Ε. Ευγενίου (Invest Cyprus): Η Κύπρος χρειάζεται νέα εικόνα

Καθόλου τυχαία η συνεχώς αυξανόμενη συνεισφορά του τομέα των τηλεπικοινωνιών και της τεχνολογίας (ICT) στην οικονομία, που φέτος αναμένεται να προσεγγίσει τα 3 δισ. ευρώ. Αυτό αναφέρει σε συνέντευξή του ο πρόεδρος του Invest Cyprus Ευγένιος Ευγενίου, εξηγώντας περαιτέρω πως από την ανάπτυξη αυτή δεν επωφελείται μόνο το οικοσύστημα των τεχνολογικών εταιρειών αλλά κι άλλοι κλάδοι. Σε συνέντευξη του σε Κυπριακό μέσο, ο κ. Ευγενίου μιλά για τους στόχους του οργανισμού, το αβέβαιο περιβάλλον που θα επικρατεί και την ανάγκη η Κύπρος να αποκτήσει νέα σύγχρονη εικόνα.

Η μεγάλη κάθοδος

– Προκαλεί αίσθηση η μεγάλη προσέλκυση εταιρειών τεχνολογίας στην Κύπρο το τελευταίο διάστημα. Πού πιστεύετε ότι οφείλεται αυτή η αύξηση; Συνέβαλε σε αυτό και ο πόλεμος;

Η προσέλκυση σημαντικού αριθμού, αλλά και διεθνούς εμβέλειας, εταιρειών τεχνολογίας στην Κύπρο δεν προέκυψε λόγω συγκυριών. Είναι αποτέλεσμα μιας συλλογικής δράσης, στη βάση σχεδιασμού και εξωστρεφούς στρατηγικής. Το Σχέδιο προσέλκυσης εταιρειών υψηλής εξειδίκευσης και ταλέντου εκπονήθηκε και υλοποιείται με επιτυχία, καθώς συνδυάζει κίνητρα που προτάθηκαν από το Υπουργείο Οικονομικών και ψηφίστηκαν από τη Βουλή και πολύ συγκεκριμένες δράσεις του Invest Cyprus, του Υπουργείου Εμπορίου, του Υπουργείου Εσωτερικών και του Υφυπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής.

Αξίζει εδώ να σας αναφέρω πως το 2022 περισσότερες από 35 μεγάλες ξένες εταιρείες, που δραστηριοποιούνται κυρίως στον τομέα της τεχνολογίας, έχουν εκδηλώσει εγγράφως ενδιαφέρον στον Invest Cyprus για να δημιουργήσουν ή να μεταφέρουν την έδρα τους στην Κύπρο. Οι περισσότερες από αυτές έχουν ήδη εγκατασταθεί εδώ. Μέσω της Μονάδας Διευκόλυνσης Εταιρειών του Υπουργείου Εμπορίου, με την οποία συνεργαζόμαστε στενά ως Invest Cyprus, εξυπηρετήθηκαν πάνω από 1.200 εταιρείες, οι οποίες εμπίπτουν στα σχετικά κριτήρια επιλεξιμότητας. Το Τμήμα Μετανάστευσης έχει εκδώσει, το 2022, 9.800 άδειες εργασίας για εξειδικευμένο προσωπικό και 8.100 μέλη οικογενειών έχουν μετακομίσει στη χώρα μας. Η σταθερότητα και η ασφάλεια που προσφέρει η Κύπρος, μέσα στις συνθήκες που δημιούργησε ο πόλεμος, είναι παράγοντες οι οποίοι μεταξύ άλλων ενίσχυσαν αυτή την προσπάθεια.

– Ποιό είναι το όφελος της καθόδου των συγκεκριμένων εταιρειών τεχνολογίας στην οικονομία;

Το όφελος για την οικονομία είναι μεγάλο και δεν περιορίζεται στο οικοσύστημα των τεχνολογικών εταιρειών. Από αυτές τις ξένες επενδύσεις ενισχύεται συνολικά η κατανάλωση και επωφελούνται πολλοί τομείς της κυπριακής οικονομίας, όπως είναι η εκπαίδευση, η υγεία, η φιλοξενία και τα ακίνητα. Ενδεικτικά να σας αναφέρω ότι ενώ το 2021 η συνεισφορά του τομέα ICT στην οικονομία ήταν €1.9 δισ., εκτιμάται ότι το 2022 έχει αυξηθεί αισθητά και έχει προσεγγίσει τα €3 δισ. Υπολογίζεται, μάλιστα ότι για κάθε 500 εργαζόμενους του τομέα, δημιουργούνται επιπρόσθετες 900 θέσεις εργασίας σε άλλους τομείς της οικονομίας. Εξίσου σημαντικό είναι το γεγονός ότι η ανάπτυξη του οικοσυστήματος της τεχνολογίας συμβάλλει στη διαφοροποίηση του οικονομικού μοντέλου της χώρας και συνάδει με έναν από τους κύριους πυλώνες του Σχεδίου «Όραμα 2035» για το νέο μοντέλο ανάπτυξης της οικονομίας.

– Οι εντεινόμενες προκλήσεις που βλέπουμε να επικρατούν στο διεθνές περιβάλλον έχουν επίδραση και στο σκέλος της προσέλκυσης επενδύσεων;

Το 2023 έχει κληρονομήσει την αβεβαιότητα και την αστάθεια των προηγούμενων χρόνων καθώς κυριαρχούν μια σειρά αλληλένδετων και ανατροφοδοτούμενων οικονομικών προκλήσεων και γεωπολιτικών αναταράξεων. Φυσιολογικά, όλα αυτά τα δεδομένα επηρεάζουν τους επενδυτές και τις αποφάσεις τους. Παρά το δυσμενές οικονομικό σκηνικό, η επενδυτική κοινότητα συνεχίζει ν’ αξιολογεί επενδυτικές ευκαιρίες και προοπτικές. Η αύξηση του προϋπολογισμού του Invest Cyprus για το 2023 θα ενισχύσει τις προσπάθειες μας, καθώς ο ανταγωνισμός διεθνώς είναι πολύ έντονος.

Για το Olivewood

– Το Olivewood, όπως συνηθίζεται να λέγεται, η προσπάθεια προσέλκυσης κινηματογραφικών και τηλεοπτικών παραγωγών στο νησί, φαίνεται να μην έχει – ακόμα τουλάχιστον- τα αναμενόμενα οφέλη. Θα συνεχιστεί η προσπάθεια;

Ας δούμε πρώτα τα δεδομένα. Το 2021 έγιναν τρεις παραγωγές και το 2022 έγιναν τέσσερεις παραγωγές στην Κύπρο. Οι μέχρι τώρα ενδείξεις για το 2023 είναι θετικές. Υπό το πρίσμα των επιπτώσεων της πανδημίας στη συγκεκριμένη βιομηχανία, αλλά και των προβλημάτων που υπήρξαν στα πρώτα βήματα του σχεδίου, οι αριθμοί αυτοί κρίνονται ικανοποιητικοί. Αντιλαμβάνομαι ότι αρχικά υπήρξαν μεγαλύτερες προσδοκίες, γι’ αυτό το συγκεκριμένο σχέδιο είναι υπό εξέταση σε σχέση με το πώς θα προχωρήσει στο μέλλον.

– Σε ποιους τομείς θα δώσει έμφαση ο οργανισμός τα επόμενα χρόνια όσον αφορά την προσέλκυση επενδύσεων και από ποιες χώρες;

Ο Invest Cyprus καταγράφει δυναμική παρουσία στην επενδυτική κοινότητα, έχοντας σαφή προσανατολισμό σε τρείς άξονες δράσεων. Στοχεύουμε, πρώτον, στην προσέλκυση στη χώρα μας διεθνών εταιρειών και εργαζομένων υψηλής εξειδίκευσης, κυρίως στον τομέα της τεχνολογίας. Δεύτερο, στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων σε τομείς προτεραιότητας για την οικονομία, συμπεριλαμβανομένης της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης και τρίτο στην προσέλκυση ρυθμιζόμενων εταιρειών στον χρηματοοικονομικό τομέα, κυρίως επενδυτικά ταμεία.

Διαβατήρια και Ρωσία

– Η Κύπρος εξακολουθεί να σχολιάζεται αρνητικά από τον ξένο Τύπο, λόγω των χρυσών διαβατηρίων, αλλά και των παλαιότερων δεσμών με τη Ρωσία. Πόση ζημιά προκαλεί αυτό το γεγονός στις προσπάθειες που καταβάλλετε;

Παρά τις δυσκολίες, έγινε μια μεγάλη συλλογική προσπάθεια με θετικά αποτελέσματα. To 2021 η Κύπρος έκανε άλμα 50 θέσεων στην παγκόσμια κατάταξη στην προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων του 7ου Greenfield FDI Performance Index, του FDI Intelligence, ανεβαίνοντας στη 18 η θέση. Επιπρόσθετα, η Κύπρος συγκαταλέγεται από το FDI Intelligence στις 10 κορυφαίες χώρες που ξεχωρίζουν για την ανάκαμψη των επενδύσεων μετά την πανδημία. Συγκεκριμένα, οι άμεσες ξένες επενδύσεις στην Κύπρο καταγράφουν αύξηση 150% το πρώτο εξάμηνο του 2022, σε σύγκριση με την αντίστοιχη χρονική περίοδο του 2019. Η Κύπρος έχει ανάγκη μιας νέας σύγχρονης εικόνας. Για να επιτευχθεί αυτό πρέπει να προχωρήσουμε στις δράσεις που περιλαμβάνονται στο «Όραμα 2035» σε σχέση με τον μετασχηματισμό του μοντέλου οικονομικής ανάπτυξης και να επενδύσουμε πολύ περισσότερο στην οργανωμένη προβολή της χώρας μας διεθνώς. Σε αυτή την προσπάθεια οι εταιρείες διεθνούς εμβέλειας που επέλεξαν την Κύπρο τα τελευταία χρόνια είναι οι καλύτεροι πρεσβευτές μας.

Τι ζητούν οι επενδυτές και τι ο Ευγένιος Ευγενίου

– Ποια τα μηνύματα και τα αιτήματα που λαμβάνει ο οργανισμός από ξένους επενδυτές που δραστηριοποιούνται ή ενδιαφέρονται να δραστηριοποιηθούν στην Κύπρο για βελτιώσεις διαδικασιών; Τι τους ενδιαφέρει περισσότερο και τι αλλαγές προτείνουν;

Η συνεχής αναβάθμιση της ελκυστικότητας της Κύπρου ως επενδυτικού προορισμού είναι πολύ σημαντική. Η μετάβαση της χώρας στην ψηφιακή οικονομία είναι ένα ουσιώδες κεφάλαιο, στο οποίο αν και έγινε σημαντική πρόοδος χρειάζεται επιτάχυνση. Η μείωση της γραφειοκρατίας είναι άλλο ένα σκέλος το οποίο χρήζει σημαντικής βελτίωσης. Ταυτόχρονα απασχολούν ζητήματα όπως η έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού, ιδιαίτερα στον τομέα της τεχνολογίας και των ψηφιακών μέσων. Παρατηρείται επίσης έλλειψη σε θέσεις στα ιδιωτικά σχολεία αλλά και σε οικιστικές μονάδες, ζητήματα που θα λυθούν μέσα από τη λειτουργία της αγοράς. Άλλα θέματα περιλαμβάνουν την αεροπορική συνδεσιμότητα, την ταχύτητα και το κόστος της διαδικτυακής σύνδεσης. Τέλος, είναι απαραίτητος ο συνεχής εκσυγχρονισμός του θεσμικού πλαισίου, σε συνάρτηση με τη διαφύλαξη της αποτελεσματικής λειτουργίας των ρυθμιστικών Αρχών.

– Ως πρόεδρος του Invest Cyprus, ποιο στόχο έχετε θέσει για τον οργανισμό;

Ο μεγάλος στόχος όλων μας στον Invest Cyprus είναι μέσα από τη δουλειά μας να βγαίνει ωφελημένη η Κύπρος. Το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καταγράφει στην πρόσφατη έκθεσή της πως η προσέλκυση ξένων επενδύσεων ήταν ένας σημαντικός παράγοντας, που οδήγησε την Κύπρο να καταγράψει από τα υψηλότερα ποσοστά ανάπτυξης στην ΕΕ το 2022, μας προσφέρει ικανοποίηση και πρόσθετη δύναμη για τη συνέχεια. Είναι σημαντικό το γεγονός ότι υπάρχει σχέδιο για το μετασχηματισμό της οικονομίας μας, το « Όραμα 2035» και αυτό που απαιτείται είναι η αποτελεσματική υλοποίησή του με γρήγορους ρυθμούς.

Ταυτόχρονα έχουμε ενώπιόν μας το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Οι δράσεις μας λοιπόν είναι ευθυγραμμισμένες με αυτές τις κατευθύνσεις. Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε συλλογικά, εντείνοντας την προσπάθειά μας, ώστε να συμβάλουμε αποφασιστικά στο κτίσιμο μιας ανθεκτικής και βιώσιμης οικονομίας.