«Κοιτάξτε, κοιτάξτε! Θα τοποθετήσω το κινητό, ώστε να μπορέσετε να δείτε live την απόλυσή μου», λέει ένας χρήστης της διαδικτυακής κοινωνικής πλατφόρμας TikTok, ενώ ετοιμάζεται να συνδεθεί με έναν από τους διευθυντές ανθρώπινου δυναμικού της Microsoft. Πράγματι, αυτός τού ανακοινώνει ξερά την παύση της εργασιακής του σχέσης. Μετά από λίγα δευτερόλεπτα και έναν τυπικό αποχαιρετισμό κλείνει την κλήση για να «προλάβει να ειδοποιήσει και τους υπόλοιπους που θα λάβουν αντίστοιχα νέα».
Ενας άλλος 40άρης με ανάρτηση απαντά στα διάφορα ειρωνικά σχόλια που έλαβε μετά από ένα βίντεο που ανέβασε. Σε αυτό εξέφραζε ανησυχία για το μέλλον του, ύστερα από την αιφνιδιαστική απόλυσή του. «ΟΚ. Δεν καταλαβαίνω πώς μπορείτε να ειρωνεύεστε το γεγονός ότι κάποιος απολύθηκε. Τι και αν αυτό έγινε από την Google; Ναι, έπαιρνα καλό μισθό, αλλά τώρα πώς θα τα βγάλω πέρα με μηνιαίο μισθωτήριο αυτοκινήτου 900 δολαρίων και νοίκι 5.000 δολαρίων; Είχα δημιουργήσει μία καλή ζωή και αυτή εξαφανίστηκε σε μια στιγμή».
Μία νεαρή γυναίκα εξηγεί, κλαίγοντας, ότι απολύθηκε δύο ημέρες νωρίτερα, από την πλατφόρμα διαχείρισης πελατειακών σχέσεων Salesforce. Το κατάλαβε επειδή την πέταξαν δίχως καμία ειδοποίηση από το κεντρικό σύστημα της εταιρείας! Χρειάστηκαν δύο ημέρες επίμονων μέιλ και τηλεφωνημάτων, μέχρι να της πουν ότι πράγματι είχε απολυθεί. Αλλη μία έχει ανεβάσει έναν οδηγό επιβίωσης μετά την απόλυσή της, την οποία έμαθε από συνάδελφο και όχι από τη διεύθυνση. «Κλάψτε, συνέλθετε, ανανεώστε βιογραφικό και επικεντρωθείτε στις κατάλληλες εργασίες».
Το Διαδίκτυο έχει κατακλυστεί από αναρτήσεις, βίντεο και διηγήσεις κάποιων από τους εκατοντάδες χιλιάδες απολυμένους που έμειναν από τη μία μέρα στην άλλη δίχως δουλειά στην άλλη άκρη του Ατλαντικού – και όχι μόνο! Υψηλού επιπέδου εργαζόμενοι και στελέχη κορυφαίων πολυεθνικών που δεσπόζουν στους τομείς των μέσων μαζικής ενημέρωσης, της τεχνολογίας, των κοινωνικών δικτύων και του χρηματοπιστωτικού τομέα, βλέπουν το δικό τους «αμερικάνικο όνειρο» να γκρεμίζεται.
Μόνο τυχαίος δεν είναι ο τίτλος των «New York Times» που κάνει λόγο για «μαύρες ημέρες», παραπέμποντας στα 24ωρα που ακολούθησαν το οικονομικό Κραχ του 1929, παρόλο που στις Ηνωμένες Πολιτείες η ανεργία συνεχίζει να πέφτει, φτάνοντας στο 3,5%. Ωστόσο, ολόκληρος ο ψηφιακός τεχνολογικός κλάδος δείχνει να ακολουθεί μια διαφορετική πορεία. Τι και αν μόνο στον τεχνολογικό κλάδο στις ΗΠΑ έχασαν την εργασία τους μέσα στον Οκτώβριο περίπου 53.000 εργαζόμενοι, σύμφωνα με τα στοιχεία του ιστότοπου Crunchbase; Δεν ήταν αρκετοί… τους ακολουθούν δεκάδες χιλιάδες άλλοι…
Τα νούμερα μιλάνε από μόνα τους. Μόνο η Google προχώρησε σε απολύσεις 12.000 εργαζομένων. Νούμερο που αντιστοιχεί στο 6% του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού της. Πρόκειται για τις μεγαλύτερες περικοπές στην 25χρονη ιστορία της εταιρείας που μέχρι πρότινος θεωρείτο εργασιακός παράδεισος. Ο πολυεθνικός κολοσσός Amazon, μετά από αρκετή φημολογία, επιβεβαίωσε με ανακοίνωσή του ότι πρόκειται να ακολουθήσει, προχωρώντας σε απόλυση περισσότερων από 18.000 υπαλλήλων του σε Ευρώπη και Αμερική.
Ο δεύτερος μεγαλύτερος εργοδότης στις ΗΠΑ απασχολεί συνολικά 300.000 υπαλλήλους στα γραφεία της εταιρείας, χωρίς να υπολογίζονται οι εργαζόμενοι στις αποθήκες και στην εφοδιαστική αλυσίδα. Τα τμήματα που πρόκειται να πληγούν από τις σχεδιαζόμενες απολύσεις είναι αυτά των εργαζομένων στο ηλεκτρονικό εμπόριο και στη διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού.
Ο τεχνολογικός κολοσσός Microsoft απολύει 10.000 υπαλλήλους, όπως ανακοίνωσε. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η Microsoft έχει 221.000 υπαλλήλους πλήρους απασχόλησης, με 122.000 από αυτούς να εργάζονται στις ΗΠΑ. Και αυτό παρότι τα οικονομικά μεγέθη της εταιρείας ξεπέρασαν ακόμα και τις προβλέψεις των αναλυτών, με τα έσοδά της να ανέρχονται σε 52,7 δισ. δολάρια.
Ο CEO του Spotify επιβεβαίωσε ότι θα ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο, καθώς τα λειτουργικά έξοδα της εταιρείας αυξήθηκαν με διπλάσιο ρυθμό συγκριτικά με τα έσοδά της πέρυσι. Συγκεκριμένα, θα προχωρήσει σε 600 απολύσεις, κάτι που αναλογεί σε μείωση προσωπικού κατά 6%, καθώς υπήρξε «υπερβολικά φιλόδοξος» αναφορικά με την επέκταση και επιτυχία της πλατφόρμας την περίοδο των περιορισμών λόγω του κορωνοϊού. Η Apple άρχισε να απολύει τους μη εποχικούς υπαλλήλους στο κανάλι λιανικής της εκτός των Apple Stores.
Ο όμιλος πληροφορικής IBM θα καταργήσει περίπου 3.900 θέσεις εργασίας, αριθμός που αντιστοιχεί σε κάτι περισσότερο από το 1% του προσωπικού του. Οι απολύσεις συνδέονται με τη στρατηγική αλλαγή κατεύθυνσης που εφαρμόζει. Οι εργαζόμενοι στην εταιρεία Vox Media (της ανήκουν οι ιστότοποι Vox, The verge, SBNAtion και από το 2019 το γνωστό «New York Magazine») έλαβαν το ίδιο μέιλ από τον διεύθυνοντα σύμβουλο Τζιμ Μπάνκοφ, με το οποίο τους ανακοινωνόταν «η δύσκολη απόφαση να μειωθεί κατά περίπου 7% το προσωπικό σε όλα τα τμήματα».
Οι απολύσεις πλήττουν σκληρά και τη Wall Street. Ο μεγαλύτερος διαχειριστής περιουσιακών στοιχείων στον κόσμο Black Rock καταργεί 500 θέσεις εργασίας, περίπου το 3% του εργατικού δυναμικού του. Η Goldman Sachs απολύει 3.200 εργαζομένους αυτό τον μήνα εν μέσω ύφεσης στην παγκόσμια αγορά χρηματοπιστωτικών συναλλαγών. Περισσότερο από το ένα τρίτο των περικοπών αναμένεται να πλήξει τις εμπορικές και τραπεζικές μονάδες της εταιρείας. Η Goldman Sachs είχε σχεδόν 50.000 υπαλλήλους στο τέλος του τρίτου τριμήνου του περασμένου έτους. Το πρόγραμμα απολύσεων της κορυφαίας επενδυτικής τράπεζας της Wall Street αντιπροσωπεύει τη μεγαλύτερη συρρίκνωση του αριθμού των στελεχών της μετά τις απολύσεις που ακολούθησαν τη μεγάλη οικονομική κρίση του 2008.
Οι περικοπές αποτελούν μέρος ευρύτερων μειώσεων προσωπικού σε ολόκληρο τον τραπεζικό κλάδο. Η Morgan Stanley απέλυσε το 2% του εργατικού δυναμικού της (1.600 άτομα) τον περασμένο μήνα. Η HSBC έχει απολύσει 200, ενώ όπως έγινε γνωστό από εσωτερικές πηγές οι απολύσεις συνεχίζονται.
Η εταιρεία crypto Coinbase ανακοίνωσε στις αρχές Ιανουαρίου ότι απολύει 950 άτομα, δηλαδή έναν στους πέντε υπαλλήλους της. Είχε ήδη απομακρύνει κάποιες εβδομάδες νωρίτερα 1.100 άτομα. Αλλο ένα ανταλλακτήριο κρυπτονομισμάτων, η Luno, προχωρά σε απολύσεις, σκοπεύοντας να περικόψει το 35% του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού της, όπως ανακοίνωσε. «Το 2022 ήταν μια απίστευτα δύσκολη χρονιά για την ευρύτερη βιομηχανία της τεχνολογίας και ειδικότερα την αγορά κρυπτονομισμάτων», ανέφερε η εταιρεία στην ανακοίνωση της.
Η διαδικτυακή συνδρομητική εταιρεία λιανικής πώλησης ρούχων Stitch Fix σχεδιάζει να απολύσει το 20% του προσωπικού της. Μέχρι και τα Mc Donalds μπαίνουν στον χορό των απολύσεων. Εκατοντάδες δημοσιογράφοι της συντακτικής ομάδας του NBC, του MSNBC ή και του CNN έχουν δημοσιοποιήσει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι απολύονται.
Οι εναπομείναντες εργαζόμενοι δημοσίευσαν μία επιστολή διαμαρτυρίας. «Πώς αποφασίστηκαν οι απολύσεις; Κάποιοι εργαζόμενοι με υψηλές επιδόσεις απολύθηκαν από τις ομάδες μας. Αυτό επηρεάζει αρνητικά τους υπόλοιπους υπαλλήλους…». Στο ίδιο μήκος και οι εργαζόμενοι της Google. «Το να σε απολύουν με ένα email, χωρίς καμία αναγνώριση του προσωπικού σου χρόνου ή του αντίκτυπου στην εταιρεία είναι ένας δύσκολος τρόπος να αποχωρήσεις».
Υπάλληλοι στην Oracle, τον γίγαντα του επιχειρηματικού λογισμικού, ενημερώθηκαν για την απόλυσή τους με ένα προηχογραφημένο μήνυμα! «Είναι μια απογοητευτική υπενθύμιση πως στο τέλος της ημέρας είμαστε όλοι αναλώσιμοι. Ειδικά για τους ανθρώπους στη Silicon Valley, όλα είναι αριθμοί», σχολίασε ένα στέλεχός της.
Περισσότερες επιχειρήσεις αναμένεται να πράξουν το ίδιο τους επόμενους μήνες. Ισχυρές εταιρείες, ειδικά τεχνολογικές, είχαν προχωρήσει σε υπερβολικές προσλήψεις κατά τη διάρκεια της πανδημίας, όταν τα lockdowns πυροδότησαν ένα ξεφάντωμα αγορών τεχνολογίας για την υποστήριξη της απομακρυσμένης εργασίας και την άνοδο του ηλεκτρονικού εμπορίου. Τώρα, όμως, αντιμετωπίζουν μείωση εσόδων.
Δεν είναι μόνο οι τεχνολογικοί γίγαντες που προβαίνουν σε απολύσεις. Οι μικρότερες εταιρείες τεχνολογίας εγκλωβίστηκαν επίσης σε μια υπερανάπτυξη που προκλήθηκε από την πανδημία και την αμετροέπεια και τώρα υφίστανται τις συνέπειες. Κάποιοι χαρακτηρίζουν τις εξελίξεις ως επανεκκίνηση για την τεχνολογία και την οικονομία γενικότερα.
Οι δικηγόροι, οι ρυθμιστικές αρχές, οι νομοθέτες και οι επενδυτές καλωσόρισαν τις περικοπές, κάνοντας λόγο για «νέα, πιο ώριμα επιχειρηματικά μοντέλα». Επιμένουν ότι ύστερα από έναν σημαντικό επιχειρηματικό απολογισμό έπειτα από σχεδόν δύο δεκαετίες ταχείας ανάπτυξης και ραγδαίας αύξησης των τιμών των μετοχών, ήρθε η ώρα της αλήθειας!
Αυτό αποτυπώνεται και στο ότι ενώ συνεχίζονται οι περικοπές, οι μετοχές των κορυφαίων αμερικανικών big tech κινούνται ανοδικά, καθοδηγώντας μάλιστα τα κέρδη στην αγορά. Η μετοχή της Alphabet ενισχύθηκε κατά 5%, παρότι ανακοίνωσε την απόλυση 12.000 εργαζομένων, καθώς οι επενδυτές θεωρούν τις περικοπές αναγκαίες για τη μείωση του κόστους.
Αλλοι, πάντως, μιλούν για το κλασικό φαινόμενο της φούσκας, έχοντας στραμμένο το βλέμμα τους στο όχι και τόσο μακρινό 2008. Κάποιοι αναλυτές, μάλιστα, βλέπουν σ’ αυτές τις απολύσεις τα πρώτα σημάδια μιας επερχόμενης οικονομικής ύφεσης στις ΗΠΑ. Ο σημερινός τεχνολογικός τομέας είναι, από πολλές απόψεις, ένα κλασικό παράδειγμα μιας βιομηχανίας που αναπτύχθηκε πολύ γρήγορα, με περισσή αλαζονεία, η οποία ξεκίνησε από την κορυφή και έφτασε μέχρι και τη βάση. Αυτός είναι και ο λόγος που πολλοί δυσκολεύονται να λυπηθούν τους μέχρι χθες πολύ καλά αμειβόμενους εργαζομένους στον τομέα της τεχνολογίας που απολύονται.
«Καλώς ήρθατε στον πραγματικό κόσμο!» απαντάνε στα δακρύβρεχτα βίντεο των απολυμένων. Εξάλλου, πιστεύουν ότι οι περισσότεροι εξ αυτών θα βρουν γρήγορα δουλειά σε παρόμοιους τομείς ή άλλες θέσεις εργασίας. Οπως και να έχει, οι CEO παραδέχονται σε μηνύματά τους για τις απολύσεις ότι ήταν ούτε λίγο ούτε πολύ «μεθυσμένοι» από μη ρεαλιστικά μοντέλα ανάπτυξης, πεπεισμένοι για ένα μέλλον, το οποίο τελικά δεν έφτασε…. Εν τέλει, κοινός παρονομαστής σε όλες αυτές τις εταιρείες είναι η απληστία…