Το 2022 χαρακτηρίστηκε ως μια αρκετά δυσμενής χρονιά για τις Εξαγορές & Συγχωνεύσεις παγκοσμίως, καθώς τόσο ο αριθμός των συναλλαγών όσο και η αξία τους μειωθήκαν σημαντικά σε σχέση με το 2021.
Η παραπάνω τάση αποτέλεσε απόρροια τόσο των συνεχόμενων αυξήσεων των επιτοκίων που επιβλήθηκαν από την FED και τις υπόλοιπες κεντρικές τράπεζες, σαν μέτρο αντιστάθμισης για την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού όσο και της γεωπολιτικής αβεβαιότητας που δημιουργήθηκε με την πολεμική σύγκρουση μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.
Σύμφωνα με την Grand Thornton – μέσα σε αυτό το περίπλοκο και απαιτητικό περιβάλλον – 8 κρίσιμοι παράγοντες απαιτούν ειδική προσοχή από τις επιχειρήσεις, όταν εξετάζουν δυνητικές ευκαιρίες για μια πιθανή εξαγορά – συγχώνευση.
Αναμένεται ότι θα υπάρξει αύξηση των προβληματικών περιουσιακών στοιχείων στους κλάδους που σχετίζονται άμεσα με τη κατανάλωση. Μια δελεαστική τιμή πώλησης ενός περιουσιακού στοιχείου σε συνδυασμό με τα πιεστικά χρονοδιαγράμματα για την ολοκλήρωση τέτοιου είδους συναλλαγών ενδέχεται να οδηγήσουν σε αυξημένο κίνδυνο ανεπιτυχούς αποτελέσματος. Στην εξέταση τέτοιων ευκαιριών εκτός από το οικονομικό σκέλος, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη ακόμα και οι ώρες που θα αφιερώσει το management στη προσπάθεια αντιστροφής της χαμηλής απόδοσης της υπό εξαγορά εταιρείας καθώς και το όποιο κόστος ευκαιρίας (opportunity cost) δημιουργείται. Ως εκ τούτου, είναι απαραίτητο να εστιάζουμε χωρίς παρεκκλίσεις στη κεντρική μας στρατηγική Ε&Σ.
2) Ρεαλιστικές προσδοκίες στις αποτιμήσεις συναλλαγών
Η κλιμάκωση των επιτοκίων έχει αυξήσει το κόστος δανεισμού για τις επιχειρήσεις. Αυτό επηρεάζει άμεσα τις εξαγορές με μόχλευση, καθώς οι αποτιμήσεις πρέπει να μειωθούν προκειμένου οι επενδυτές να επιτύχουν τις αποδόσεις-στόχους που έχουν θέσει. Στο μεταξύ, οι πωλητές είναι επιφυλακτικοί σχετικά με την αποδοχή χαμηλότερων αποτιμήσεων λαμβάνοντας υπόψη τις βραχυπρόθεσμες οικονομικές τάσεις. Όπως είναι προφανές στις Σ&Ε, απαιτείται χρόνος για να ομαλοποιηθούν οι προσδοκίες και στις δύο πλευρές. Αυτό μπορεί να μην συμβεί μέχρι το δεύτερο εξάμηνο του 2023, όταν θα μπορέσει να υπάρξει μεγαλύτερη ορατότητα σχετικά με τις τρέχουσες μακροοικονομικές αντιξοότητες.
3) Τα earnouts συνεχίζουν να αποτελούν απαραίτητο στοιχείο
Υπάρχει μια γενική αντίληψη ότι τα earnouts αποτελούν βασικό στοιχείο μιας επιτυχημένης συναλλαγής για τρεις βασικούς λόγους:
- Μετριάζουν τις διαφορές αποτίμησης και συμβάλλουν στη γεφύρωση τυχόν χάσματος προσδοκιών τιμών
- Εν μέσω έλλειψης δεξιοτήτων, διασφαλίζουν ότι οι βασικοί υπάλληλοι/προσωπικό παραμένουν στην εξαγορασθείσα επιχείρηση
- Μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο που αναλαμβάνει ένας αγοραστής, ιδιαίτερα σε μια ταραγμένη οικονομική αγορά
- Ωστόσο, η διαπραγμάτευση ενός earnout, απαιτεί χρόνο στη δομή διαμόρφωσης του για να διασφαλιστεί ότι τα κίνητρα που δημιουργεί οδηγούν σε ευνοϊκές συμπεριφορές.
4) Η δυσκολία εξαγωγής υποθέσεων για τη συμπεριφορά των καταναλωτών
Ανεξάρτητα από το εάν η επιχείρησή-στόχος είναι (B2B) ή (B2C), υποθέσεις σχετικά με τη συμπεριφορά του τελικού καταναλωτή κατά τη διάρκεια μιας οικονομικής ύφεσης καλό είναι να αποφεύγονται καθώς δεν μπορούν να προβλεφθούν. Για παράδειγμα, η κρίση του κόστους ζωής έχει αναγκάσει ορισμένους καταναλωτές που χαρακτηρίζονται από περιβαλλοντική συνείδηση να απέχουν από περιβαλλοντικά προϊόντα λόγω του αυξημένου κόστους. Παρόλα αυτά η εμφάνιση των «light green» και «medium green» καταναλωτών αντιστάθμισε την προαναφερθείσα μείωση της ζήτησης των περιβαλλοντικών προϊόντων με αύξηση της ζήτησης για τα προϊόντα αυτά από τις συγκεκριμένες κατηγορίες καταναλωτών. Κρίνεται λοιπόν απαραίτητη η ενδελεχής έρευνα για τη δυναμική του τελικού καταναλωτή μέσω της διαδικασίας του due diligence.
5) Αξιοποίηση της εξειδίκευσης
Παρόλο που οι επενδυτές που εξειδικεύονται σ’ έναν κλάδο δεν είναι τόσο καλά διαφοροποιημένοι όσο εκείνοι που έχουν σφαιρικές γνώσεις σε διάφορους κλάδους, κατά τη διάρκεια μιας ύφεσης αυτό μπορεί να είναι ένα πλεονέκτημα. Οι επενδυτές με βαθιά γνώση του κλάδου και ισχυρή επιχειρησιακή ικανότητα στο διοικητικό τους συμβούλιο μπορούν να ανταποκριθούν γρήγορα στις ευκαιρίες σε αντίθεση με τους ανταγωνιστές που εξακολουθούν να σταθμίζουν τον κίνδυνο.
6) Το εργατικό δυναμικό ως παράγοντας στο due diligence των Ε&Σ
Η δυνητική ανάπτυξη μιας εταιρείας-στόχου η οποία βασίζεται σε ένα τμήμα του εργατικού δυναμικού με περιορισμένη αγορά εργασίας, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη σαν παράγοντας στην υλοποίηση του επιχειρηματικού σχεδίου.
Παράλληλα, η αύξηση της προσφοράς εργατικού δυναμικού από απολύσει που προήλθαν από μεγάλους ομίλους της τεχνολογίας πρόσφατα, μπορεί να δημιουργήσει πηγή για εργαζομένους στις δύσκολες περιόδους ανεύρεσης εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού που βιώνουμε τα τελευταία έτη.
7) Ο αντίκτυπος των συναλλαγματικών ισοτιμιών
Δεδομένης της τρέχουσας μακροοικονομικής αστάθειας, οι συναλλαγματικές ισοτιμίες είναι πιθανό να συνεχίσουν να αποτελούν σημαντικό μέρος της διαδικασίας due diligence καθώς το δολάριο συνεχίζει να παραμένει πολύ ισχυρό έναντι του ευρώ.
8) Εστίαση στη βασική στρατηγική Ε&Σ
Τα δεδομένα των συναλλαγών που αντλήθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας και στη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 αποδεικνύουν ότι τα ισχυρά fundamentals των συναλλαγών και η διαδικασία του due diligence μπορούν να επιτύχουν με συνέπεια θετικά αποτελέσματα στο χώρο των Ε&Σ. Η διατήρηση μιας βασικής στρατηγικής Ε&Σ, ακόμη και σε ένα αβέβαιο μακροοικονομικό περιβάλλον, μπορεί να διασφαλίσει την εύρεση και αποτελεσματική εκμετάλλευση των ευκαιριών στην αγορά. Για την επίτευξη του στόχου θα απαιτηθεί η σύνταξη ενός αξιόπιστου επιχειρηματικού σχεδίου που θα ελαχιστοποιεί παράλληλα τους κινδύνους και θα διασφαλίζει τη μεγιστοποίηση της αξίας των μετόχων την επόμενη ημέρα της συναλλαγής.