Ο Economist, συγκεντρώνει τους αριθμούς σε δέκα δείκτες, από τη συμμετοχή στο εργατικό δυναμικό και τους μισθούς, έως τη γονική άδεια μετ’ αποδοχών και την πολιτική εκπροσώπηση, 11 χρόνια μετά από την πρώτη μέτρηση, το 2013, σε 29 χώρες του ΟΟΣΑ για να απαντήσει στο ερώτημα δεκαετιών, ανήμερα της ημέρας της γυναίκας: Βελτιώνονται τελικά οι συνθήκες εργασίας για τις γυναίκες;
Πού δίνονται οι περισσότερες επαγγελματικές ευκαιρίες στις γυναίκες;
Στην κορυφή της λίστας με τις χώρες που δίνουν στις γυναίκες περισσότερες επαγγελματικές ευκαιρίες συγκριτικά με τους άνδρες βρίσκεται η Ισλανδία. Οι σκανδιναβικές χώρες κυριαρχούσαν πάντα στην κορυφή του δείκτη, σημειώνοντας υψηλή βαθμολογία σε όλα τα μέτρα. Από την άλλη, οι γυναίκες στη Νότια Κορέα, την Ιαπωνία και την Τουρκία εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν τα μεγαλύτερα εμπόδια στο χώρο εργασίας, με τις 3 χώρες να βρίσκονται στις τελευταίες θέσεις.
Η Ελλάδα βρίσκεται κάπου στη μέση της λίστας, έχοντας μάλιστα ανέβει στην 20η θέση φέτος, από την 21η που βρισκόταν πέρυσι.
Η Αυστραλία και η Πολωνία ήταν οι μεγαλύτεροι «ορειβάτες», καθώς και οι δύο ανέβηκαν πέντε θέσεις σε σχέση με πέρυσι.
Το μισθολογικό χάσμα και η ιεραρχία
Σχεδόν σε κάθε χώρα οι γυναίκες αποφοιτούν από το πανεπιστήμιο σε μεγαλύτερο αριθμό από τους άνδρες, ωστόσο, αποτελούν χαμηλότερο μερίδιο του εργατικού δυναμικού. Αυτό είναι πιο αξιοσημείωτο στην Τουρκία, την Ελλάδα και την Ιταλία, όπου εργάζονται λιγότερο από τα δύο τρίτα των ενήλικων γυναικών. Το χάσμα στα ποσοστά συμμετοχής στην εργασία σημαίνει ότι λιγότερες γυναίκες ανεβαίνουν στην εταιρική κλίμακα, κάτι που τροφοδοτεί και το χάσμα των μισθών μεταξύ των δύο φύλων. Στις χώρες του ΟΟΣΑ οι γυναίκες κερδίζουν περίπου 12% λιγότερα από τους άνδρες.
Παράλληλα, η εκπροσώπηση των γυναικών σε ανώτατους διοικητικούς ρόλους έφτασε το 34,2%, από 33,8% πέρυσι. Η Σουηδία, η Αμερική και η Πολωνία εμφανίζουν ιδιαίτερα εντυπωσιακά αποτελέσματα, με τις γυναίκες να κατέχουν πάνω από το 40% των θέσεων υψηλού επιπέδου. Στην Ελλάδα οι γυναίκες σε διοικητικούς ρόλους φτάνουν το 31,3%. Στην Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα, ωστόσο το ποσοστό είναι ένα απογοητευτικό 15% και 16%, αντίστοιχα.
Το ποσοστό των μελών του διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας που είναι γυναίκες έφτασε το 33% στον ΟΟΣΑ για πρώτη φορά. Τονίζεται ότι στην ΕΕ οι γυναίκες πρέπει να καλύπτουν το 40% των διευθυντικών θέσεων των διοικητικών συμβουλίων έως το 2026. Μέχρι στιγμής μόνο πέντε από τα 22 μέλη της ΕΕ στον κατάλογό έχουν επιτύχει αυτόν τον στόχο, ενώ στην Ελλάδα, το ποσοστό αυτό δεν ξεπερνά το 28,3%.
Είναι η δημιουργία οικογένειας εμπόδιο στην καριέρα των γυναικών;
Η δημιουργία οικογένειας μπορεί να δυσκολέψει πολλές γυναίκες να παραμείνουν στο εργατικό δυναμικό μίας επιχείρησης (ένα ζήτημα που ο Economist ονομάζει «ποινή της μητρότητας»).
Δύο παράγοντες μπορούν να τις βοηθήσουν να τα συνδυάσουν επαγγελματική ανέλιξη και οικογένεια: η γενναιόδωρη γονική άδεια και η οικονομική φροντίδα των παιδιών. Η διάρκεια της άδειας μητρότητας μετ’ αποδοχών ποικίλλει: Η Ουγγαρία, η Ελλάδα (51,9 εβδομάδες), η Σλοβακία είναι γενναιόδωρες. Η Αμερική παραμένει η μόνη πλούσια χώρα όπου η κυβέρνηση δεν απαιτεί από τους εργοδότες να προσφέρουν στις νέες μητέρες ένα ελάχιστο ποσό άδειας. Η άδεια για τους πατέρες είναι επίσης σημαντική, βοηθά στον καταμερισμό του βάρους της φροντίδας των παιδιών μεταξύ των γονέων.
Για να ενθαρρύνουν περισσότερες γυναίκες να εισέλθουν στο εργατικό δυναμικό, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα έχουν θεσπίσει τις πιο γενναιόδωρες πολιτικές άδειας πατρότητας στον ΟΟΣΑ (με 31 και 22 εβδομάδες, αντίστοιχα, όταν προσαρμόζονται για πλήρεις αποδοχές), αν και λίγοι νέοι μπαμπάδες επιλέγουν να μείνουν στο σπίτι. Στην Ελλάδα, η γονική άδεια για έναν πατέρα φτάνει τις 6,3 εβδομάδες κατά μέσο όρο.
Οι γυναίκες στην πολιτική
Τέλος, ο Economist μέτρησε τη γυναικεία επιρροή στην πολιτική. Μελέτες έχουν δείξει ότι περισσότερες γυναίκες στην πολιτική ηγεσία οδηγούν σε μεγαλύτερη εστίαση στα δικαιώματα των γυναικών και στις οικογενειακές πολιτικές. Στην Ισλανδία, τη Σουηδία, τη Νορβηγία και τη Φινλανδία -τις τέσσερις πρώτες χώρες του δείκτη- οι γυναίκες κατέχουν τουλάχιστον το 45% των κοινοβουλευτικών εδρών. Στη Νότια Κορέα και την Ιαπωνία, από την άλλη πλευρά, το μερίδιό τους είναι κάτω από 20%.
Στην Ελλάδα οι γυναίκες κατέχουν το 23% των κοινοβουλευτικών εδρών.
Συμπερασματικά, ο μέσος όρος βαθμολογίας φέτος είναι ελαφρώς υψηλότερος από τον περσινό, αν και στους περισσότερους δείκτες ο ρυθμός βελτίωσης ήταν αργός. Στις περισσότερες χώρες οι γυναίκες αγωνίζονται ακόμα για ίσα δικαιώματα…