Βασικός στόχος του σχεδίου νόμου, είναι η επιτάχυνση των διαδικασιών της εξέτασης αιτημάτων ασύλου, η ενίσχυση των υπηρεσιών του Υπουργείου, η άρση της γραφειοκρατίας και η διαφάνεια. Οι βασικοί άξονές του είναι:
Πρώτον, η επιτάχυνση των διαδικασιών εξέτασης και απονομής διεθνούς προστασίας. Για το σκοπό αυτό: Ενοποιείται η διαδικασία πλήρους καταγραφής η οποία πλέον μπορεί να διεκπεραιώνεται και από την Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης.
Παρέχεται, η δυνατότητα σύστασης «Μητρώου Εισηγητών – βοηθών χειριστών Ασύλου» από νομικούς. Μειώνεται ο χρόνος έκδοσης των αποφάσεων για τις προσφυγές αιτούντων άσυλο, κατόπιν απορριπτικής απόφασης σε πρώτο βαθμό. Δίνεται προτεραιότητα στις προσφυγές των διαμενόντων στα νησιά.
Δεύτερον, εισάγονται οι νομικές προϋποθέσεις για τη λειτουργίας των κλειστών δομών στα 5 νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, οι οποίες θα αντικαταστήσουν τις υφιστάμενες ανοιχτές δομές. Θα παρέχουν τη δυνατότητα συγκέντρωσης επιμέρους δομών που αφορούν την υποδοχή, την ταυτοποίηση και την κράτηση αιτούντων ασύλου και μεταναστών, όπως και ειδικών χώρων φιλοξενίας για τις ευάλωτες ομάδες.
Τρίτον, ορίζεται η Ειδική Γραμματεία Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων ως αρμόδια Εθνική Αρχή για τα ασυνόδευτα ανήλικα και προσδιορίζονται οι αρμοδιότητες της. Βελτιώνεται, παράλληλα, το πλαίσιο που αφορά στη διαπίστωση της ανηλικότητας.
Τέταρτον, προβλέπεται η εισαγωγή τεχνολογιών πληροφορικής σε διάφορα στάδια των διαδικασιών, με σκοπό την απλούστευσή τους, τη μείωση του γραφειοκρατικού φόρτου εργασίας, την εξοικονόμηση ανθρώπινων πόρων και τη μείωση των δαπανών.
Πέμπτον, επικαιροπoιούνται διατάξεις του Κώδικα Μετανάστευσης μεταξύ των οποίων και αυτές για την έκδοση golden visa.