Αρχαιολόγοι ανακάλυψαν την ύπαρξη ενός χαμένου αρχαίου ελληνικού ναού αφιερωμένο στη θεά Αθηνά, χάρη σε ένα «γκράφιτι» ηλικίας 2.500 ετών.
Το γκράφιτι, το οποίο σύμφωνα με τους ειδικούς ανήκει σε κάποιο βοσκό ή κτηνοτρόφο με το όνομα Μίκωνας, ανακαλύφθηκε στο λόφο Μπαράκου κοντά στη Βάρη της Αττικής και υποδεικνύει ότι το 570 π.Χ. υπήρχε εκεί ένας τεράστιος αρχαίος ναός που προηγήθηκε του Παρθενώνα.
Σύμφωνα με τον Μερλ Λάνγκτον, καθηγητή κλασικής φιλολογίας του Πανεπιστημίου του Τενεσί που έκανε την ανακάλυψη, το οικοδόμημα στο οποίο αναφέρεται το γκραφίτι είναι «Το Εκατόμπεδον». Το «Εκατόμπεδον» ήταν κάποτε η επίσημη αρχαία ονομασία του ναού της Αθηνάς- μια αναφορά στο μέγεθος του ναού. Αυτό που είναι σημαντικό είναι το γεγονός ότι το αλφάβητο που χρησιμοποιήθηκε σε αυτό το γκράφιτι χρονολογείται στον 6ο αιώνα π.Χ. – τουλάχιστον 50 χρόνια πριν ξεκινήσει η κατασκευή του Παρθενώνα.
«Το γκράφιτι του Μίκωνα υποστηρίζει τη θεωρία ότι το Εκατόμπεδον ήταν ένας ναός στη νότια πλευρά της Ακρόπολης», έγραψε ο Λάνγκτον στη νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «American Journal of Archaeology».
Αυτός ο ναός καταστράφηκε και πολλοί από τους κίονες ενδέχεται να επαναχρησιμοποιήθηκαν στις αρχαίες ελληνικές κατασκευές που στέκονται ακόμη στην κορυφή του λόφου όπου βρίσκεται σήμερα ο Παρθενώνας. Ο καθηγητής σημείωσε ότι υπάρχουν δύο πιθανοί υποψήφιοι ναοί οι οποίοι θα μπορούσαν να ταιριάζουν με το διάγραμμα που σχεδίασε ο Μίκωνας στο γκράφιτι του. Ο ένας είναι γνωστός ως «ο ναός του Κυανοπώγωνα» και ο άλλος ως «ο ναός της Γιγαντομαχίας».
Ο «ναός του Κυανοπώγωνα», ο οποίος, σύμφωνα με τη θεωρία, χτίστηκε στη βόρεια πλευρά της Ακρόπολης γύρω στο δεύτερο τέταρτο του 6ου αιώνα, ονομάστηκε έτσι από τους αρχαιολόγους λόγω ενός εξέχοντος τρικέφαλου φιδιού με γαλάζια γενειάδα, που βρέθηκε ανάμεσα στα ερείπιά του. Ο «ναός της Γιγαντομαχίας» χρονολογείται περίπου στην ίδια περίοδο του 6ου αιώνα. Αν και έχουν βρεθεί απομεινάρια του ναού στην Ακρόπολη, η ακριβής αρχική του θέση εξακολουθεί να αμφισβητείται από τους μελετητές.
Εδώ και χρόνια, η ερευνητική ομάδα μελετά τα σκίτσα και τα γκράφιτι- τα οποία απεικονίζουν πλοία, άλογα και ερωτικές σκηνές– που έχουν εντοπιστεί στην περιοχή.
«Δεν είναι γνωστό γιατί οι βοσκοί έκαναν τόσα πολλά γκράφιτι» έγραψαν οι ερευνητές.
«Ίσως να ήταν απλώς μια μορφή διαφυγής κατά τη διάρκεια των βαρετών στιγμών της δουλειάς τους» πρόσθεσαν.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν φωτογραφίες υψηλής ανάλυσης και λεπτομερείς αναπαραγωγές για να αναλύσουν το στυλ γραφής του βοσκού, αναζητώντας στοιχεία στις μορφές των γραμμάτων, το γραφικό χαρακτήρα και την ορθογραφία του, ώστε να χρονολογήσουν καλύτερα και να πιστοποιήσουν την αυθεντικότητα του ευρήματος.
Η ομάδα συνέκρινε το σχέδιο του Μίκωνα και τον τρόπο γραφής του με άλλα αρχιτεκτονικά σχέδια και επιγραφές που έχουν ανακαλυφθεί στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για «την παλαιότερη γνωστή μαρτυρία θαυμασμού της αρχιτεκτονικής της Ακρόπολης», με βάση την πιστή και ευνοϊκή απεικόνιση των κιόνων που μοιάζει με τη στέγη του οικοδομήματος. Σημείωσαν επίσης ότι το γκράφιτι του Μίκωνα είναι πλέον η παλαιότερη καταγεγραμμένη περίπτωση ατόμου που χρησιμοποιεί τον όρο «Εκατόμπεδον» αναφερόμενο σε έναν μεγάλο ναό ή κτίριο.
Ωστόσο, το αρχαίο γκράφιτι έχει ακόμη κάποια μυστήρια που πρέπει να αποκωδικοποιηθούν, καθώς η επιγραφή του βοσκού έχει υποστεί διάβρωση.
«Αυτό δυσκολεύει την πλήρη εκτίμηση τόσο του σχεδίου όσο και της επιγραφής από την οποία ορισμένα γράμματα είναι δυσανάγνωστα» κατέληξαν οι ερευνητές.