Η ανάκληση της πολιτικής μηδενικής ανοχής στον κορωνοϊό επέτρεψε στους Κινέζους να κινούνται ελεύθερα τόσο εντός όσο και εκτός της Κίνας. Αυτό αναμένεται να οδηγήσει σε νέα μεγάλη έξοδο κεφαλαίων από την δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου.
Οι πλούσιοι Κινέζοι που ταξιδεύουν στο εξωτερικό είτε για τουρισμό είτε για να εγκατασταθούν μονίμως σε άλλη χώρα παίρνουν μαζί τους μεγάλα κεφάλαια για να τα επενδύσουν σε ακίνητα ή σε ξένους τίτλους. Είναι ενδεικτικά τα στοιχεία της εταιρείας ακινήτων Juwai IQI, η οποία προσφέρει συμβουλευτικές υπηρεσίες και διευκολύνει την πώληση ακινήτων σε διάφορα μέρη του κόσμου αλλά και σε πελάτες της από την Ασία. Οπως τονίζει, τα αιτήματα για αγορές από Κινέζους μειώθηκαν κατά 26% το 2021 και περαιτέρω 11% το 2022, αλλά από τις αρχές του 2023 έχουν εκτοξευθεί κατά 55%.
Προ πανδημίας έφευγαν κάθε χρόνο από την Κίνα κεφάλαια ύψους 150 δισ. δολ., αλλά φέτος αναμένεται πως θα είναι σαφώς μεγαλύτερη αυτή η φυγή πλούτου από τη δεύτερη οικονομία του κόσμου. Ο λόγος είναι ότι οι Κινέζοι δεν έχουν ταξιδέψει τα τελευταία τρία χρόνια. Οπως υπογραμμίζει η Αλίσια Γκαρσία Ερέρο, οικονομολόγος επί θεμάτων Ασίας – Ειρηνικού στη Natixis SA, «η Κίνα θα αντιμετωπίσει μεγάλες εκροές κεφαλαίων φέτος και αυτό θα ασκήσει πιέσεις στο γουάν και στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της χώρας». Η ίδια δεν θεωρεί βέβαιο ότι τα ποσά θα είναι μεγαλύτερα από άλλες χρονιές, καθώς ορισμένοι ενδέχεται να μην μπορέσουν να τα βγάλουν από τη χώρα. Προεξοφλεί, ωστόσο, ότι θα υπάρξει αντίκτυπος στο εργατικό δυναμικό της Κίνας, στην παραγωγικότητα και στην ανάπτυξή της.
Κάποιοι από αυτούς που θα ταξιδέψουν στο εξωτερικό έχουν στόχο την αναζήτηση ακινήτων για να επενδύσουν και άλλοι σκοπεύουν να υλοποιήσουν το σχέδιό τους για μόνιμη εγκατάσταση στο εξωτερικό. Η Κίνα έρχεται δεύτερη στον κόσμο μετά τις ΗΠΑ σε αριθμό βαθύπλουτων, αφού περισσότεροι από 32.000 Κινέζοι πολίτες έχουν πλούτο άνω των 50 εκατ δολ., σύμφωνα με σχετική έκθεση της Credit Suisse που δόθηκε στη δημοσιότητα τον Σεπτέμβριο. Οι μαζικές αποχωρήσεις πλούσιων Κινέζων άρχισαν από το περασμένο έτος. Περίπου 10.800 Κινέζοι μετανάστευσαν στη διάρκεια του 2022 – ο μεγαλύτερος αριθμός μαζικής εξόδου πολιτών που έχει καταγραφεί μετά το 2019. Ο αριθμός αυτός έρχεται, άλλωστε, δεύτερος μετά εκείνον των Ρώσων που εγκατέλειψαν τη χώρα τους από την αρχή του πολέμου όπως προκύπτει από στοιχεία της New World Wealth, διεθνούς εταιρείας συγκέντρωσης δεδομένων που συνεργάζεται με τη συμβουλευτική μετανάστευσης Henley & Patrners.
Στη ρίζα του κακού βρίσκονται οι εκστρατείες του Κινέζου προέδρου, που είχαν στόχο αφενός την υποταγή των ισχυρών βιομηχανικών κλάδων, όπως εκείνοι της υψηλής τεχνολογίας, των ακινήτων και της παιδείας, και αφετέρου την προώθηση του στόχου του της «κοινής ευημερίας». Οπως σχολιάζουν πολιτικοί και οικονομικοί αναλυτές, οι επιθετικές αυτές εκστρατείες έχουν ενοχλήσει την ανώτερη τάξη Κινέζων, που εδώ και χρόνια συνήθισαν να συγκεντρώνουν όλο και μεγαλύτερη μερίδα πλούτου όσο δεν αμφισβητούσαν την κυριαρχία της κινεζικής ηγεσίας. Η ανησυχία των πλουσίων έχει, άλλωστε, ενταθεί από τον Οκτώβριο, οπότε ο Κινέζος πρόεδρος παγίωσε πλέον την εξουσία του και τον πολιτικό έλεγχο στο πενταετές συνέδριο του κόμματος. Οπως αναφέρει η Φερούτζα Ντζαμάλοβα, νομική σύμβουλος στην εταιρεία νομικών Sobirovs του Καναδά, «τους τελευταίους έξι μήνες πραγματικά αγανάκτησε ο κόσμος και τώρα οι πελάτες μας από την Κίνα βιάζονται να μεταναστεύσουν και θέλουν να το κάνουν το συντομότερο δυνατόν».
Και βέβαια, οι απώλειες για την Κίνα δεν θα περιοριστούν στο ύψος των κεφαλαίων που θα εγκαταλείψουν τη χώρα, αλλά θα επεκταθούν και στο πνευματικό κεφάλαιο της χώρας καθώς υπάρχει κίνδυνος μιας μαζικής εξόδου ατόμων υψηλού μορφωτικού επιπέδου και υψηλής κατάρτισης και επαγγελματικής εξειδίκευσης. Εξάλλου, σύμβουλοι μετανάστευσης που έχουν έδρα στο Χονγκ Κονγκ και προσφέρουν υπηρεσίες σε πλούσιους Κινέζους σημειώνουν ότι οι πλούσιοι της χώρας έχουν εκπονήσει σχέδια φυγής από την Κίνα εδώ και χρόνια, και οι άνθρωποι που αναζητούν τώρα χώρα για τη μετεγκατάστασή τους και ακίνητη περιουσία ή τίτλους για να επενδύσουν τα χρήματά τους δεν είναι πλέον μόνον οι βαθύπλουτοι. Πολλοί ανήκουν απλώς στη λεγόμενη άνω μεσαία τάξη, είναι απλοί επιχειρηματίες ή ακόμη και υψηλόβαθμα στελέχη επιχειρήσεων. Παράλληλα, πάντως, οι επενδυτικές τράπεζες που διαπιστώνουν την επιθυμία των οικονομικά εύρωστων Κινέζων να επενδύσουν τα χρήματά τους στο εξωτερικό έχουν αρχίσει να κατασκευάζουν δικά τους γραφεία για να διαχειριστούν αυτές τις μεγάλες ροές κεφαλαίων. Και η μεγάλη ρευστότητα έχει οδηγήσει σε διαστημική εκτόξευση τις τιμές των πάντων, από τις πολυτελείς επαύλεις και την ιδιότητα του μέλους λέσχης γκολφ μέχρι τα πολυτελή αυτοκίνητα που πωλούνται στη Σιγκαπούρη.