Δυο προτάσεις της Ελλάδας στο πακέτο προτάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών του φυσικού αερίου
Σε ανάρτησή του μετά τη δημοσιοποίηση των προτάσεων, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε:
«Καλωσορίζω την πρόταση της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με ένα ολοκληρωμένο πακέτο που περιλαμβάνει δύο προτάσεις που η Ελλάδα είχε κάνει εδώ και καιρό: μηχανισμό διόρθωσης τιμών στο TTF και περιορισμό των διακυμάνσεων στις αγορές παραγώγων ενέργειας. Το ερχόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είναι μια ευκαιρία να αποκαταστήσουμε τον έλεγχο στις αγορές ενέργειας θέτοντας ένα όριο στις τιμές και μειώνοντας τις ακραίες διακυμάνσεις. Αυτό μπορεί να είναι ένα αποφασιστικό βήμα στην προσπάθειά μας να μειώσουμε τις τιμές της ενέργειας για τους ευρωπαίους πολίτες και τις επιχειρήσεις».
- Το πρώτο σημείο της προτεινόμενης δέσμης που βασίζεται στην ελληνική πρόταση για την επιβολή πλαφόν στην χονδρική τιμή του φυσικού αερίου, αφορά την πρόταση για έναν μηχανισμό διόρθωσης των τιμών, στο χρηματιστήριο ενέργειας TTF που αποτελεί σημείο αναφοράς για τις ενεργειακές συναλλαγές, ώστε νοικοκυριά και επιχειρήσεις να μην είναι έρμαια των υπερβολικών διακυμάνσεων, που, όπως είχε επισημάνει ήδη από τον περασμένο Μάρτιο ο Κυριάκος Μητσοτάκης αποτελούν στρέβλωση της αγοράς και δεν ανταποκρίνονται στην προσφορά και στη ζήτηση.
- Το δεύτερο σημείο που βασίστηκε σε ελληνική πρόταση -και συμπεριλαμβανόταν επίσης στο Σχέδιο Έξι Σημείων του Πρωθυπουργού- αφορά στην αντιμετώπιση της υπερβολικής μεταβλητότητας στις αγορές: Είναι ένας μηχανισμός εξομάλυνσης μέσω ενός προσωρινού μηχανισμού της ενδοημερήσιας μεταβλητότητας των τιμών που περιορίζει τις ακραίες μεταβολές εντός σύντομης χρονικής περιόδου (circuit breaker- μηχανισμός για τον περιορισμό των διακυμάνσεων). Στόχος: ο περιορισμός των μεγάλων βραχυπρόθεσμων μεταβολών των τιμών στις συμβάσεις παραγώγων ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου.
Με τη χθεσινή εισήγησή της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει έναν νέο κανονισμό έκτακτης ανάγκης που περιλαμβάνει επίσης:
- Σε ό,τι αφορά την κοινή προμήθεια: Η Επιτροπή προτείνει κοινές αγορές φυσικού αερίου για τη διαπραγμάτευση καλύτερων τιμών και την αποφυγή ανταγωνισμού μεταξύ των κρατών-μελών. Θα αναθέσει σε έναν πάροχο υπηρεσιών να οργανώσει τη συγκέντρωση της ζήτησης σε επίπεδο Ε.Ε., ομαδοποιώντας τις ανάγκες εισαγωγής αερίου και αναζητώντας προσφορές στην αγορά. Προτείνει την υποχρεωτική συμμετοχή των κρατών-μελών σε κοινές προμήθειες, για τη συγκέντρωση τουλάχιστον του 15% των στόχων αποθήκευσής τους. Βάσει της πρότασης, η Επιτροπή θα πρέπει να ενημερώνεται πριν από τη σύναψη οποιασδήποτε αγοράς φυσικού αερίου ή μνημονίου συμφωνίας όγκου άνω των 500 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων.
- Σε ό,τι αφορά την αλληλεγγύη και τη μείωση της ζήτησης: Η Επιτροπή προτείνει μηχανισμό αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών-μελών σε περίπτωση ελλείψεων εφοδιασμού. Τα κράτη-μέλη θα υποβάλλουν έκθεση κάθε δύο μήνες για την πρόοδό τους σε ό,τι αφορά τη μείωση της κατανάλωσης και η Επιτροπή είναι έτοιμη να ενεργοποιήσει την κατάσταση συναγερμού ή να επανεξετάσει το στόχο μείωσης, εάν τα τρέχοντα μέτρα αποδειχθούν ανεπαρκή. Για να ενισχυθεί η ετοιμότητα για πιθανές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, η Επιτροπή προτείνει μέτρα που επιτρέπουν στα κράτη-μέλη να μειώσουν περαιτέρω τη μη βασική κατανάλωση για να εξασφαλίσουν ότι παρέχεται αέριο σε βασικές υπηρεσίες και βιομηχανίες. Αυτό δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να επηρεάσει την κατανάλωση των νοικοκυριών που είναι ευάλωτοι πελάτες. Δεδομένου ότι δεν έχουν συνάψει όλα τα κράτη-μέλη τις απαραίτητες διμερείς συμφωνίες αλληλεγγύης, η Επιτροπή προτείνει κανόνες που θα διασφαλίζουν ότι κάθε κράτος-μέλος που αντιμετωπίζει έκτακτη ανάγκη θα λάβει αέριο από άλλα, με αντάλλαγμα μια «δίκαιη αποζημίωση».
- Προτάσεις για την ενίσχυση της οικονομικής δύναμης πυρός της Ε.Ε: Η Επιτροπή προτείνει ακόμη να χρησιμοποιηθεί το 10% του Ταμείου Συνοχής για την περίοδο 2014-2020, αξίας περίπου 40 δισ. ευρώ, για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης. Σκοπεύει επίσης να υποβάλει προτάσεις για την ενίσχυση της οικονομικής δύναμης πυρός της Ε.Ε. για το REPowerEU, προκειμένου να επιταχύνει τη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια και να αποφύγει τον κατακερματισμό στην ενιαία αγορά.