Δεκαπέντε πολίτες ημερησίως χάνουν τα χρήματά τους γιατί πέφτουν θύματα ηλεκτρονικής απάτης.
Πρόκειται για μία μάστιγα που στη «μετά-covid» εποχή έχει λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Μόνο το 2022, σύμφωνα με την ΤτΕ, έκαναν «φτερά» 16,2 εκατομμύρια ευρώ μέσω συναλλαγών με κάρτες πληρωμών.
Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ., μέσα στο 2022 καταγράφηκαν 5.600 ηλεκτρονικές απάτες, ενώ στην προ-covid εποχή, για παράδειγμα κατά το 2019, ήταν μόλις 630. Τα νούμερα αποκαλύπτουν ότι η επιτάχυνση -λόγω της πανδημίας- της προδιαγεγραμμένης «στροφής» των πολιτών προς τις ηλεκτρονικές συναλλαγές και η εκτόξευση της χρήσης ηλεκτρονικών εφαρμογών για πληρωμές και αγορές, επέφεραν την εκθετική αύξηση στις ηλεκτρονικές απάτες.
Χαρακτηριστικό είναι το μήνυμα που φτάνει τα τελευταία 24ωρα στα κινητά τηλέφωνα πολιτών, το οποίο γράφει: «Ελέγξτε την ταυτότητά σας, διαφορετικά ο λογαριασμός σας θα ανασταλεί. Επιβεβαίωση στο: www.i-bank-gr-net». Στόχος των επιτήδειων είναι ο χρήστης να πατήσει το λινκ, να βρεθεί σε ένα εικονικό περιβάλλον που θα παραπέμπει στην ιστοσελίδα μεγάλης τράπεζας και στη συνέχεια να πληκτρολογήσει τους προσωπικούς του κωδικούς ασφαλείας. Με τον τρόπο αυτό υποκλέπτουν τους κωδικούς και στη συνέχεια αδειάζουν τους τραπεζικούς λογαριασμούς είτε με εμβάσματα είτε με αγορές.
100 είδη απάτης
Στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί 100 διαφορετικά είδη ηλεκτρονικής απάτης. Εφτά από αυτά τα είδη συνιστούν το 99% των περιπτώσεων που απασχολούν τις ελληνικές Αρχές. Εξ αυτών οι δύο πρώτες κατηγορίες αποτελούν το 39% των περιπτώσεων και το 92% των ποσών που υφαρπάζονται από ανυποψίαστους πολίτες.
Εντυπωσιακά είναι τα στοιχεία για την εκτόξευση των κρουσμάτων στη χώρα μας στις εφτά επίμαχες κατηγορίες ηλεκτρονικής απάτης.
1. Phishing (ηλεκτρονικό «ψάρεμα») μέσω e-mail ή SMS στα κινητά τηλέφωνα των πολιτών.
2. Απάτες που σχετίζονται με επενδύσεις: Στη συγκεκριμένη κατηγορία ηλεκτρονικής απάτης καταγράφεται εκρηκτική αύξηση. Στην κατηγορία αυτή πολλές φορές οι δράστες ποντάρουν στη λογική «αποσπώ μικρά χρηματικά ποσά από πολλούς».
3. Technical Support scam (Απάτη μέσω υποτιθέμενης τεχνικής υποστήριξης). Είναι μία απάτη που έχει διαδοθεί τον τελευταίο χρόνο στη χώρα μας.
4. Vishing – Voice Phishing (Ηλεκτρονικό ψάρεμα μέσω τηλεφωνικής επικοινωνίας). Οι απατεώνες καλούν από νούμερα -«φαντάσματα» πολίτες, οι οποίοι μόλις σηκώσουν το τηλέφωνο αυτομάτως χρεώνονται υπέρμετρα χωρίς να το γνωρίζουν. Καταλαβαίνουν ότι έπεσαν θύματα μόλις δουν τον «φουσκωμένο» λογαριασμό του τηλεφώνου τους.
5. Μεταφορά παράνομου χρήματος (money mule). Είναι μία μέθοδος απάτης που χρησιμοποιείται κυρίως από άτομα που διακινούν μαύρο χρήμα από παράνομες δραστηριότητες.
6. Απάτη μέσω αγγελίας (συνήθως στο διαδίκτυο) για αγορά/πώληση αγαθών. Ο πολίτης αποστέλλει ηλεκτρονικά χρήματα στον «πωλητή» και δεν παραλαμβάνει ποτέ το αγαθό που ήθελε να αγοράσει.
7. Εγκατάσταση κακόβουλου λογισμικού (malware) στον υπολογιστή ή στο κινητό τηλέφωνο των πολιτών με σκοπό την υφαρπαγή κωδικών ασφαλείας και ακολούθως τραπεζικών καταθέσεων.