Ύστερα από αρκετές συζητήσεις για τα νομίσματα και τα εμπορεύματα, η Συμμαχία με επικεφαλής τη Ρωσία και την Κίνα φαίνεται ότι κατέληξε στον χρυσό ως βάση ενός νέου διεθνούς νομισματικού συστήματος, εκτός δολαρίου και ευρώ. Σύμφωνα με το κρατικοχορηγούμενο Russia Today, στη συνάντηση των ηγετών της Βραζιλίας, της Ρωσίας, της Ινδίας και της Κίνας που θα λάβει χώρα τον Αύγουστο, ίσως παρουσιαστεί και επισήμως το νέο εγχείρημα.
Αυτή η συνάντηση θα θυμίζει τη Διάσκεψη του Bretton Woods το 1944, όπου, μετά το χάος στις ισοτιμίες των νομισμάτων στον απόηχο της Μεγάλης Ύφεσης, καθορίστηκε ένα νέο διεθνές νομισματικό οικοδόμημα με θεμέλιο τον χρυσό. Αυτή η κίνησε έβαλε τις βάσεις για δύο ειρηνικές δεκαετίες, με σταθερότητα στις συναλλαγματικές ισοτιμίες, έως το 1971 όταν και το δολάριο αποσυνδέθηκε από τον χρυσό.
Από τότε, αρκετές κυβερνήσεις προσπάθησαν να επιστρέψουν σε μια διεθνή ρύθμιση με βάση στον χρυσό. Το 2019, ο πρωθυπουργός της Μαλαισίας Μαχαθίρ Μοχάμεντ πρότεινε ένα πανασιατικό νόμισμα συνδεδεμένο με τον χρυσό. Η πρότασή του θύμιζε το Σύστημα του Bretton Woods, όπου η πρόταση του John Maynard Keynes, για ένα παγκόσμιο κυμαινόμενο νόμισμα fiat ως βάση του νέου συστήματος εγκαταλείφθηκε για να υιοθετηθεί το συνδεδεμένο με τον χρυσό δολάριο.
Το 2009, ο Μουαμάρ Καντάφι της Λιβύης πρότεινε ένα παναφρικανικό νόμισμα, το χρυσό δηνάριο, μια πρόταση με ρίζες στα χρυσά δηνάρια των αραβικών χαλιφάτων που κάποτε κυριαρχούσαν στη Βόρεια Αφρική. Οι ταραχές στη Λιβύη όμως το 2011 έβαλαν τέλος σε αυτά τα φιλόδοξα σχέδια.
Στη Μόσχα, πρόσφατα, ο κορυφαίος διανοούμενος Sergey Glazyev πρότεινε το “χρυσό ρούβλι 3.0”, με προκατόχους το συνδεδεμένο με τον χρυσό ρούβλι της τσαρικής εποχής και μετέπειτα της Σοβιετικής Ένωσης. Τα ρωσικά ΜΜΕ μετέδιδαν ότι Ρωσία και Ιράν βρίσκονται σε συνομιλίες για τη δημιουργία ενός κρυπτονομίσματος με βάση τον χρυσό για τις διεθνείς εμπορικές συναλλαγές τους.
Οι συζητήσεις αυτές μπορεί να είχαν ήδη ναυαγήσει εάν δεν είχε εισβάλει ο ρωσικός στρατός στην Ουκρανία. Σαν απόρροια του πολέμου ήρθε η απομόνωση της Ρωσίας από το δυτικό χρηματοπιστωτικό σύστημα, μεταξύ άλλων από τις αμερικανικές και ευρωπαϊκές τράπεζες αλλά και από σύστημα SWIFT. Τα ρωσικά κεφάλαια ύψους περίπου 600 δισ. δολαρίων που “φυλάσσονταν” σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα των ΗΠΑ και της ΕΕ, δεσμεύθηκαν και πιθανόν να κατασχεθούν.
Οι εξελίξεις αυτές αφύπνισαν όλες τις κυβερνήσεις παγκοσμίως που κατείχαν συναλλαγματικά αποθέματα σε δολάρια ή ευρώ ή χρησιμοποιούσαν το σύστημα SWIFT.
Αυτό θα απαιτούσε ορισμένο βαθμό ανεξαρτησίας από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Αν και το ΔΝΤ ιδρύθηκε στη Διάσκεψη του Bretton Woods το 1944 με σκοπό ενισχύσει το σύστημα που είχε οικοδομηθεί με βάση το “χρυσό δολάριο”, μέχρι το 1978 η αποστολή ήταν ξεπερασμένη. Το 1987, στην αναθεώρηση του καταστατικού, το ΔΝΤ επέτρεψε στις κυβερνήσεις να συνδέουν την αξία των νομισμάτων τους με οτιδήποτε “εκτός του χρυσού”. Το ΔΝΤ απαγόρευε τον κανόνα του χρυσού μεταξύ όλων των χωρών-μελών. Έτσι το αποτέλεσμα ήταν να διατηρηθεί η πρωτοκαθεδρία του κυμαινόμενου δολαρίου στις διεθνείς συναλλαγές.
Σήμερα, τα νομίσματα πολλών χωρών είναι συνδεδεμένα με το ευρώ. Ο “κανόνας του χρυσού” είναι και πάλι η θεμελιώδης ιδέα, αλλά με βάση τον χρυσό και όχι το κυμαινόμενο ευρώ.
Αυτή την αρχή ακολούθησε όλος ο Δυτικός κόσμος τα τελευταία 600 χρόνια. Ο χρυσός ήταν πράγματι σταθερός σε αξία, βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα – αρκετά σταθερός ώστε οι χώρες που συνδέονταν με το πολύτιμο μέταλλο να μην υποστούν δυσμενείς συνέπειες.
Σήμερα, μεγάλο μέρος του κόσμου θέλει μια βάση για τα νομίσματά του που να έχει σταθερή και “παγκόσμια” αξία – κάτι στο οποίο όλοι μπορούν να συμφωνήσουν. Ακριβώς όπως και στη Διάσκεψη του Bretton Woods το 1944, υπάρχει μόνο ένα πράγμα που ανταποκρίνεται σε αυτή την ανάγκη, και όλοι γνωρίζουμε ποιο είναι αυτό.
