Στα τέλη Μαρτίου, ο Tim Cook βρέθηκε στην Κίνα για πρώτη φορά μετά την πανδημία της Covid-19, με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Apple να κινείται περίπου ως διπλωμάτης σε επίσκεψη υψηλού κινδύνου. Επισκέφθηκε κατάστημα λιανικής της Apple στο Πεκίνο και συναντήθηκε ιδιωτικά με υψηλόβαθμους κυβερνητικούς αξιωματούχους, ενώ μίλησε σε συνέδριο αναγγέλλοντας ένα νέο πρόγραμμα αγροτικής εκπαίδευσης ύψους πολλών εκατομμυρίων δολαρίων για τη χώρα.
Ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα της καριέρας του Cook στην Apple ήταν η δημιουργία της σχέσης με την Κίνα, η οποία είναι ασυνήθιστα καλή σε σύγκριση με εκείνη άλλων αμερικανικών εταιρειών τεχνολογίας. Για περισσότερες από δύο δεκαετίες, η Apple έχει δημιουργήσει μια τεράστια δραστηριότητα παραγωγής και συναρμολόγησης στη χώρα, με τη συνδρομή χιλιάδων επιχειρηματικών συνεργατών. Η Apple αντλεί σχεδόν το 20% των εσόδων της από την περιοχή της “Ευρύτερης Κίνας”, που περιλαμβάνει Ταϊβάν και Χονγκ Κονγκ.
Ωστόσο, η φόρμουλα της Apple για την Κίνα βρίσκεται υπό τη μεγαλύτερη πίεση της πρόσφατης ιστορίας. Παρά τα χαμόγελα του Cook στο Πεκίνο, στελέχη της Apple προσπαθούν εντατικά να αναπτύξουν δεσμούς σε άλλα κράτη, προκειμένου να μειώσουν την εξάρτηση από τη χώρα, σύμφωνα με πηγές από το εσωτερικό της εταιρείας.
Οι προσπάθειες διαφοροποίησης της Apple έγιναν επείγουσες αρχικά λόγω της πολιτικής Τραμπ έναντι της Κίνας και στη συνέχεια λόγω της πανδημίας.
Έτσι, η εταιρεία επικεντρώνεται στην Ινδία ως τόπο παραγωγής iPhone και αξεσουάρ, στο Βιετνάμ για τη συναρμολόγηση AirPods και Mac, στη Μαλαισία για ορισμένη παραγωγή Mac και στην Ιρλανδία, όπου κατασκευάζονται επί του παρόντος τα σχετικά εύκολα στην παραγωγή iMac, για μια σειρά απλούστερων προϊόντων. Οι διευθυντές του τμήματος λειτουργιών της Apple προσανατολίζουν τους υπαλλήλους στην προμήθεια πρόσθετων εξαρτημάτων και στον εντοπισμό γραμμών παραγωγής εκτός Κίνας για νέα προϊόντα που θα λανσαριστούν από το 2024.
Με την άμεση ανάμειξη του Cook, η Apple έχει συγκεντρώσει επίσης εκατοντάδες υπαλλήλους σε “ομάδες τίγρεων”, προκειμένου να αντιμετωπίσουν αδυναμίες στην εφοδιαστική της αλυσίδα. Αυτές αξιολογούν χρονοδιαγράμματα συντήρησης εγκαταστάσεων και συγκεντρώνουν εκτενέστατους καταλόγους εφεδρικών προμηθευτών για κάθε εξάρτημα, μέχρι βίδες και πλαστικά καλύμματα.
Προσεκτικά
Η Apple διερευνά επίσης τρόπους για να μειώσει την εξάρτησή της από την Ταϊβάν, όπου ο κολοσσός κατασκευής τσιπ TSMC καθιστά πολλούς από τους ημιαγωγούς ζωτικής σημασίας για όλα τα προϊόντα της. Αυτή η προσπάθεια, υποκινούμενη από ανησυχίες για γεωπολιτικές εντάσεις με επίκεντρο την Ταϊβάν, ξεκίνησε αργά. Η Apple ετοιμάζεται να παράγει έναν μικρό αριθμό τσιπ σε εργοστάσιο της TSMC στην Αριζόνα από το επόμενο έτος. Ωστόσο, η μετατόπιση της παραγωγής τσιπ θα μπορούσε να είναι ακόμη πιο δύσκολη από τη μετατόπιση της συναρμολόγησης συσκευών, δεδομένης της έλλειψης σαφών εναλλακτικών λύσεων με δυνατότητες τύπου Ταϊβάν.
Η εταιρεία, ωστόσο, κινείται προσεκτικά. Η ηγεσία της Apple ανησυχεί ότι η Κίνα μπορεί να αντιδράσει εάν η εταιρεία μεταφέρει υπερβολικά μεγάλο τμήμα παραγωγής σε άλλες χώρες ή αν μεταβεί εκεί πολύ γρήγορα. Οι Κινέζοι πελάτες θα μπορούσαν να στραφούν ενάντια σε προϊόντα σχεδιασμένα στις ΗΠΑ, εν μέσω αυξανόμενου εθνικισμού. Η εταιρεία έχει επίσης ανησυχίες σχετικά με τη δυνατότητά της να διασφαλίσει υψηλά πρότυπα ποιότητας στο Βιετνάμ και ιδιαίτερα στη Μαλαισία.
Πειράματα για τη μετεγκατάσταση ορισμένων εργοστασίων παραγωγής και συναρμολόγησης διεξάγονται εντός της Apple για περισσότερο από μια δεκαετία. Το 2012 συνεργάστηκε με τη Foxconn για την κατασκευή ορισμένων μοντέλων iPhone στη Βραζιλία για την παράκαμψη των δασμών στα εισαγόμενα αγαθά. Το 2013, η Apple άρχισε να κατασκευάζει υπολογιστές Mac Pro σε εργοστάσιο της Flex στο Τέξας. Κανένα από τα δύο project δεν πήγε καλά. Η Apple μείωσε την παραγωγή Mac Pro στις ΗΠΑ και πλέον προχωρά μόνο σε συμβολική συναρμολόγηση συσκευών στη χώρα.
Μια πιο μακρόπνοη αλλαγή ξεκίνησε το 2017, όταν η Apple άρχισε να κατασκευάζει μερικά iPhone χαμηλού κόστους στην Ινδία. Δεν έκανε ωστόσο, τότε, πολλά για να αποδυναμώσει τους δεσμούς με την Κίνα. Ο αριθμός Κινέζων προμηθευτών αυξήθηκε την περίοδο 2017-2020, ενώ εκείνος σε ορισμένες άλλες χώρες μειώθηκε.
BOX: Διασπορά
Το κλείσιμο εργοστασίων της Foxconn λόγω κορονοϊού το 2022 υπογράμμισε τον κίνδυνο σαρωτικών διαταραχών για την Apple και επικύρωσε τα υπάρχοντα σχέδια για τη γεωγραφική διασπορά δραστηριοτήτων. Τα πιο φιλόδοξα σχέδιά της αφορούν την Ινδία, όπου θα συνεργαστεί με μια σειρά από συνεργάτες για την κατασκευή iPhone, AirPods και Apple Pencils, καθώς και εξαρτημάτων για Apple Watch, iPad και Mac. Η Apple έχει ήδη χρησιμοποιήσει τρεις από τους κύριους συνεργάτες συναρμολόγησης από την Ταϊβάν για την κατασκευή συσκευών στην Ινδία: Foxconn, Pegatron και Wistron. Πρόσφατα επιστράτευσε έναν επιπλέον βασικό προμηθευτή στην Ινδία, την Tata, για την κατασκευή εξωτερικών όψεων iPhone και τελικά τη συναρμολόγηση ολόκληρου του προϊόντος.
Η Apple παρήγαγε στην Ινδία περισσότερα από 6,5 εκατομμύρια από τα 200 εκατ. iPhone που κατασκεύασε το 2022. Στοχεύει να παραγάγει 10 εκατομμύρια μονάδες εκεί το 2023. Οι άνθρωποι που συμμετέχουν στη διαδικασία πιστεύουν ότι ο αριθμός θα μπορούσε να ξεπεράσει τα 15 εκατομμύρια το 2024. Ορισμένοι πιστεύουν ότι η Apple θα μπορούσε να μεταφέρει έως και το 25% της παραγωγής iPhone στην Ινδία έως το 2025. Υπάρχουν συζητήσεις για μεταφορά της παραγωγής iPad και Apple Watch εκεί, ωστόσο τέτοιες κινήσεις είναι απίθανες στο άμεσο μέλλον.
Η δημιουργία εκτεταμένου δικτύου προμηθευτών στην Κίνα ήταν το “κλειδί” για τον Cook στην ανάπτυξη των δυνατοτήτων της Apple εκεί. Πλέον, καλείται να το ξανακάνει σε άλλα μέρη του πλανήτη.