείχνουν πως ένα μέγεθος σαν του Πικάσο, ένα τόσο μεγάλο εκτόπισμα, μπορεί να μετασχηματιστεί σε κάτι που είναι ταυτόχρονα και δυσθεώρητο αλλά και γήινο. Και έτσι, λίγο πιο προσιτό.