Ποιος ήταν τελικά ο J.P. Morgan, που πέθανε σαν σήμερα στις 31 Μαρτίου 1913 και έδωσε το όνομά του στην πολυεθνική επενδυτική τράπεζα και εταιρεία συμμετοχών χρηματοοικονομικών υπηρεσιών με έδρα τη Νέα Υόρκη, που «κινεί» τα οικονομικά νήματα παγκοσμίως;
Το “J.P.” Morgan ήταν (και είναι) ένα όνομα συνώνυμο των επιχειρήσεων. Το είχε ένας άνθρωπος που ήταν τόσο σεβαστός και με τόση επιρροή στους τομείς των επιχειρήσεων και της οικονομίας, ώστε ακόμη και το κοντόχοντρο ανθρωπάκι στο ταμπλό της Monopoly, θεωρείται ότι είναι εμπνευσμένο από τη δική του φιγούρα!
Της Πέπης Οικονομάκη
Ο John Pierpont Morgan γεννήθηκε στις 17 Απριλίου 1837 στο Χάρτφορντ της πολιτείας της Καλιφόρνια και είχε πατέρα τον χρηματοδότη Junius Spencer Morgan του οποίου και τα βήματα ακολούθησε.
Ως παιδί, ο Μόργκαν φέρεται να υπέφερε από επιληπτικές κρίσεις και άλλα προβλήματα υγείας, γεγονός που τον ανάγκαζε να περνάει τον πολύ χρόνο σε εσωτερικούς χώρους και σε γκαλερί – πιθανώς εκεί ο μεγιστάνας καλλιέργησε και την εκτίμηση για την τέχνη.
Το 1854, ο Μόργκαν αποφοίτησε από ένα λύκειο της Βοστώνης και, αφού μετακόμισε στο Λονδίνο με την οικογένειά του το 1854, συνέχισε τις σπουδές του στο εξωτερικό, στο Insitut Sillig στην Ελβετία και, αργότερα, στο Πανεπιστήμιο Gottingen στη Γερμανία. Ο Μόργκαν έμαθε γαλλικά και γερμανικά πριν επιστρέψει στις ΗΠΑ για να ξεκινήσει καριέρα στα οικονομικά.
Η πρώτη του δουλειά στη Νέα Υόρκη ήρθε το 1857, όταν ο Μόργκαν άρχισε να εργάζεται ως υπάλληλος σε ένα υποκατάστημα της εταιρείας του πατέρα του με την επωνυμία Duncan, Sherman & Co.
Ο τραπεζίτης το 1861 παντρεύτηκε την πρώτη του σύζυγο Αμέλια Στέρτζες, κόρη ενός πλούσιου επιχειρηματία της Νέας Υόρκης, αλλά μετά τον πρόωρο θάνατό της τέσσερις μήνες μετά το γάμο, ο Μόργκαν παντρεύτηκε τη Φράνσις Λουίζα Τρέισι, το 1865, και απέκτησαν τέσσερα παιδιά.
Στη δεκαετία του 1850, ο Morgan ίδρυσε μια ιδιωτική εμπορική τραπεζική εταιρεία στη Νέα Υόρκη με την επωνυμία Drexel, Morgan & Co. Το 1880, η τράπεζα συνέβαλε στη χρηματοδότηση συμφωνίας που θα ολοκλήρωνε τον σιδηρόδρομο Northern Pacific Railroad, η οποία είχε τεράστιο αντίκτυπο στην αναδιάρθρωση της “προβληματικής” τότε σιδηροδρομικής βιομηχανίας της Αμερικής.
Κατά την αλλαγή του αιώνα, ο Μόργκαν άσκησε επιρροή στον χρηματοπιστωτικό τομέα και βοήθησε στη χρηματοδότηση, οργάνωση και ενοποίηση ορισμένων από τα μεγαλύτερα σιδηροδρομικά, ηλεκτρικά και βιομηχανικά έργα της προπολεμικής εποχής. Μάλιστα, είχε τον έλεγχο μέσω μετοχών σε πάνω από 5.000 μίλια αμερικανικών σιδηροδρόμων.
Χρηματοδότησε ακόμη και τη συγχώνευση του 1891 μεταξύ της Edison General Electric και της Thomson – Houston Electric Company, η οποία δημιούργησε τη General Electric GE – μία από τις πιο ανθεκτικές βιομηχανικές κληρονομιές της χώρας. Το 1901, ο Morgan χρηματοδότησε τη συγχώνευση μεταξύ της Carnegie Steel Company, της Federal Steel Company και άλλων, για τη δημιουργία της United States Steel Corporation X – η οποία ήταν η πρώτη εταιρεία δισεκατομμυρίων δολαρίων στον κόσμο.
Το 1904, η J.P. Morgan & Co. βοήθησε στη χρηματοδότηση έργων όπως η Διώρυγα του Παναμά, συγκεντρώνοντας 40 εκατομμύρια δολάρια για να αγοράσουν οι Ηνωμένες Πολιτείες τα δικαιώματα γης από την πτωχευμένη γαλλική Panama Canal Co. Επιπλέον, η J.P. Morgan & Co. διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στη χρηματοδότηση της συμμαχικής νίκης κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, καθώς φέρεται να διευθέτησε ένα αγγλογαλλικό δάνειο ύψους 500 εκατομμυρίων δολαρίων, το οποίο ήταν τότε γνωστό ως το “μεγαλύτερο ξένο δάνειο στην ιστορία της Wall Street”.
Αλλά τα επιτεύγματά του δεν τελείωσαν εκεί. Το 1907, ο Μόργκαν έπεισε τους συναδέλφους του τραπεζίτες να βοηθήσουν στη διάσωση αρκετών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων που κατέρρεαν κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης που ήταν γνωστή ως «Πανικός του 1907».
Ο Μόργκαν γλίτωσε τα χειρότερα το 1912, όταν το προγραμματισμένο ταξίδι του με τον Τιτανικό ακυρώθηκε λόγω ασθένειας. Ωστόσο, ο τιτάνας των τραπεζών θα πέθαινε τον επόμενο χρόνο, το 1913, σε ηλικία 75 ετών στη Ρώμη της Ιταλίας. Είχε συγκεντρώσει μια εντυπωσιακή συλλογή έργων τέχνης και οι κληρονόμοι του δώρισαν περισσότερα από 7.000 αντικείμενα στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης το 1917.
